Oι δύο κορυφαίοι κρατικοί τραπεζίτες, ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας κ. Β.Ράπανος και ο πρόεδρος της Αγροτικής Τράπεζας κ. Θ. Πανταλάκης, θεωρούν ότι τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση καθησυχάζουν μεν τους πιστωτές και τις διεθνείς αγορές, δεν επιλύουν όμως τα δομικά και μακροπρόθεσμα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Και οι δύο θεωρούν ότι το οικονομικό επιτελείο πρέπει αμέσως να προχωρήσει σε άλλα μέτρα ώστε να εξασφαλίσει δύο στόχους: πρώτον, ότι τα ελλείμματα δεν θα ξαναδημιουργηθούν και, δεύτερον, ότι η οικονομία δεν θα πέσει σε βαριά και μακροχρόνια ύφεση. Απαντώντας σε ερώτημα αν γνωρίζουν τις προθέσεις της κυβέρνησης σχετικά με τις μελλοντικές παρεμβάσεις στην οικονομία και οι δύο είναι διστακτικοί. Φαίνεται παράδοξο για τα ελληνικά δεδομένα να μην έχουν προνομιακή κυβερνητική ενημέρωση οι επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων κρατικών τραπεζών, αλλά η αλήθεια είναι ότι η επαφή τους με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είναι πολύ περιορισμένη.
Β. ΡΑΠΑΝΟΣ
Μόνιμη μείωση των ελλειμμάτων
Η βασική ανησυχία του προέδρου της Εθνικής είναι ότι, ακόμη και αν τα σκληρά μέτρα που ανακοινώθηκαν επιτύχουν τη μείωση του ελλείμματος, αυτή θα είναι προσωρινή και θα τα ξαναβρούμε μπροστά μας πολύ σύντομα. Πρέπει να καταπολεμηθούν οι γενεσιουργοί αιτίες των ελλειμμάτων, λέει και επισημαίνει ότι το Δημόσιο δεν έχει ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης των δαπανών παρά μόνο των εσόδων. Η σπατάλη του Δημοσίου θα συνεχίζεται εφόσον δεν ελέγχονται τα υπουργεία, οι υπηρεσίες, οι δήμοι και όλοι οι άλλοι φορείς του Δημοσίου, λέει ο έμπειρος περί τα δημοσιονομικά καθηγητής. Ο κ. Ράπανος, ο οποίος έχει διατελέσει πρόεδρος του ΣΟΕ την τετραετία 2000-2004, σύμβουλος στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και συμμετείχε στην Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ, εντοπίζει το δημοσιονομικό πρόβλημα στις αλόγιστες και ανεξέλεγκτες σπατάλες του Δημοσίου και στη διαφθορά μέρους της δημόσιας διοίκησης. Το υπουργείο Οικονομικών δεν γνωρίζει τις δαπάνες, λέει ο κ. Ράπανος. Εγκρίνει ένα κονδύλι για κάθε υπουργείο και τελικά πληρώνει πολλαπλά.
Θεωρεί επίσης λάθος τον τρόπο με τον οποίο καταρτίζεται ο προϋπολογισμός. Το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να δίνει στα υπουργεία τα χρήματα που αναλογούν και ο κάθε υπουργός να φροντίζει να τα βγάλει πέρα με αυτά. Οταν αρχίζουν οι αναθεωρήσεις, χάνεται το παιχνίδι. Ο πρόεδρος της Εθνικής θεωρεί αναγκαία την άμεση μηχανοργάνωση των νοσοκομείων, την παρακολούθηση των παραγγελιών και των αποθηκών τους ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των υπερβολικών παραγγελιών φαρμάκων και αναλώσιμων αλλά και οι «κομπίνες» που γίνονται εις βάρος του ΙΚΑ και των φορολογουμένων.
Για την τοπική αυτοδιοίκηση, την οποία θεωρεί χοάνη ελλειμμάτων, ο κ. Ράπανος ζητεί να γίνει αυστηρή εφαρμογή του νόμου ώστε να δημοσιεύουν όλοι οι δήμοι ισολογισμούς και να μπορούν μέσω αυτών να ελεγχθούν οι δαπάνες τους.
Οσον αφορά τη φοροδιαφυγή, εκτιμά ότι πρέπει να περιοριστεί η δυνατότητα επιβολής προστίμων από τους εφοριακούς και οι αποφάσεις αυτές να λαμβάνονται κεντρικά ώστε να περιοριστούν τα φαινόμενα συναλλαγής τους με τους φορολογουμένους.
Γενικότερα υποστηρίζει ότι η εμπλοκή της γραφειοκρατίας σε όλες τις δραστηριότητες γεννά σημαντικό κόστος και λειτουργεί ανασταλτικά για την ανάπτυξη και εις βάρος των δημοσίων εσόδων.
Τέλος, ο κ. Ράπανος υποστηρίζει ότι, ενώ έχουμε εκατοντάδες προληπτικούς ελέγχους που ασκούνται από ένα σύνθετο πλέγμα φορέων, κατασταλτικός έλεγχος δεν υπάρχει και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για την εφαρμογή των νόμων. «Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τον γόρδιο δεσμό.Καιως γνωστόν, ο γόρδιος δεσμός δεν λύνεται, κόβεται» λέει.
Θ. ΠΑΝΤΑΛΑΚΗΣ
Αποφάσεις τώρα για να στηριχθεί η ανάπτυξη
O πρόεδρος της ΑΤΕ κ. Θ. Πανταλάκης εκδηλώνει την ανησυχία του περισσότερο για τις επιπτώσεις των μέτρων της κυβέρνησης στην οικονομία και λιγότερο για το πώς θα διατηρηθούν χαμηλά τα ελλείμματα.
Εκτιμά ότι η οικονομική δραστηριότητα θα περιοριστεί σημαντικά και αυτό θέτει σε κίνδυνο την ίδια την προσπάθεια μείωσης των ελλειμμάτων.
Θεωρεί αναγκαίο σήμερα, αμέσως μετά την ανακοίνωση των μέτρων που μειώνουν το εισόδημα, να ληφθούν και άλλα μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα. Πρέπει αμέσως να ξεκινήσουν οι κατασκευές που συνεισφέρουν το 15% του ΑΕΠ και να προχωρήσουν όλα τα έργα που έχουν παγώσει. Για παράδειγμα, η επέκταση της Αττικής οδού, το αεροδρόμιο της Κρήτης, οι βιολογικοί καθαρισμοί και οι αποχετεύσεις της ΕΥΔΑΠ είναι έργα τα οποία χρηματοδοτούνται με αναπτυξιακά δάνεια και μέσω των ΣΔΙΤ και συντηρούν τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.
Ο κ. Πανταλάκης επισημαίνει ότι οι αυξήσεις των φόρων και η μείωση του εισοδήματος είναι μέτρα που παγώνουν την κατανάλωση και κατά συνέπεια θα οδηγήσουν σε μείωση του ΑΕΠ. Αν το ΑΕΠ μειωθεί π.χ. κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, η απόδοση των μέτρων θα τείνει στο μηδέν. «Η κυβέρνηση πρέπει να φροντίσει να τονώσει αμέσως την οικονομία και κυρίως τους τρεις κλάδους που συνεισφέρουν με μεγάλα ποσοστά στην οικονομική δραστηριότητα και που είναι οι κατασκευές, η οικοδομή και ο τουρισμός».
Παράλληλα με αυτά πρέπει να υλοποιηθεί ένα έξυπνο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων ώστε να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου που χρησιμοποιούνται για μείωση του χρέους. Οταν έχεις τόσο μεγάλο δημόσιο χρέος, δεν μπορείς να αφήνεις την περιουσία του Δημοσίου ανεκμετάλλευτη ούτε να διατηρείς τη δημόσια ιδιοκτησία επιχειρήσεων που δεν έχουν στρατηγική σημασία, υποστηρίζει ο πρόεδρος της ΑΤΕ.
Τέλος, ο κ. Πανταλάκης εκτιμά ότι «αν δεν ξεκολλήσουν τα έργα ώστε να πάρουμε τα κεφάλαια απο το ΕΣΠΑ (μας αναλογούν 25 δισ. ευρώ ακόμη ως το 2013) και αν δεν διευκολυνθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις ώστε να κινηθεί η οικονομία, η ύφεση θα είναι βαθιά και μακροχρόνια και τελικά ούτε το επιθυμητό αποτέλεσμα της μείωσης των ελλειμμάτων δεν θα πετύχουμε».