«O κινηματογράφος δέχθηκε επίθεση και όλοι πρέπει να κάνουνκάτι για αυτό». Χθες το μεσημέρι, λίγο προτού αρχίσει να μιλάει για την εντός συναγωνισμού τελευταία του ταινία «Επικυρωμένο αντίγραφο», ο ιρανός σκηνοθέτης Αμπάς Κιαροστάμι στράφηκε ανοιχτά κατά της κυβέρνησης Αχμαντινετζάντ, κατηγορώντας την για την απόφασή της να φυλακίσει τον συνάδελφο και συμπατριώτη του Τζαφάρ Παναχί. Εδώ και αρκετούς μήνες ο Παναχί κρατείται φυλακισμένος στην Τεχεράνη για αντίσταση κατά του καθεστώτος και το γεγονός ότι η φυλάκισή του οφείλεται σε καλλιτεχνικούς λόγους είναι από μόνο του απαράδεκτο, επεσήμανε ο Κιαροστάμι. Θυμίζουμε ότι το περασμένο Σάββατο το βράδυ ο Φρεντερίκ Μιτεράν διάβασε επιστολή του Τζαφάρ Παναχί που εστάλη κρυφά από τη φυλακή στο Φεστιβάλ Καννών.
« Δεν μπορείς να παραμένεις αδιάφορος απέναντι σε μια κατάσταση όπως αυτή, αλλά δεν μπορείς να χάσεις και την ελπίδα σου » είπε ο Κιαροστάμι. « Θα έρθει η στιγμή που όλοι θα καταλάβουν ότι μπροστά σε τέτοιες αντιστάσεις, όχι μόνο σε κύκλους πολιτισμού αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο, πρέπει να δίνονται απαντήσεις ».
Η συζήτηση πήρε διαφορετική τροπή όταν γαλλίδα δημοσιογράφος, μη μπορώντας να συγκρατήσει τους λυγμούς της, ανέφερε ότι ο Τζαφάρ Παναχί (σκηνοθέτης του πολυβραβευμένου «Κύκλου») έχει ήδη ξεκινήσει απεργία πείνας. Ωστόσο, ο Κιαροστάμι δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει την πληροφορία.
Τον περασμένο Μάρτιο μόνο μία εφημερίδα του Ιράν δέχθηκε να δημοσιεύσει επιστολή του Αμπάς Κιαροστάμι υπέρ των δικαιωμάτων όχι μόνο του Τζαφάρ Παναχί αλλά όλων των ανεξάρτητων ιρανών κινηματογραφιστών. Η επιστολή αναδημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα των «Τimes» της Νέας Υόρκης, αλλά οι αντιδράσεις που προκάλεσε στην Ευρώπη υπήρξαν ελάχιστες, λόγος για τον οποίο ο Κιαροστάμι μοίρασε χθες το ίδιο γράμμα στους δημοσιογράφους που καλύπτουν το φεστιβάλ.
Η επιστολή αναφέρεται στη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στο Ιράν, με τους ανεξάρτητους κινηματογραφιστές να βρίσκονται σε διαρκή μάχη με το ιρανικό κράτος και να μην μπορούν να δουλέψουν ελεύθερα, καθ΄ ότι λογοκρίνονται. « Ο Τζαφάρ Παναχί αναγκάστηκε να ξεκινήσει την ταινία υπό παράνομες συνθήκες, χωρίς πρώτα να την υποβάλει στο κράτος, αλλά αυτό δεν ήταν δική του ευθύνη. Ηταν ευθύνη των αρχών που εκ των προτέρων δεν επιτρέπουν στους καλλιτέχνες να δουλέψουν ελεύθερα » είπε ο Κιαροστάμι.
Η ειρωνεία είναι ότι ο Τζαφάρ Παναχί συνελήφθη και φυλακίστηκε χωρίς να έχει ολοκληρώσει την ταινία του. « Στην πραγματικότητα ο Τζαφάρ τιμωρείται για τις προθέσεις του και σε αυτό πρέπει να αντιδράσουμε, γιατί είναι άδικο » συνέχισε ο Κιαροστάμι. Δεν είναι λίγες οι φορές που η ιρανική κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να δημιουργήσει εμπόδια στους ντόπιους ανεξάρτητους κινηματογραφιστές. « Στο Ιράν αρνούνται να δεχθούν ως έννοια την ανεξαρτησία του κινηματογράφου » τόνισε ο Κιαροστάμι, ο οποίος σκηνοθετεί επί 40 χρόνια. « Το γεγονός ότι οι ταινίες μου γίνονται αποδεκτές εκτός Ιράν οφείλεται στις προσωπικές επαφές που έχω με αυτές τις χώρες » πρόσθεσε.
Οι προκλήσεις της Ζυλιέτ
Σ το «Επικυρωμένο αντίγραφο», που είναι γυρισμένο εξ ολοκλήρου στην Τοσκάνη, παρακολουθούμε την πορεία ενός ζευγαριού διανοουμένων ( Ζυλιέτ Μπινός- Γουίλιαμ Σίμελ ) οι οποίοι διασχίζουν οδικώς την Τοσκάνη κάνοντας μια ανασκόπηση της δεκαπεντάχρονης σχέσης τους. Φλερτ, έρωτας, αγάπη, σύμβαση, γκρίνια, καβγάς, απογοήτευση… Τρυφερή και συνάμα αληθινή, η ταινία θυμίζει μια διασταύρωση από το «Ταξίδι στην Ιταλία» του Ρομπέρτο Ροσελίνι και το «Πριν το ηλιοβασίλεμα» του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ , ενταγμένη στο ποιητικό περιβάλλον του ιρανού σκηνοθέτη. « Δεν επιλέγω εγώ τις ταινίες, εκείνες με επιλέγουν » απάντησε η Μπινός για τις τελευταίες «εξωτικές» αποφάσεις της και τις συνεργασίες της με σκηνοθέτες όπως ο Αμπάς Κιαροστάμι ή ο Κινέζος Χου Χσιάο Χσιέν. « Απλώς, όταν οι ταινίες αυτές έρχονται σε μένα και καλούμαι να αποφασίσω αν θα παίξω, λέω πάντα “ναι”, γιατί είμαι περίεργη και αγαπώ το παγκόσμιο σινεμά. Για εμένα είναι τιμή και νιώθω ευλογημένη όποτε καλούμαι να συνεργαστώ με ανθρώπους από διαφορετικές χώρες του κόσμου. Είναι μια πρόκληση στην οποία δεν μπορώ να αντισταθώ ».
Μικρός, γλυκός Στίβεν Φρίαρς
Λ ίγες ημέρες μετά τον Μάικ Λι («Αnother year») και μία πριν από τον Κεν Λόουτς (το δικό του «Route Ιrish» προβάλλεται απόψε), ο Στίβεν Φρίαρς είναι ένας ακόμη βρετανός σκηνοθέτης που δίνει εφέτος «το παρών» στην Κρουαζέτ με την τελευταία (εκτός συναγωνισμού) ταινία του «Τamara drew». Η διαρκώς ανερχόμενη Τζέμα Αρτερτον (πρωταγωνίστρια στην εξωτική περιπέτεια «Τhe Ρrince of Ρersia», η οποία ανοίγει την Πέμπτη στις αίθουσες) πρωταγωνιστεί στον ρόλο της διάσημης δημοσιογράφου που επιστρέφει στη γενέτειρά της για να γράψει ένα βιβλίο βασισμένο στα εφηβικά της χρόνια. Μόνο που, όταν ήταν έφηβη, η δημοσιογράφος θεωρούνταν το ασχημόπαπο της περιοχής, ενώ τώρα έχει μεταμορφωθεί σε πανέμορφο θηλυκό. Μια «μικρή» και εξαιρετικά ευχάριστη ταινία: δεν θα μείνει για πάντα στο μυαλό σου, αλλά χαίρεσαι να την παρακολουθείς. Δίκαιη λοιπόν η εκτός συναγωνισμού συμμετοχή της. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι το φιλμ είναι βασισμένο στο ομώνυμο εικονογραφημένο μυθιστόρημα της Πόουζι Σίμονς, η οποία με τη σειρά της το είχε εμπνευστεί από το κλασικό μυθιστόρημα του Τόμας Χάρντι «Μακριά από το αγριεμένο πλήθος».
