Μέσα στην κουβέντα που γίνεται για το ποια είναι η καλύτερη λύση για την Ελλάδα, μια ευρωπαϊκή λύση ή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), αξίζει να επισημανθούν ορισμένες «λεπτομέρειες». Η οικονομική πολιτική μιας χώρας που έχει προσφύγει στο ΔΝΤ καθορίζεται από τους υπαλλήλους του Ταμείου, οι οποίοι αξιολογούν τις επιδόσεις της χώρας και προτείνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα πακέτο διορθωτικών μέτρων. Οι πολιτικοί της χώρας αυτής εκτελούν τις συστάσεις αναλαμβάνοντας να περνούν το πακέτο μέτρων από το Κοινοβούλιο. Κερδίζουν έτσι την τμηματική οικονομική στήριξη του ΔΝΤ (το Ταμείο εκταμιεύει με δόσεις το αρχικό δάνειο που έχει εγκρίνει, και μόνο εφόσον έχουν ψηφιστεί τα μέτρα που έχει προτείνει). Κερδίζουν ταυτόχρονα την πολιτική εγγύηση, έτσι ώστε να συνεχίσει η χώρα τους να δανείζεται από τις αγορές (διότι το ΔΝΤ δεν προσφέρει όλα τα κεφάλαια που χρειάζεται μια χώρα), ασφαλώς με «όξινο» επιτόκιο (κανένας δανειστής δεν δανείζει φθηνά σε χώρα που βρίσκεται υπό καθεστώς χρεοκοπίας).

Η οικονομική πολιτική της Ελλάδας καθορίζεται σήμερα από μια τριμερή επιτροπή ελεγκτών του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρώτα οι ελεγκτές και λίγες ημέρες μετά ο επίτροπος κ. Ολι Ρεν ήλθαν, είδαν και πρότειναν μέτρα τα οποία άμεσα ελήφθησαν. Η ανταμοιβή για την υπακοή ήταν η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης για την επίτευξη δανεισμού ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ από τους ξένους δανειστές με «όξινο» (6,3%) επιτόκιο. Η συζήτηση που γίνεται είναι αν συμφέρει την Ελλάδα να συνεχίσει να λειτουργεί υπό αυτό το καθεστώς, αν θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός (π.χ. το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο) ή αν θα πρέπει να καταφύγει στο ΔΝΤ. Οποια και αν είναι η εξέλιξη, το γεγονός παραμένει: η χώρα έχασε κομμάτι της εθνικής κυριαρχίας της και από τις 11 Φεβρουαρίου 2010, όταν επισημοποιήθηκε η τριμερής επιτήρηση στη σύνοδο κορυφής, οι πολιτικοί της έχουν μετατραπεί σε εκτελεστές συνταγών μη εκλεγμένων ξένων τεχνοκρατών και γραφειοκρατών.

Κατά συνέπεια είναι βαρύ λάθος να ισχυρίζονται υπεύθυνοι πολιτικοί ότι τα μέτρα είναι ίδια, είτε με ΔΝΤ είτε χωρίς. Γιατί μια χώρα που δεν κυβερνάται από την κυβέρνησή της χάνει τον σεβασμό των εταίρων της. Δεν θεωρείται σοβαρή παρά μόνο για αποικιοκρατικές συμβάσεις και δεν διαθέτει το κύρος που είναι απαραίτητο για να χτίσει συμμαχίες και να προωθήσει τα συμφέροντά της. Αντίθετα, μια χώρα με το σθένος να κάνει μόνη της όλα όσα πρέπει για να θωρακίσει την οικονομική της ανεξαρτησία πετυχαίνει συμφωνίες που οδηγούν ταχύτερα στην υπέρβαση της κρίσης. Υπήρχαν λοιπόν πολύ σοβαροί λόγοι που η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ πέτυχε και απέτρεψε τον εγκλωβισμό της χώρας σε συνθήκες διεθνούς επιτροπείας το 1985 και το 1994. Και είναι θλιβερό που η σημερινή κυβέρνηση δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται αυτές τις κρίσιμες «λεπτομέρειες».

papadopoulos@dolnet.gr