Αγορά ακινήτου από προστατευόμενο μέλος
O συνεργάτης μας Ι. Κ. Σιωμόπουλος απαντά σε φορολογικές απορίες:
* Ο κ. Γιώργος και Μαίρη Π… ερωτά:
«Θα θέλαμε να ζητήσουμε τη γνώμη σας στο ακόλουθο φορολογικό θέμα που μας απασχολεί: Η κόρη μας, ενήλικας (23 ετών), φοιτήτρια και άνεργη, συνήψε δάνειο τον Φεβρουάριο του 2009για αγορά διαμερίσματος 71 τ.μ. σαν πρώτη κατοικία (το δάνειο ύψους 123.000 ευρώ καλύπτει το σύνολο του τιμήματος και εμείς είμαστε οι εγγυητές). Για το 2009, όλα τα σχετικά έξοδα καλύπτονται από προγενέστερη πώληση (Φεβρουάριος 2008) άλλου ακινήτου στο όνομά της, που έχει ήδη δηλωθεί.
1. Τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να δικαιολογεί/φορολογείται για τα ποσά που πληρώνει σε τόκους ή μήπως εμείς σαν γονείς πρέπει να σκεφθούμε τη λύση κάποιας χρηματικής δωρεάς;
2. Μπορεί να θεωρηθεί ότι το 2009 ήταν προστατευόμενο μέλος; Αν ναι, αυτό μπορεί να συνεχισθεί όσο σπουδάζει και είναι κάτω από 25 (λαμβάνοντας βέβαια υπόψη τα παραπάνω);».
Απάντηση:
1. Εφόσον η κόρη σας το 2009 αγόρασε ακίνητο θα πρέπει να υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος στην οποία θα γράψει το συνολικό ποσό που κόστισε η αγορά του ακινήτου (αξία ακινήτου, συν αμοιβή δικηγόρου, συμβολαιογραφικά έξοδα κτλ.), καθώς και το ποσό του δανείου ώστε να μην υπαχθεί στο τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Θα υποβάλει ταυτόχρονα και τη δήλωση ακινήτων (Ε9) στην οποία θα περιγράψει το ακίνητο που αγόρασε.
2. Οι τοκοχρεολυτικές δόσεις δανείων και πιστώσεων αποτελούν τεκμήριο. Το ετήσιο ποσό αυτών των δόσεων θα πρέπει να δικαιολογείται. 3. Η κόρη σας θα εξακολουθήσει να αποτελεί προστατευόμενο μέλος εφόσον δεν αποκτά ετήσιο φορολογούμενο εισόδημα άνω των 2.900 ευρώ.
Δήλωση κληρονόμων
* Ο κ. Κωνσταντίνος Σαλίβερος ερωτά:
«Ο πατέρας (συνταξιούχος) μου απεβίωσε στις 26.3.2009 και κατέλιπε εμένα ως μοναδικό κληρονόμο. Θα υποβάλω τη φορολογική του δήλωση με τα εισοδήματά του ως 26.3.2009 και για το ακίνητο (διαμέρισμα) που κληρονόμησα (έχει υποβληθεί η δήλωση κληρονομιάς και έχει γίνει η συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης) θα πρέπει να συμπληρώσω το Ε9 και τι άλλο πρέπει να προσέξω;».
Απάντηση:
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 61 του ΚΦΕ σε περίπτωση θανάτου του φορολογούμενου υπόχρεου υποβολής δήλωσης είναι οι κληρονόμοι του αποβιώσαντος. 2. Συνεπώς εσείς ως μοναδικός κληρονόμος θα υποβάλετε δήλωση φορολογίας για τα εισοδήματα που απέκτησε ο αποβιώσας πατέρας ως την ημερομηνία του θανάτου του και ταυτόχρονα δήλωση ακινήτων (Ε9) με την οποία θα διαγράψετε τα ακίνητα που ανήκουν στον αποβιώσαντα. 3. Δήλωση ακινήτων (Ε9) θα υποβάλετε και εσείς για τα ακίνητα που κληρονομήσατε.
Φορολογία κατοίκων εξωτερικού
* Η κ. Φανή Κουτούγια ερωτά:
«Η ερώτησή μου είναι η εξής: Είμαι παντρεμένη με δύο παιδιά, ζω και εργάζομαι στην Αθήνα. O σύζυγός μου είναι ξένος υπήκοος (Ιταλός)και εργάζεται στην Αγγλία όπου, βέβαια, πληρώνει και τους φόρους του. Μέχρι τώρα κάνω τη φορολογική μου δήλωση με τον σύζυγό μου μαζί, δηλώνοντας τον σύζυγό μου ως κάτοικο Ελλάδος με μηδενικά εισοδήματα (αφού δεν έχει κανένα εισόδημα στη χώρα μας) και δηλώνοντας μόνο τα δικά μου εισοδήματα. Αναρωτιέμαι αν αυτός είναι ο σωστός τρόπος να υποβάλω τη φορολογική μου δήλωση ή αν θα πρέπει να υποβάλουμε δήλωση ως κάτοικοι εξωτερικού, πράγμα που σημαίνει καμία φορολογική απαλλαγή για τα δικά μου εισοδήματα».
Απάντηση: Στην Ελλάδα ισχύει το σύστημα της προσωπικής προοδευτικής φορολογίας, κάθε σύζυγος είναι δηλαδή αυτοτελώς υποκείμενο φόρου. Εφόσον λοιπόν ο σύζυγός σας δεν είναι κάτοικος Ελλάδος και δεν αποκτά εισοδήματα από πηγή που βρίσκεται στην Ελλάδα, δεν έχει καμία φορολογική υποχρέωση στην Ελλάδα. Συνεπώς η δήλωση φόρου εισοδήματος θα υποβάλλεται στο όνομά σας στην οποία θα γράφετε τα δικά σας εισοδήματα. Στη δήλωση αυτή θα αναφέρετε τον σύζυγό σας ως κάτοικο αλλοδαπής με μηδενικά εισοδήματα στην Ελλάδα.
Το τεκμήριο αγοράς επιβατικού αυτοκινήτου
* Ο κ. Χρήστος Αμοργιανιώτης ερωτά:
«Θα ήθελα να σας υποβάλω ένα ερώτημα σε σχέση με τα φορολογικά θέματα. Μέσα στο 2009 προχώρησα στην αγορά ενός αυτοκινήτου 1.600 κ.εκ. (18.000 μετρητά και 3.500 δάνειο). Το αυτοκίνητο είναι στο όνομά μου κατά 50%. Πλέον είμαι υποχρεωμένος να κάνω δήλωση για πρώτη φορά.
1) Ως ποια ημερομηνία πρέπει να κάνω τη δήλωση;
2) Αν δηλώσω μόνο το αυτοκίνητοθα χρειαστεί να πληρώσω κάποιο ποσό;
3) Τις αποδείξεις αγοράς θα τις καταθέσουμε και οι δύο (αυθεντική ο ένας και φωτοτυπία ο άλλος); Το άλλο μισό του αυτοκινήτου ανήκει στην αρραβωνιαστικιά μου, η οποία έχει εισόδημα».
Απάντηση:
1. Η υποβολή της δή λωσης πραγματοποιείται ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου του φορολογουμένου με αρχή το ψηφίο 1. 2. Η αγορά επιβατικού αυτοκινήτου ΙΧ αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. 3. Οι αποδείξεις λιανικής πώλησης του αυτοκινήτου θα υποβληθούν και από εσάς και τη μνηστή σας. Οι φωτοτυπωμένες αποδείξεις θα πρέπει να επικυρωθούν ακριβές αντίγραφο.
Επαγωγή της κληρονομίας – Υποβολή εντύπου Ε9
* Η κυρία Μαρία Δεδάκη ερωτά:
«Ο πατέρας μου απεβίωσε τον Ιούλιο του 2009, η ιδιόχειρη διαθήκη του δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2010. Οι αλλαγές του Ε9 για την κληρονόμο του θα δηλωθούν στη δήλωση του 2009 ή του 2010;».
Απάντηση:
1. Ο κληρονόμος αποκτά την κληρονομία αυτοδικαίως με την επαγωγή (άρθρο 1846 Αστικού Κώδικα). Επαγωγή της κληρονομίας είναι η μεταβίβαση της κληρονομίας στον κληρονόμο αμέσως μετά τον θάνατον του προσώπου και αυτοδικαίως. 2. Σύμφωνα εξάλλου με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. 2961/2001, η φορολογική υποχρέωση γεννιέται κατά τον χρόνο θανάτου του φορολογουμένου, εκτός αν κάποιος κηρυχθεί άφαντος. 3. Συνεπώς τη δήλωση ακινήτων (Ε9) θα τη συνυποβάλετε με τη φορολογική δήλωση εισοδήματος του 2010.
Ποιες αποδείξεις θα λαμβάνονται υπόψη
* Ο κ. Αναστάσιος Παραστατίδης ερωτά:
«Στις αποδείξεις για το “χτίσιμο” του αφορολογήτου περιλαμβάνονται τα εισιτήρια σινεμά, θεάτρου, συναυλιών, γηπέδου κτλ.».
Απάντηση: 1. Στον νέο φορολογικό νόμο ορίζεται ποιες δαπάνες δεν λαμβάνονται υπόψη για το «χτίσιμο» του κατά περίπτωση αφορολόγητου του ποσού. Σύμφωνα με ό,τι ορίζεται στη σχετική διάταξη του νόμου δεν λαμβάνονται υπόψη:
* Οι δαπάνες που αναφέρονται στα άρθρα 8 και 9 του ΚΦΕ, δηλαδή δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για ασφάλιστρα ζωής ή θανάτου ή προσωπικών ατυχημάτων, τα ποσά των δωρεών και χορηγιών, οι αμοιβές σε δικηγόρους, οι δαπάνες ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, οι τόκοι στεγαστικών δανείων, οι δαπάνες για ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου, το μίσθωμα κύριας κατοικίας, οι δαπάνες για παράδοση κατ΄ οίκον ιδιαίτερων μαθημάτων, τα ποσά των εισφορών που καταβάλλει ο φορολογούμενος σε ταμεία ασφάλισης.
* Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του ΚΦΕ, δηλαδή οι δαπάνες για την αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων, πλοίων αναψυχής, αεροσκαφών και κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας μέχρι ποσού 10.000 ευρώ, οι δαπάνες για την αγορά, ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερσης οικοδομών, ή κατασκευής δεξαμενής κολύμβησης, οι δωρεές, οι χορηγίες και οι γονικές παροχές χρηματικών ποσών, καθώς και οι δαπάνες για απόσβεση δανείων και πιστώσεων.
* Οι δαπάνες που αναφέρονται στο άρθρο 23 του ΚΦΕ, δηλαδή οι δαπάνες που αφαιρούνται από το ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα, όπως είναι οι δαπάνες για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου της πυρκαϊάς ή άλλων κινδύνων, οι δαπάνες για αμοιβή δικηγόρου για δίκες μισθωτικών διαφορών κ.ο.κ.
* Οι δαπάνες ύδρευσης, αποχέτευσης, ηλεκτρισμού και τηλεπικοινωνιών γενικά, καθώς και οι δαπάνες εισιτηρίων κάθε είδους μεταφορικών μέσων.
2. Με βάση τα πιο πάνω οι δαπάνες που αναφέρονται στην επιστολή σας λαμβάνονται υπόψη για το «χτίσιμο» του κατά περίπτωση αφορολόγητου ποσού.