Κριτικές Ι
Εγραφα προχθές στο ιστολόγιό μου (http://artfullyon-saturday.blogspot.com) λίγα σχόλια για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Λίγο αργότερα έπεσα πάνω σε τρεις συζητήσεις, μία διαδικτυακή και δύο κατά πρόσωπο, όπου διάφοροι έπνεαν μένεα κατά της διευθύντριας του ΕΜΣΤ Αννας Καφέτση. Βασικό στοιχείο της «κριτικής» ήταν η εύνοια που φάνηκε να απολαμβάνει από τον υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο, σύμφωνα με τον προχθεσινό του λόγο, στα εγκαίνια της αναδρομικής του Χρόνη Μπότσογλου στο ΕΜΣΤ: ο υπουργός- λέγανε, έμπλεοι ηθικής αγανάκτησης- αποτίει φόρο τιμής στην παρ΄ ολίγο βουλευτίνα και πάει λέγοντας. Το πρώτο που κάνει εντύπωση είναι το πραγματολογικό λάθος: η Αννα Καφέτση βρισκόταν μεν στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠαΣοΚ αλλά σε μη εκλόγιμη θέση. Δεν ήταν λοιπόν «παρ΄ ολίγον βουλευτίνα». Επίσης, πόσο παραπλανημένο μένος πρέπει να πνίγει κάποιον για να μην καταλαβαίνει ότι η παρουσία κάποιου σαν την Αννα Καφέτση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας είναι απολύτως θετικό γεγονός; Προτού ακόμη εξασφαλίσει τη λαϊκή εντολή, ένα κόμμα δηλώνει: Με αυτούς θέλω να συνεργαστώ. Και αφότου εξελέγη, το επιβεβαιώνει ο αρμόδιος υπουργός.
Κριτικές ΙΙ
Σημαίνει αυτό ότι δεν μπορεί κανείς να διαφωνεί με τη στρατηγική της διευθύντριας του ΕΜΣΤ ή του ΥΠΠΟ; Φυσικά και όχι. Ας διαφωνεί όσο θέλει. Κι εγώ έχω διαφωνήσει συχνά- και προχθές ακόμη- αλλά για συγκεκριμένα, σαφώς ορισμένα θέματα. Το ενοχλητικό είναι: γιατί δεν μπορεί να γίνει μια συγκεκριμένη, εμπεριστατωμένη, ισορροπημένη κριτική; Μια κριτική που να εκφράζει αντιρρήσεις αλλά να μη διολισθαίνει στο ψεύδος και να μη χαρακτηρίζεται από άγνοια; Χώρια που η επιστράτευση στρεβλωτικών και εντυπωσιοθηρικών συνθημάτων για να απαξιωθεί ένας επί μακρόν αφοσιωμένος δημόσιος λειτουργός έχει άλλο, καταξιωμένο όνομα: γκεμπελισμός.
Η κριτική θέλει κόπο: πρέπει να πάρεις πληροφορίες, να έχεις εποπτεία, να ζυγίσεις τα πράγματα, να τα πεις ισορροπημένα, να στραγγίξεις συναισθηματισμούς και κακίες, να αμφισβητήσεις τον εαυτό σου. Δεν είναι απλό πράγμα ούτε γίνεται στο πόδι.
Σε αυτή τη χώρα, όπου η έκκληση για «παιδεία» έχει γίνει η καραμελίτσα του κάθε λαϊκιστή, αναρωτιέμαι μήπως το βασικό πρόβλημα τελικά είναι η τεμπελιά. Γιατί δεν εξηγείται αλλιώς να ακούγονται τέτοιες φωνές στην εικαστική κοινότητα. Υποτίθεται πως τους ενδιαφέρει το μουσείο αυτό, πως αφορά το έργο τους, τη ζωή τους. Πώς ανέχονται έναν τόσο τσαπατσούλικο, αδαή, φτωχό δημόσιο διάλογο;
ΕΜΣΤ, Κτίριο Ωδείου Αθηνών, Βασ. Γεωργίου Β΄ 17-19 και Ρηγίλλης, τηλ. 210 9242.111-3, www.emst.gr
