Για τον νέο εκλογικό νόμο που προτείνει η κυβέρνηση, δεν έχω ούτε πλήρη γνώση ούτε πλήρη γνώμη. Θα περιμένω να ανακοινωθεί επισήμως, να ακούσω τα σχόλια και τις αντιδράσεις, να εκτιμήσω τις θετικές και τις αρνητικές πλευρές του. Θα σταθώ όμως σε ένα σημείο το οποίο δεν αφορά τον εκλογικό νόμο αλλά την ποιότητα της δημοκρατίας μας. Τον ισχυρισμό κυβερνητικών κύκλων ότι ο νέος εκλογικός νόμος είναι «ο μοναδικός δρόμος για την αυτονομία της πολιτικής».
Βρίσκω αυτόν τον ισχυρισμό προσβλητικό, διασκεδαστικό και αφελή ταυτοχρόνως.
Είναι προσβλητικός επειδή υπονοεί ότι η πολιτική στην Ελλάδα έχει κάποιο θεμελιώδες πρόβλημα αυτονομίας. Μια τέτοια υπόνοια όμως χρειάζεται μερικές εξηγήσεις για να γίνει πιστευτή. Από πού προκύπτει το πρόβλημα; Ποιος το δημιουργεί; Ποιοι το ανέχονται; Τι σόι δημοκρατία είναι αυτή όπου οι ίδιοι οι πολιτικοί ομολογούν ότι στερούνται την αυτονομία της δράσης και των αποφάσεών τους; Μήπως η διαβεβαίωση ότι ζούμε σε μια χώρα περιορισμένης δημοκρατίας μάς προσβάλλει όλους;
Είναι διασκεδαστικός επειδή το πρόβλημα αυτονομίας της πολιτικής το διαπιστώνει μια παράταξη που έχει κυβερνήσει περισσότερα από είκοσι χρόνια τον τόπο και έχει κερδίσει τόσες εκλογές, μηδέ της τελευταίας εξαιρουμένης. Κυβερνούσε άραγε το ΠαΣοΚ σε καθεστώς υποτέλειας και πολιτευόταν σε συνθήκες υποταγής; Πότε; Και αν ναι, τώρα θυμήθηκε να το διορθώσει;
Είναι αφελής επειδή ακόμη κι αν δεχθούμε ότι η πολιτική στην Ελλάδα στερείται αυτονομίας, αποκλείεται να θεωρήσουμε ότι η έλλειψη οφείλεται στο… εκλογικό σύστημα! Δηλαδή, η πολιτική στη χώρα μας δεν είναι αυτόνομη επειδή οι εκλογές γίνονταν ως τώρα με άλλα συστήματα; Οι σημερινοί βουλευτές και η σημερινή κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι ένας είδος υποτακτικών επειδή εξελέγησαν με διαφορετικό τρόπο; Και οι άλλες δημοκρατίες του πλανήτη που έχουν άλλα συστήματα εκλογής είναι καταδικασμένες να ζουν στη σφαλιάρα και στην εξάρτηση;
Είναι προφανές ότι κάθε κοινοβουλευτική πλειοψηφία έχει συνταγματικό δικαίωμα να αλλάξει το εκλογικό σύστημα, αν θεωρεί ότι μπορεί να βρει κάποιο άλλο καλύτερο, χρησιμότερο ή απλώς βολικότερο για τα συμφέροντά της. Δεν χρειάζεται όμως να επενδύει την επιλογή της με δασύτριχες ανοησίες. Ούτε να εφευρίσκει δράκους για να υποδύεται τον σωτήρα.
Ούτως ή άλλως, ακόμη κι αν η πολιτική μας έχει πρόβλημα αυτονομίας, η λύση του είναι εξαιρετικά απλή: να αποκτήσουμε αυτόνομους πολιτικούς. Εφόσον συμφωνήσουμε βεβαίως ότι οι σημερινοί δεν είναι…