Στην Ελλάδα, όπως έχει οργανωθεί και λειτουργεί εδώ και χρόνια το σύστημα παραγωγής μελετών έργων, οι εταιρείες μελετών αντιστοιχούν σε ειδικότητες, όχι σε έργα. Δηλαδή άλλες είναι οι εταιρείες που κάνουν στατικές μελέτες, άλλες μελέτες εδαφομηχανικής, άλλες συγκοινωνιακές κ.ο.κ. Στην υπόλοιπη Ευρώπη και γενικά στα περισσότερα μέρη του κόσμου οι τεχνικές εταιρείες μελετών είναι οργανωμένες και ειδικεύονται σε είδη έργων. Βεβαίως οι πολύ μεγάλες εταιρείες κάνουν απ΄ όλα, και πάλι όμως η φήμη τους βασίζεται σε ένα ή δύο είδη έργων. Οι εταιρείες μελετών, λοιπόν που είναι προσανατολισμένες σε έργα εμπεριέχουν στους κόλπους τους επιστήμονες που είναι εξειδικευμένοι σε συγκεκριμένους τομείς.
Οταν λοιπόν κάποιος επενδυτής, κράτος ή περιφέρεια ή ιδιώτης ή σχήμα επενδυτικών κεφαλαίων κ.λπ. προγραμματίσει ένα έργο δεν ψάχνει ειδικότητα όπως γίνεται κατά κόρον εδώ. Διαλέγει με επιλογή ή διαγωνισμό- αδιάφορο- εταιρεία που εκπονεί το σύνολο της μελέτης, έτοιμη για δημοπράτηση και κατασκευή.
Είναι λοιπόν βασικό- αν θέλουμε να βγούμε προς τα έξωνα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε σε αυτή τη λογική. Ομως η μετάβαση σε άλλου τύπου οργάνωση δεν μπορεί να γίνει από τη μία μέρα στην άλλη. Προτείνω να υπάρξουν οι θεσμικές ρυθμίσεις που θα υποχρεώσουν τις εταιρείες μελετών σε διαρκείς συμπράξεις ανάλογα με το είδος του έργου. Ενα είδος μητρώου συμπράξεων ανάλογα με το είδος του έργου. Οι «μόνιμες» συμπράξεις προφανώς θα μπορούν να αλλάξουν. Ομως η αποχώρηση από μία σύμπραξη ή γενικά η αλλαγή στη συμμετοχή θα γίνεται μέσα από κάποιες διαδικασίες παρεμφερείς, φέρ΄ ειπείν, με τις διαδικασίες αλλαγής σύνθεσης ενός εταιρικού πτυχίου. Με δυο λόγια δεν θα μπορούν ν΄ αλλάζουν κάθε μέρα. Και φυσικά υπάρχει σωρεία λεπτομερειών που πρέπει να μελετηθούν πριν η πρόταση αυτή θεσμοθετηθεί. Είναι όμως ουσιαστικό να οδηγηθούμε προς τα εκεί. Και αυτό από μόνο του δημιουργεί άλλο μελετητικό πρόσωπο και άλλες δυνατότητες.
Οι μόνιμες συμπράξεις θα καταργήσουν τις συχνά ευκαιριακές, ad hoc, συνεργασίες. Θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για καλύτερη ποιότητα μελετών και οπωσδήποτε θα εμφανίζουν μεγαλύτερη αξιοπιστία για άρτια εκπόνηση μελετών. Κάτι τέτοιο θα διευρύνει τις δυνατότητες για διεκδίκηση μελετών εκτός των τειχών. Και θα προετοιμάσει ομαλά για το επόμενο στάδιο τις συγχωνεύσεις και τελικά τη δημιουργία μελετητικών εταιρειών που αναλαμβάνουν το σύνολο ενός έργου.
Ο κ. Σπ. Καβουνίδης είναι δρ πολιτικός μηχανικός, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Εδαφος ΑΕ.
