ΤΟ «ΣΟΚ και δέος» που προκάλεσαν τα μέτρα της κυβέρνησης αναμένεται να έχει και συνέχεια για τους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς μετά την περικοπή των μισθών έρχονται και οι μαζικές απολύσεις στο πλαίσιο της λήψης διαρθρωτικών μέτρων με στόχο τη μείωση των δημοσίων δαπανών. Οι εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που επισκέφτηκαν πρόσφατα τη χώρα
μας από κοινού με τους ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν έκρυβαν τις προθέσεις τους: «Για να υπάρξει πραγματική και μόνιμη μείωση των δαπανών στο Δημόσιο», επεσήμαναν στους συνομιλητές τους, «θα πρέπει να απολυθούν από 210.000 ως 230.000 δημόσιοι υπάλληλοι, με δεδομένο ότι ο δημόσιος τομέας στη χώρα σας είναι εξαιρετικά διογκωμένος». Το νούμερο αυτό είναι απολύτως ρεαλιστικό για τα σχέδια της κυβέρνησης, τα οποία περιλαμβάνουν την άρση ουσιαστικά της
μονιμότητας και την έξοδο από το Δημόσιο δεκάδων χιλιάδων υπαλλήλων. Αυτό θα επιτευχθεί με τις συγχωνεύσεις ή με την κατάργηση εκατοντάδων οργανισμών, εταιρειών και επιχειρήσεων, τις αναγκαστικές μετατάξεις που θα οδηγήσουν σε εθελουσίες εξόδους τους υπαλλήλους που πλησιάζουν τη συνταξιοδότηση, την κατάργηση του καθεστώτος των συμβασιούχων και το πάγωμα ουσιαστικά των προσλήψεων για τα χρόνια που καλύπτει το Πρόγραμμα Σταθερότητας.

Oι επικείμενες διαρθρωτικές αλλαγές στον δημόσιο τομέα, που σύμφωνα με τα σχέδια της κυβέρνησης θα οδηγήσουν, εκτός των άλλων, και στην εξοικονόμηση σημαντικών πόρων, αποτέλεσαν ένα από τα βασικά όπλα του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όταν η χώρα μας είχε εισέλθει στη δίνη του κυκλώνα. Ο Πρωθυπουργός, όταν ζητούσε τη συμπαράσταση των ευρωπαίων εταίρων μας, είχε υπόψη του, εκτός των άλλων, και δύο ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί. Η πρώτη είναι η συγχώνευση των οργανισμών, η οποία, σύμφωνα με το σχετικό χρονοδιάγραμμα που έχει καταρτίσει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Θόδωρος Πάγκαλος, θα ξεκινήσει εντός του Μαρτίου 2010 με την ολοκλήρωση από τους υπουργούς του καταλόγου των επιχειρήσεων, εταιρειών, οργανισμών και εν γένει νομικών προσώπων που θα καταργηθούν. Η δεύτερη είναι το σχέδιο «Καλλικράτης», το νομοσχέδιο το οποίο θα ψηφιστεί εντός του Μαΐου από τη Βουλή και προβλέπει, εκτός των άλλων, τη συγχώνευση ή την κατάργηση των δημοτικών επιχειρήσεων.

Οι οργανισμοί – στόχοι
Ο αριθμός των οργανισμών που θα βρεθούν στο… στόχαστρο του κ. Πάγκαλου, σύμφωνα με μια καταγραφή που είχε πραγματοποιηθεί και βρίσκεται σήμερα στη Γραμματεία της Κυβέρνησης, υπερβαίνει κατά πολύ τους 1.200, όπως είχε αρχικά εκτιμηθεί, και αγγίζει περίπου τους 5.000. Στον αριθμό αυτόν δεν περιλαμβάνονται τα νομικά πρόσωπα και οι επιχειρήσεις των ΟΤΑ, οι οποίες ξεπερνούν τις 6.000, αλλά αυτός αναφέρεται μόνο στα υπουργεία και στις ΔΕΚΟ. Ως κριτήριο για την καταγραφή ελήφθη ότι οι οργανισμοί αυτοί, που απασχολούν από 1 ως και 500 εργαζόμενους (τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων δηλαδή υπερβαίνουν σε ορισμένες περιπτώσεις τους εργαζομένους) επιτελούν, λίγο- πολύ, τις ίδιες αρμοδιότητες με τους εποπτευόμενους φορείς και το αντικείμενό τους δεν δικαιολογεί το κόστος λειτουργίας τους. Συμφωνούν οι υπουργοί
Μόνο το προσωπικό των επιχειρήσεων αυτών, που δεν εμπίπτει καν στις συνταγματικές διατάξεις περί μονιμότητας σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΑΔΕΔΥ, η οποία εκφράζει φόβους για μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο, υπερβαίνει τα 170.000 άτομα. Το προσωπικό αυτό υπηρετεί κυρίως στις ΔΕΚΟ, στις ΑΕ των δήμων και στις επιχειρήσεις Ιδιωτικού Δικαίου στο Δημόσιο που, σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, θα κλείσουν ή θα συγχωνευθούν, με συμβάσεις έργου (περίπου 50.000) ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (περίπου 120.000). Αναλυτικά εκτιμάται ότι υπηρετούν 25.000 συμβασιούχοι σε επιχειρήσεις των ΟΤΑ, 15.000 του Δημοσίου και 20.000 των ΔΕΚΟ, ενώ οι συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου σε επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα ανέρχονται σε 80.000

και των ΟΤΑ σε 35.000.

Ετοιμάζουν τους καταλόγους
Η μείωση, μ΄ άλλα λόγια, κατά 210.000-230.000 του αριθμού εργαζομένων στο Δημόσιο, που προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, «καλύπτει» απολύτως και τα σχέδια της κυβέρνησης. Ηδη τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου έχουν αποδεχτεί την πρόταση του κ. Θ. Πάγκαλου και καταρτίζουν καταλόγους με τους υπό συγχώνευση ή κατάργηση οργανισμούς, θέτοντας ως μοναδικό όρο να μην γίνουν εξαιρέσεις, κυρίως στα υπουργεία, τα οποία ασκούν και τη μεγαλύτερη πολιτική επιρροή.

Με βήμα ταχύ η υλοποίηση
Ανεξαρτήτως ποια τάση θα καταστεί κυρίαρχη, γεγονός είναι, όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη προς «Το Βήμα», ότι η κυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση του προγράμματος για τη μείωση του κράτους που αναγκαστικά θα οδηγήσει και σε μαζικές απολύσεις προσωπικού. Και αυτό για τρεις κυρίως λόγους:

Ο πρώτος είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων στους υπό συγχώνευση οργανισμούς δεν υπόκεινται στις συνταγματικές διατάξεις περί μονιμότητας.

Ο δεύτερος, ότι η κυβέρνηση έχει ήδη ψηφίσει νομοθετική διάταξη με την οποία σταδιακά θα καταργηθούν οι συμβασιούχοι στο Δημόσιο, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα ανανεώνονται στο μέλλον οι συμβάσεις τους. O τρίτος, ότι η κατάργηση ή η συγχώνευση των οργανισμών θα υποχρεώσει, έτσι κι αλλιώς, την κυβέρνηση να επαναφέρει τις αναγκαστικές μετατάξεις προσωπικού. Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει δεκάδες χιλιάδες υπαλλήλους να παραιτηθούν από τις δημόσιες υπηρεσίες. «Η έννοια της μονιμότητας», επισημαίνουν, «θα είχε νόημα μόνο στην περίπτωση κατά την οποία οι υπάλληλοι μετατάσσονταν σε νέες υπό σύσταση οργανικές θέσεις, πράγμα που θα ήταν καταστρεπτικό γιατί θα διόγκωνε εκ νέου τον δημόσιο τομέα,ή όταν μετατάσσονται σε υφιστάμενες κενές οργανικές θέσεις». ΘΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ
Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης
«Μόνιμοι εφόσον οι θέσεις υπάρχουν»

Ο κ. Πάγκαλος θεωρεί ότι αν καταργηθεί η οργανική θέση παύει να ισχύει η μονιμότητα. Η άποψη αυτή, την οποία συμμερίζονται πολλοί συνταγματολόγοι, βασίζεται στο άρθρο 103 του Συντάγματος το οποίο ορίζει ότι κανένας δεν μπορεί να διοριστεί υπάλληλος σε οργανική θέση που δεν είναι νομοθετημένη. «Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις», αναφέρεται, «είναι μόνιμοι εφόσον οι θέσεις υπάρχουν. Με νόμο μπορεί να εξαιρούνται από τη μονιμότητα ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις εκτός της υπαλληλικής ιεραρχίας, οι διοριζόμενοι απευθείας με βαθμό πρεσβευτικό, οι υπάλληλοι της Προεδρίας της Δημοκρατίας και των γραφείων του Πρωθυπουργού, των υπουργών και υφυπουργών». ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΙΝΗΣ
Συνήγορος του Πολίτη
«Να εξαντλήσουμε τα περιθώρια μετατάξεων»

Ο Συνήγορος του Πολίτη θεωρεί ότι η κατάργηση της οργανικής θέσης σύμφωνα με το Σύνταγμα μπορεί να επιφέρει την απόλυση του υπαλλήλου, συμφωνώντας με τον κ. Θ. Πάγκαλο. Επισημαίνει ωστόσο ότι ουδέποτε ως σήμερα έχει απολυθεί μόνιμος υπάλληλος του οποίου η θέση καταργήθηκε. «Προτού φθάσουμε εκεί», επισημαίνει, «μήπως θα έπρεπε να εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια για μετάταξη των υπαλλήλων των οργανισμών που καταργούνται σε υπηρεσίες του Δημοσίου για τις οποίες υπάρχει αποδεδειγμένα έλλειψη προσωπικού;». Τα στελέχη της διοίκησης που τάσσονται με την άποψη του κ. Καμίνηεπικαλούνται και το υπ΄ αριθμόν 180 (Σεπτέμβριος 2008) προεδρικό διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο «οι προς απόλυση υπάλληλοι λόγω κατάργησης θέσης ή κατάργησης θέσης μετά από συγχώνευση κλάδων ή υπηρεσιών,δικαιούνται με αίτησή τους να μεταταγούν σε κενή οργανική θέση του αυτού ή παρεμφερούς κλάδου άλλης δημόσιας υπηρεσίας ή ΝΠΔΔ».