Η κρίση της αγοράς κατοικίας στην Ευρώπη θα είναι τελικά μικρής διάρκειας, διαπιστώνεται σε μελέτη του Ινστιτούτου Ορκωτών Εκτιμητών της Βρετανίας (Royal Ιnstitute of Chartered Surveyors). Διαβλέπουν ήδη τα σημάδια μιας ανόρθωσης τόσο στον αυξανόμενο αριθμό πωλήσεων όσο και στην επάνοδο των τιμών σε αυξητική τροχιά. «Η ανάκαμψη που έχει ξεκινήσει είναι ωστόσο ευάλωτη και απειλείται από την ανεργία» μετριάζει τη διάγνωση ο Ζαν-Μισέλ Σιξτ, επικεφαλής οικονομολόγος της Standard and Ρoor΄s.

Το πιο θεαματικό παράδειγμα είναι η Βρετανία. Η μείωση των τιμών, που ξεκίνησε την άνοιξη του 2008, διήρκεσε τελικά μόνο 18 μήνες και έφτασε στο μείον 20%, σύμφωνα με τον δείκτη Ηalifax των τιμών κατοικιών, και μάλιστα στο σύνολο του 2009 αυξήθηκε κατά 1,1%. Η πιο σαφής ανάκαμψη ήταν στο Λονδίνο, όπου ο αριθμός των συναλλαγών αυξήθηκε κατά 10% από τον Οκτώβριο του 2008 ως τον Οκτώβριο του 2009, ενώ οι χορηγήσεις στεγαστικών αυξήθηκαν κατά 80%.

Οι κατασχέσεις ήταν πολύ λιγότερες από όσες προέβλεπαν οι αρχές: «μόνο» 48.000

(και όχι 75.000).

Αλλη θεαματική ανόρθωση ήταν η ολλανδική αγορά, την ίδια μάλιστα στιγμή που το τραπεζικό σύστημα της Ολλανδίας κλονιζόταν. Ο αριθμός συναλλαγών κατέρρευσε περισσότερο από 30% το 2008, αλλά η μείωση των τιμών περιορίστηκε τελικά στο 5,5%, προτού σταθεροποιηθούν στο τέλος του 2009.

Κατά τους συγγραφείς της μελέτης, η Ευρώπη αντιμετώπισε καλύτερα αυτή τη χρηματοπιστωτική κρίση από την κρίση της δεκαετίας του 1990- καλύτερα επίσης και από τις ΗΠΑ. Η γρήγορη και σταθερή μείωση των επιτοκίων τόνωσε την ευρωπαϊκή αγορά στέγης ευνοώντας τους αγοραστές και ελαφρύνοντας τα βάρη δανεισμού, ιδιαίτερα στην Ισπανία, στην Ιρλανδία και στη Βρετανία. Επίσης, οι μηχανισμοί κοινωνικής απορρόφησης στην Ευρώπη λειτούργησαν όλοι: γενικά καλύτερη επιδότηση της ανεργίας, λιγότερες χρεοκοπίες και λιγότερες κατασχέσεις, τα οποία είναι επιταχυντές κρίσης. Αντίθετα δηλαδή από την αμερικανική αγορά, όπου πάνω από το 8% όσων έχουν στεγαστικά δάνεια αντιμετωπίζει πρόβλημα.

Κ ατά τον Σιξτ, «υπάρχει και ο δημογραφικός παράγοντας και η σχετική έλλειψη προσφοράς οικιώνπου επίσης εξηγούν την ανάκαμψη, καθώς υπάρχει έντονη ζήτηση για ιδιοκτησία εν όψει συνταξιοδότησης». Η έλλειψη δεν είναι πάντως γενική στην Ευρώπη. Ορισμένες χώρες γνωρίζουν υπερπαραγωγή και ο μαρασμός τους συνεχίζεται. Στην Ιρλανδία 300.000 κατοικίες είναι απούλητες και οι τιμές έχασαν 9% το 2008 και 18,5% το 2009. Στην Ισπανία περισσότερες από ένα εκατομμύριο κατοικίες δεν έχουν βρει αγοραστή και οι τιμές έπεσαν 10% το 2009, έπειτα από-11% το 2008.

Ούτε στην Ανατολή τα πράγματα είναι καλύτερα. Στην Ουγγαρία οι αγοραστές με ξένο συνάλλαγμα υφίστανται τώρα την πτώση του φιορινιού. Η Πολωνία, που δεν γνώρισε ύφεση, έχει ωστόσο υπερπαραγωγή κατοικιών και συσσωρεύει σημαντικό αριθμό απούλητων, μείωση του αριθμού συναλλαγών κατά 40% και μείωση τιμών κατά 10% το 2009, μετά τον διπλασιασμό τους από το 2005 ως το 2007.

Σταθεροποίηση αναμένεται από το 2011. Οσο για τις βαλτικές χώρες, η μείωση των τιμών ήταν ιλιγγιώδης φτάνοντας το-53% στη Λετονία.

Τέλος, η Γερμανία χαρακτηρίζεται από πολύ μικρό ποσοστό ιδιοκτησίας, το οποίο μάλιστα μειώθηκε περισσότερο (από το 43% το 2002 στο 42% το 2006), από πληθώρα διαθέσιμων κατοικιών, από απουσία πληθωρισμού ή και αργή μείωση τιμών εδώ και είκοσι χρόνια και από πολύ δύσκολη στεγαστική δανειοδότηση.