«Δύσκολο» στόχο χαρακτηρίζουν το να μείνουν στα επίπεδα του 2009 όσοι δραστηριοποιούνται στον τουρισμό την εφετινή τουριστική περίοδο, καθώς οι κρατήσεις από τις αγορές του εξωτερικού είναι μειωμένες κατά 10% μέχρι στιγμής, ενώ εντείνεται η ανησυχία εν όψει δύο σημαντικών διεθνών τουριστικών εκθέσεων (ΙΤΒ στο Βερολίνο και ΜΙΤΤ στη Μόσχα) που θα δώσουν πιο σαφές στίγμα. Αμφίβολο όμως είναι ακόμη τι μερίδιο θα πάρει η Ελλάδα για να ενισχύσει έναν τομέα που συμμετέχει κατά 18% στο ΑΕΠ, σε μια χρονιά όπου τα κονδύλια για τη διαφημιστική προβολή της στο εξωτερικό είναι περιορισμένα, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του «Βήματος», στα 12 εκατ. ευρώ.
Απόρροια της αρνητικής δημοσιότητας για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης είναι και η στασιμότητα στις κρατήσεις από Γερμανία, ενώ η αύξηση του ΦΠΑ που ανακοινώθηκε με τα μέτρα της κυβέρνησης θα επιβαρύνει τις τουριστικές επιχειρήσεις, μια και οι τιμές των συμβολαίων με τους tour operators έχουν συμφωνηθεί από πέρυσι.
Από την άλλη, και η μείωση κατά 30% των δώρων Πάσχα, Χριστουγέννων και του επιδόματος αδείας αναμένεται να έχει συνέπειες και στον εσωτερικό τουρισμό, αρχής γενομένης από το Πάσχα, αφού τα περισσότερα ξενοδοχεία δεν θα λειτουργήσουν λόγω χαμηλής ζήτησης.
Οι προβλέψεις ωστόσο για τον παγκόσμιο τουρισμό είναι θετικές, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (ΠΟΤ) να προβλέπει το 2010 άνοδο 4%. Θετικά είναι και τα σημάδια από τη βρετανική αγορά, αφού οι Βρετανοί εφέτος είναι αποφασισμένοι να ταξιδέψουν εκτός συνόρων, έχοντας απορρίψει την περυσινή τους επιλογή για εσωτερικό τουρισμό. Η Ενωση Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Μεγάλης Βρετανίας (ΑΒΤΑ) ανακοίνωσε στις αρχές του Φεβρουαρίου μια αύξηση 27% στις κρατήσεις των Βρετανών σε σχέση με την περασμένη χρονιά.
Ρεύμα εξόδου
Το ρεύμα εξόδου επιβεβαιώνει και εκπρόσωπος της διαδικτυακής εταιρείας κρατήσεων Εxpedia, αναφέροντας ότι ο όγκος των συναλλαγών έχει αυξηθεί σε σχέση με το 2009, όμως τα έσοδα παρουσιάζουν μείωση. Στοιχείο που δείχνει ότι παράγοντες όπως η τιμή και η διάρκεια παραμονής συρρικνώνονται, ενώ η Αίγυπτος αναδεικνύεται ο πιο δημοφιλής προορισμός για το 2010 με βάση τη ζήτηση στις διαδικτυακές Lastminute. com, Τhomson, First Choice και Responsible-Τravel. com. Την ίδια ώρα στη χώρα οι κρατήσεις από τη Γερμανία είναι σε στασιμότητα, απόρροια της αρνητικής δημοσιότητας για τη δημοσιονομική της κατάσταση.
«Δύσκολη χρονιά» χαρακτηρίζει την εφετινή ο διευθύνων σύμβουλος της ΤUΙ Ηellas κ. Ν.Παπαθανάσης λέγοντας ότι οι περισσότερες αγορές παρουσιάζουν μείωση στη χώρα. Παράλληλα σημειώνει ότι το μοντέλο των κρατήσεων της «τελευταίας στιγμής» δεν είναι συγκυριακό φαινόμενο, αλλά «ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η αγορά τα τελευταία τρία χρόνια». «Το καλύτερο σενάριο είναι να κλείσουμε στα περυσινά επίπεδα» λέει, ωστόσο το ερώτημα είναι αν και κατά πόσον θα επηρεάσει η αρνητική δημοσιότητα στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης. Την ίδια ώρα για τους Βρετανούς προορισμοί όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία θεωρούνται «ώριμες» αγορές οι οποίες βαίνουν προς σταθεροποίηση. Οι ευνοημένοι προορισμοί, αντίθετα, είναι οι εκτός ευρωζώνης Τουρκία, Αίγυπτος, Τυνησία, Μαρόκο, που είναι φθηνότεροι λόγω συναλλαγματικής διαφοράς. Αντίθετα, η αύξηση του ΦΠΑ στη χώρα θα επηρεάσει το κόστος του τουριστικού προϊόντος, με τον μέσον όρο του συντελεστή να ανεβαίνει από το 11% στο 12,4% περίπου. Το ζητούμενο κάθε επιχείρησης αλλά και της χώρας πλέον είναι να προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες. «Είναι η καλύτερη διαφήμιση» εξηγεί «για μια χρονιά που δεν υπάρχουνπόροι για την προβολή».
Σε δημοφιλείς προορισμούς της χώρας όπως η Ρόδος υπάρχει μείωση στις κρατήσεις της τάξεως του 10%. Στόχος για την εφετινή τουριστική περίοδο είναι να διατηρηθούν τα περυσινά τουριστικά μεγέθη του νησιού, όπως σημειώνει ο κ. Β. Μηναΐδης, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου. Αυτό όμως είναι «με δυσκολία» εφικτό, αφού «όλες οι αγορές είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι» και οι τιμές των συμβολαίων έχουν κλειστεί στα περυσινά επίπεδα, ενώ έχουν γίνει και προσφορές. Στην Κέρκυρα οι αφίξεις από το εξωτερικό αναμένονται μετά την 1η Μαΐου, ωστόσο τα μηνύματα «δεν είναι ευοίωνα» και οι τιμές «συρρικνώνονται κάθε χρόνο», όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κέρκυρας κ. Π. Μπράμος. Οι Βρετανοί, που πριν από δέκα χρόνια κάλυπταν το 80% της πελατείας στο νησί, τώρα αγγίζουν το 40% με 42%. Η Κέρκυρα απευθύνεται πλέον στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης (Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο), ενώ γίνεται προσπάθεια για να ενισχυθεί η κίνηση από τα Βαλκάνια, λόγω της Εγνατίας οδού. Πιο αισιόδοξος είναι ο ιδρυτής της αλυσίδας Αquis Ηotels & Resorts κ. Ι. Κεντ , με έξι από τα 13 συνολικά ξενοδοχεία που διαχειρίζεται η αλυσίδα στην Κέρκυρα (τα υπόλοιπα βρίσκονται στην Κρήτη και στην Κω), ο οποίος εκτιμά ότι η περίοδος στη χώρα θα κλείσει με θετικό πρόσημο 5% στις αφίξεις και 7% στα έσοδα.
Γενική πτώση
Για πτώση απ΄ όλες τις αγορές σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κάνει λόγο και η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Λαγανά Ζακύνθου κυρία Χριστίνα Τετράδη. Η σεζόν θα κριθεί από τις κρατήσεις της «τελευταίας στιγμής», με αναπόφευκτες εκπτώσεις και προσφορές, αφού ο όγκος των προκρατήσεων δεν είναι επαρκής για να ενισχύσει τη θέση των ξενοδοχείων στους tour operators.
Την ίδια άποψη εκφράζει και ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου κ. Ν. Λαμπρινός, λέγοντας ότι η εξέλιξη είναι ακόμη αβέβαιη, λόγω και των αρνητικών δημοσιευμάτων στον ξένο Τύπο. Μέχρι στιγμής η μείωση στις κρατήσεις είναι της τάξεως του 10%, «παρ΄ όλο που η Γερμανία και η Γαλλία βρίσκονται εκτός ύφεσης, αφού εξακολουθούν να παρουσιάζουν πρόβλημα στην απασχόληση». Η επιβάρυνση του τουριστικού προϊόντος με την αύξηση του ΦΠΑ επηρεάζει κυρίως τα «all inclusive» ξενοδοχεία, ενώ και οι μικρές και μεσαίες μονάδες βρίσκονται σε δύσκολη θέση. «Στόχος μας είναι να μείνουμε στα περυσινά επίπεδα» λέει, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης για τον τουρισμό και επισημαίνει ότι «τα διαθέσιμα κονδύλια για την προβολή της χώρας εφέτος είναι μειωμένα στα 12 εκατ. ευρώ».
Την τελευταία στιγμή
Οι κρατήσεις της «τελευταίας στιγμής» θα καθορίζουν τη χρονιά, σημειώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής κ. Γ. Τάσιος και συμπληρώνει ότι «περιθώρια για προσφορές δεν υπάρχουν», αφού οι τιμές είναι «ήδη διορθωμένες από πέρυσι». Οι κρατήσεις από τη γερμανική αγορά εμφανίζουν πτώση 10% με 15%, ενώ εκτιμά ότι ο Απρίλιος θα δώσει καλύτερη εικόνα. Νωρίς είναι ακόμη και για τη ρωσική αγορά, που παραδοσιακά κινείται από τέλη Απριλίου.
Η κατάργηση της βίζας στην Τουρκία επίσης θα επιβαρύνει τον ανταγωνισμό. Για τον λόγο αυτόν θέτει το ζήτημα της βίζας πολλαπλής χρήσης, με την οποία μπορεί κάποιος να επισκεφθεί τη χώρα περισσότερες από μία φορές. Οσον αφορά τις βαλκανικές χώρες, «δεν υπάρχουν ακόμη κρατήσεις», αλλά αρχίζει επίσης να αναπτύσσεται ανταγωνισμός και από άλλους προορισμούς, όπως η Ισπανία και η Τουρκία.