Οι φόβοι για ενδεχόμενη μετάδοση της κρίσης χρέους από την Ελλάδα στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης οδηγούν εν τέλει στην πανευρωπαϊκή μετάδοση των… μέτρων λιτότητας που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση. Στο χθεσινό Εco/Fin οι υπουργοί Οικονομικών έθεσαν επί τάπητος τις σχεδιαζόμενες πολιτικές άλλων υπερχρεωμένων κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, και κυρίως της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος παρά την περιπέτεια με την υγεία του βρέθηκε χθες εκ νέου στις Βρυξέλλες, λίγο προτού συναντηθεί με τους ομολόγους του δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «μοναδικός στόχος για όλους μας είναι να μειώσουμε τα ελλείμματά μας για το καλό το δικό μας και για το κοινό καλό». Πρόκειται βεβαίως για μια δήλωση που επιβεβαιώνει την πρώτη αράδα των ανταποκρίσεων όλων ανεξαιρέτως των μέσων ενημέρωσης από τις Βρυξέλλες: «Η Γερμανία πιέζει τις άλλες χώρες της ευρωζώνης να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς και να σταθεροποιηθεί το ευρώ» αναφέρουν.

Αλλωστε χθες γερμανοί αξιωματούχοι υπενθύμιζαν ότι η κυβέρνηση του Βερολίνου έχει από πέρυσι εντάξει στο Σύνταγμά της νόμο ο οποίος την υποχρεώνει από το 2016 και μετά να κρατά το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας κάτω από το 0,35% του ΑΕΠ. Ο ίδιος συνταγματικός νόμος απαγορεύει στα γερμανικά κρατίδια να εμφανίζουν το παραμικρό έλλειμμα από το 2020 και μετά. Προς το παρόν, βεβαίως, η Γερμανία πιέζει τις άλλες υπερχρεωμένες χώρες να κρατούν το έλλειμμά τους κάτω από το ανώτατο όριο 3% που είναι ανεκτό από το Σύμφωνο Σταθερότητας. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες από το Βερολίνο, εκείνο που θα επιθυμούσε η κυβέρνηση Μέρκελ θα ήταν να δει ανάλογους νόμους (με αναλόγως αυξημένη, ει δυνατόν, κανονιστική ισχύ) να υιοθετούν και άλλοι εταίροι της ευρωζώνης και δη όσοι αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα χρεών.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί δεν αντιτίθεται στην ιδέα της κοινής εφαρμογής στη ζώνη του ευρώ ενός κανόνα που θα ωθεί (αλλά δεν θα υποχρεώνει, όπως επιθυμούν οι Γερμανοί) τα κράτη-μέλη στην κατάρτιση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και βεβαίως στην τήρησή τους. Λίγο νωρίτερα χθες η κυβέρνηση του Παρισιού είχε δώσει τις πρώτες κατευθύνσεις για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματός της, τοποθετώντας μια «κόκκινη γραμμή» στη μείωση των συντάξεων και στην αύξηση των υποχρεωτικών παρακρατήσεων ή των κοινωνικών εισφορών που χρηματοδοτούν το σύστημα.

Πάντως η μείωση των ελλειμμάτων θεωρείται μονόδρομος για τη συγκράτηση της πτώσης του ευρώ. Η ισοτιμία του ενιαίου νομίσματος έναντι του δολαρίου υποχώρησε χθες στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τεσσάρων ετών, περί τα 1,23 δολάρια, δηλαδή λίγο πάνω από την τιμή εισαγωγής του στην αγορά το 1999 (1,18 δολάρια). Οι αναλυτές δεν αποκλείουν η ισοτιμία του ευρώ να φθάσει σύντομα το 1 δολάριο. «Το ανησυχητικό δεν είναι η πτώση της τιμής του ευρώ, αλλά η ταχύτητα με την οποία πραγματοποιείται» δήλωσε χθες από τις Βρυξέλλες ο πρόεδρος του Συμβουλίου των υπουργών της ζώνης του ευρώ Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ συνοψίζοντας με τα λόγια αυτά το κλίμα της συνόδου των «16». Το βασικό ζητούμενο στη σύνοδο των υπουργών της ζώνης του ευρώ ήταν συνεπώς χθες η αναζήτηση του κατάλληλου μείγματος οικονομικής πολιτικής που θα μπορούσε να καθησυχάσει τις ανησυχίες των αγορών για τη δημοσιονομική κατάσταση των χωρών της Νότιας Ευρώπης, χωρίς παράλληλα να δημιουργηθούν φοβίες για εμπέδωση της οικονομικής ύφεσης. Προς την κατεύθυνση αυτή αυτό που φαίνεται να επείγει είναι η υιοθέτηση πρόσθετων μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας από την Πορτογαλία και την Ισπανία των οποίων το κόστος δανεισμού από τις αγορές παρέμεινε και χθες σε υψηλά επίπεδα.

Προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Εurogroup στις Βρυξέλλες, ο ΖανΚλοντ Γιούνκερδιατύπωσε έντονες επικρίσεις κατά της Ανγκελα Μέρκελ, χωρίς ωστόσο να την κατονομάσει. Η γερμανίδα καγκελάριος είχε υποστηρίξει ότι οι χώρες της ζώνης του ευρώ εξέθρεψαν οι ίδιες την κερδοσκοπία λόγω των υψηλών ελλειμμάτων τους. Κατά την άφιξή του στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ρωτήθηκε από δημοσιογράφους για τις επιπτώσεις που θα έχουν τόσο οι δηλώσεις της Ανγκελα Μέρκελ όσο και αυτές του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ο οποίος δήλωσε ότι οι αγορές βρίσκονται «στη δυσκολότερη κατάστασή τους μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».

«Πέρα από τις δηλώσεις του ΖανΚλοντ Τρισέ, τις οποίες εγκρίνω, νομίζω ότι κάποιοι θα έκαναν καλύτερα να σκέφτονται προτού μιλήσουν» σημείωσε ο Γιούνκερ και πρόσθεσε ότι «αν δηλαδή ενδιαφέρονται για τις αγορές, για την κατάσταση των απλών ανθρώπων στην Ευρώπηγιατί για αυτούς πρόκειται- θα ήταν καλύτερο μερικές φορές να σιωπούν» , αναφερόμενος σαφώς στη γερμανίδα καγκελάριο.