Ιστορικά στοιχεία από το 1900 ως σήμερα υποδεικνύουν ότι η μέση ετήσια αποπληθωρισμένη απόδοση για τις μετοχές παγκοσμίως κυμαίνεται στο 6% υπεραποδίδοντας άλλων μορφών επένδυσης, όπως τα ομόλογα (2,1%) και οι καταθέσεις (1%). Ισως γι΄ αυτόν τον λόγο συχνά οι κύκλοι των χρηματιστηρίων με τις ανόδους και τις πτώσεις τους προκαλούν ίλιγγο.

Στον τελευταίο μακροχρόνια ανοδικό κύκλο των μετοχών, π.χ., που ξεκίνησε την περίοδο της εισβολής των Αμερικανών στο Ιράκ, στο τέλος του Μαρτίου του 2003, η συνολική κεφαλαιοποίηση των χρηματιστηρίων παγκοσμίως κυμαινόταν στα 21,33 τρισ. δολάρια για να φθάσει τον Οκτώβριο του 2007 στα 63,04 τρισ. δολάρια.

Την περίοδο εκείνη ορισμένες μετοχικές αγορές αυξήθηκαν εκπληκτικά. Στη γειτονική μας Βουλγαρία, π.χ., οι κεφαλαιοποιήσεις απογειώθηκαν σημειώνοντας αύξηση 13.763%. Η «Μεγάλη Απομόχλευση/Υφεση» που ακολούθησε οδήγησε σε απώλειες 35 τρισ. δολαρίων, καθώς η συνολική κεφαλαιοποίηση των μετοχών υποχωρούσε στις 9 Μαρτίου 2009 στα 28,6 τρισ. δολάρια.

Εντυπωσιακοί ήταν οι κύκλοι το ίδιο διάστημα και για τις ελληνικές μετοχές. Αφού αυξήθηκαν κατά 147,8 δισ. ευρώ από τον Μάρτιο του 2003, φθάνοντας στα 202,67 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2007, σημείωσαν απώλειες 157,3 δισ. ευρώ, καθώς η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ υποχώρησε στο χαμηλό της 9ης Μαρτίου στα 55,359 δισ. ευρώ.

Από τα χαμηλά του 2009, πάντως, οι μετοχές παγκοσμίως σημειώνουν πλέον κέρδη 20,5 τρισ. δολαρίων, καθώς η συνολική κεφαλαιοποίηση των μετοχών ανήλθε στα 49,1 τρισ. χάρη σε έναν συνδυασμό καλύτερων μακροοικονομικών προοπτικών, χαμηλού πληθωρισμού και νομισματικής πολιτικής που βελτίωσε το επενδυτικό κλίμα. Παράλληλα και οι αξίες των ελληνικών μετοχών αυξήθηκαν κατά 52 δισ. ευρώ από τα χαμηλά του Μαρτίου του 2009 ως την περίοδο της τελευταίας εκλογικής αναμέτρησης καθώς η διεθνής ρευστότητα υπερτερούσε σε εκείνη τη φάση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας.

Από τα τέλη του περασμένου έτους όμως οι αγορές εκτίμησαν ότι η χώρα μας βρίσκεται ένα βήμα πριν από τη χρεοκοπία, με αποτέλεσμα και οι ελληνικές μετοχές να υποαποδώσουν χάνοντας από το τελευταίο υψηλό ως σήμερα 40,7 δισ. ευρω.

Ετσι το ΧΑ παρουσιάζει εφέτος τη χειρότερη απόδοση στην κόσμο και τα πράγματα δείχνουν ότι όσο οι επενδυτές δεν μπορούν εξαιτίας και της ύφεσης να υπολογίσουν με σιγουριά την αξία ή τις προοπτικές των επενδύσεών τους οι ελληνικές μετοχές δύσκολα θα βγουν γρήγορα από τη στενωπό.

mantik@tovima.gr