Το 2009 ήταν ένα έτος με δύο απροσδόκητες πολιτικές ανατροπές. Πριν από έναν χρόνο ελάχιστοι πίστευαν ότι σύντομα ο κ. Γ. Παπανδρέου θα διαδεχόταν τον κ. Κ. Καραμανλή στην ηγεσία της χώρας και ουδείς μπορούσε να φανταστεί ότι ο κ. Αντ. Σαμαράς θα επιτύγχανε ένα «άλμα μεγαλύτερο από τη φθορά» για να διαδεχθεί τον κ. Κ. Καραμανλή στην ηγεσία της ΝΔ.
Δυστυχώς οι ανατροπές τελειώνουν εδώ. Στην οικονομία συνεχίστηκε ο ύπνος του δικαίου. Πριν από έναν χρόνο γινόταν πολλή κουβέντα για το πώς θα κατόρθωνε η Ελλάδα να δανειστεί μέσα στο 2009 κεφάλαια πρωτοφανή, της τάξεως των 50 δισ. ευρώ. Τελικώς δανειστήκαμε πάνω από 60 δισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας τη λαϊκή πεποίθηση ότι «πάντα κάτι γίνεται και τη γλιτώνουμε» . Γιατί να μην καταφέρουμε και το 2010 να δανειστούμε άλλα 55 δισ. ευρώ και να τη γλιτώσουμε;
Πέρυσι «τη γλιτώσαμε» διότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προσέφερε απεριόριστη ρευστότητα στις τράπεζες της ευρωζώνης με 1% επιτόκιο. Οι ελληνικές τράπεζες έτρεξαν πρώτες και καλύτερες, δανείστηκαν από την ΕΚΤ και δάνεισαν στη συνέχεια (με 5%…) το κράτος, καλύπτοντας έτσι περίπου τις μισές από τις δανειακές ανάγκες του. Από εφέτος, όμως, αλλάζουν τα πράγματα: Πρώτον, όσα δανείστηκαν οι τράπεζες από την ΕΚΤ μέσα το 2009 πρέπει να τα επιστρέψουν μέσα στο 2010. Πού θα τα βρουν; Δεύτερον, ο κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ δεν πρόκειται να ντυθεί για δεύτερη χρονιά Αγιος Βασίλης, κατά συνέπεια, αποκλείεται οι τράπεζες να «ξεχρεώσουν» την ΕΚΤ με νέα δάνεια από την ΕΚΤ. Τρίτον, λόγω των υποβαθμίσεων, τα ελληνικά ομόλογα γίνονται όλο και λιγότερο αποδεκτά ως ενέχυρο στην ευρωπαϊκή διατραπεζική αγορά. Δηλαδή μια ελληνική τράπεζα δύσκολα μπορεί να δανειστεί από μια ευρωπαϊκή τράπεζα για να αγοράσει ελληνικό χρέος με τη μορφή ομολόγων του Δημοσίου και να «ακουμπήσει» τα ομόλογα αυτά στην ευρωπαϊκή τράπεζα ως ενέχυρο για τα κεφάλαια που θα δανειστεί. Οι υποβαθμίσεις «μπλοκάρουν» αυτόν τον… «ενάρετο κύκλο». Κατά συνέπεια περιορίζεται δραστικά η «συμβιωτική σχέση» κράτουςτραπεζών χάρη στην οποία «τη γλιτώσαμε» το 2009.
Η συμβιωτική σχέση κράτουςτραπεζών έδωσε παράταση ενός έτους στο πρωταρχικό «κοινωνικό συμβόλαιο» της ελληνικής κοινωνίας το οποίο προβλέπει ότι ο ιδιωτικός τομέας ανέχεται ένα Δημόσιο του βολέματος, του λαδώματος και της αναξιοκρατίας με αντάλλαγμα να ανέχεται το Δημόσιο έναν ιδιωτικό τομέα με υψηλή φοροδιαφυγή. Κάποιοι πιστεύουν λοιπόν ότι η ανατροπή του 2010 ίσως έλθει από την οριστική λήξη του παραπάνω «κοινωνικού συμβολαίου», αλλά ελάχιστοι πιστεύουν ότι το ΠαΣοΚ και η ΝΔ μπορούν να πετύχουν ένα «άλμα μεγαλύτερο από τη φθορά» και να πείσουν την κοινωνία να συμφωνήσει σε ένα νέο συμβόλαιο. Ως εκ τούτου, όπως πέρυσι έτσι και εφέτος κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει. Το πιθανότερο είναι λοιπόν ότι «κάτι θα γίνει και θα τη γλιτώσουμε» …
