ΟΤΑΝ στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1948 στο Λονδίνο, με τις χαίνουσες πληγές από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένας αιγύπτιος πασάς, από το στενό περιβάλλον του αλήστου μνήμης Φαρούκ, ο Μοχάμετ Ταχήρ, μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, πρότεινε στους επικεφαλής των αποστολών των χωρών της Μεσογείου τη δημιουργία μιας νέας διεθνούς διοργάνωσης από τα κράτη της Μεσογείου, η ιδέα έγινε αποδεκτή για περισσότερους από έναν λόγους. Φυσικά η πρόταση του αιγύπτιου πασά είχε και ένα ελκυστικό πασπάλισμα, καθώς οι περισσότερες χώρες της Μεσογείου πριν από μερικά χρόνια είχαν βγει- με διαφοροποίηση επιπτώσεων και πληγών- από τον πόλεμο. Ο Ταχήρ έδινε έμφαση στη γνωριμία των λαών της Μεσογείου, κάτι που φυσικά το είχε διαλύσει ο πόλεμος.
***
ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ δυνάμεις της Μεσογείου στους Ολυμπιακούς του 1948 ήταν η Γαλλία και η Ιταλία με 29 μετάλλια εκάστη και φυσικά η ευκαιρία είχε ευνόητο γεωπολιτικό ενδιαφέρον. Η Τουρκία με 12 μετάλλια στα βαριά αθλήματα είχε και αυτή τους λόγους της, ενώ η Ισπανία έκανε συμβολική εμφάνιση με 1 μετάλλιο. Η ελληνική αντιπροσωπεία είχε περάσειαγωνιστικά- απαρατήρητη. Ετσι η δοκιμή έγινε το 1949- ως Προ-μεσογειακοί- στην Κωνσταντινούπολη και το 1951 εγκαινιάστηκε ο θεσμός στην Αλεξάνδρεια, όπου ο ελληνικός Αθλητισμός βρήκε τον δρόμο για το βάθρο με μετάλλια στον Στίβο και στο Μπάσκετ. Πάντως το ιδεολόγημα του αιγύπτιου πασά ήταν αναιμικό, καθώς οι επιδιώξεις των αποστολών ήταν όσο το δυνατόν περισσότερα μετάλλια τότε που μπαίναμε στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και ο Αθλητισμός ξανακέρδιζε τη θέση του στις κοινωνίες.
***
ΣΤΑ ΑΜΕΣΩΣ προσεχή χρόνια ο μεσογειακός χάρτης άλλαξε με την εμφάνιση νέων ανεξαρτήτων κρατών (Τυνησία, Λιβύη, Αλγερία, Μαρόκο, Μάλτα, Ισραήλ). Σε συγκεκριμένα από αυτά οι Μεσογειακοί ήταν και πεδίο προβολής σ΄ έναν ευρύτερο χώρο σημαντικών αθλητών μορφών, ιδιαίτερα στην Τυνησία, στο Μαρόκο, αλλά και σε παλαιότερα κράτη (Ελλάδα, Γιουγκοσλαβία). Στην Ελλάδα οι Μεσογειακοί ήρθαν με μεγάλη καθυστέρηση και έτσι η (εκτός κέντρου) δεύτερη διεξαγωγή τους έχει τη δική της σημειολογική έννοια. Εξετάζοντας τη γεωγραφική διαδρομή από την Καζαμπλάνκα ως τη Σμύρνη, θα δούμε ότι το ιδεολόγημα για τη γνωριμία των λαών της Μεσογείου μέσω του αθλητικού ανταγωνισμού και σε πολιτισμικό επίπεδο ισχνή απόδοση έχει. Ακόμη και αγωνιστικά υπάρχουν απουσίες μεγάλων αθλητών και αθλητριών που «σνομπάρουν» τους Μεσογειακούς.
***
ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ είναι πώς και με ποιες διαδικασίες οι Μεσογειακοί του 2013 στη Θεσσαλία θα δώσουν έμφαση σε αυτή την επικοινωνία μέσω αθλητών, ομάδων, συνοδών, ακόμη και φιλάθλων της πολιτισμικής ταυτότητας της κάθε μετέχουσας χώρας. Φυσικό είναι μέσα στη δίνη της οικονομικής περιπέτειας της χώρας μας μία λέξη να επικρατεί: Λιτότητα. Δεν γνωρίζουμε ακόμη πώς το πολιτισμικό στοιχείο θα αναδειχθεί επαρκώς στους αγώνες του Βόλου και της Λάρισας. Η οργανωτική επιτροπή πρέπει να δει αυτό το ζητούμενο όχι ως αντίβαρο στην απουσία υλικών, μέχρι σπατάλης, προσφορών στις αποστολές- κάτι που στο παρελθόν, γενικότερα στις διοργανώσεις στην Ελλάδα, πολλούς βόλευε και κατά μια όψη είχαν κακοσυνηθίσει και οι φιλοξενούμενοι- αλλά ως έμπρακτη δικαίωση ενός θεσμού εξήντα χρόνων.
***
Η ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ προσέγγιση στην αγωνιστική και τεχνική πλευρά πρέπει να είναι επαρκής και από άλλα πεδία της όλης διοργάνωσης. Ευνόητη η σημασία των αγώνων ως καλής ευκαιρίας (ψυχολογίας, εμπειρίας και κοινωνικής μορφής) για νέους και νέες ταλαντούχους, είτε ατομικών είτε ομαδικών αθλημάτων. Ατομικά μπορεί να είναι αυτοσκοπός το μετάλλιο- σ΄ ένα πλαίσιο πανηγυρισμού με τις σημαίες να ανεμίζουν στις πλάτες των νικητών και να ακούγεται ο εθνικός ύμνος-, αλλά ας μην ξεχνιέται και η άλλη πλευρά του Μεσογειακού Πολιτισμού (έστω και όσο έχει απομείνει).
