Μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές του φορολογικού νομοσχεδίου που προβλέπεται να επιφέρει πρόσθετες επιβαρύνσεις σε όσους αποκτήσουν πρώτη κατοικία σε περιοχή με υψηλή αντικειμενική αξία είναι η κατάργηση του συστήματος απαλλαγής πρώτης κατοικίας για αγορά ακινήτου έως 200 τ.μ. (ανεξάρτητα από την αξία του). Το σύστημα αυτό ευνοούσε, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, μόνο τους αγοραστές ακινήτων πολύ μεγάλης αξίας – και μάλιστα ανεξάρτητα από την οικογενειακή τους κατάσταση. Πλέον θεσπίζεται νέο σύστημα απαλλαγής με συγκεκριμένα αφορολόγητα ποσά, τα οποία προσαυξάνονται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου. Επίσης, παρέχεται για πρώτη φορά απαλλαγή για μία θέση στάθμευσης αυτοκινήτου και μία αποθήκη που μεταβιβάζονται μαζί με την κατοικία (είτε ως τμήματα της ενιαίας κατοικίας, είτε ως παρακολουθήματα, είτε ως αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες που βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο), επιφάνειας έως 20 τ.μ. η καθεμία, δεδομένου ότι οι χώροι αυτοί λόγω της χρηστικής τους αξίας είναι αναγκαίοι στις σύγχρονες κατοικίες. Το θεσπιζόμενο όριο των 20 τ.μ., μέχρι του οποίου παρέχεται απαλλαγή, κρίνεται επιβεβλημένο προκειμένου να αποφευχθούν περιπτώσεις καταστρατήγησης με την αυθαίρετη μετατροπή των βοηθητικών χώρων σε χώρους κύριας χρήσης (π.χ. αποθηκευτικοί χώροι σε μεζονέτες).

Ειδικότερα, για αγορά ή απόκτηση με γονική παροχή ή κληρονομιά πρώτης κατοικίας από άγαμο το αφορολόγητο ανέρχεται σε 200.000 ευρώ, ενώ από έγγαμο χωρίς παιδιά το αφορολόγητο διαμορφώνεται σε 250.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Σε ό,τι αφορά το αφορολόγητο για αγορά οικοπέδου, αυτό ανέρχεται για τον άγαμο σε 50.000 ευρώ και για τον έγγαμο χωρίς παιδιά σε 100.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του.

Αξίζει να τονιστεί ότι σε περίπτωση αγοράς κατοικίας στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα με το ίδιο συμβόλαιο αγοράς.

Με βάση τον πίνακα που δημοσιεύει παραπλεύρως «Το Βήμα», σε αρκετές περιοχές της Αττικής με βάση τα νέα αφορολόγητα οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές ακινήτων θα πληρώσουν φόρο μεταβίβασης ενώ έως σήμερα ήταν αφορολόγητα. Ωστόσο υπάρχουν και περιοχές με χαμηλές αντικειμενικές αξίες όπου κάποιος μπορεί να αγοράσει ακίνητο άνω των 200 τ.μ. και να μην πληρώσει ούτε ένα ευρώ φόρο.