Η ΕΛΛΑΔΑ πάτησε τη νάρκη του Ασφαλιστικού εφέτος. Το μεταπολεμικό ασφαλιστικό σύστημα της χώρας «ετελεύτησε τον βίον». Ως υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης έχω δημοσιοποιήσει όλα τα σχετικά στοιχεία που διαθέτουν οι υπηρεσίες, οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι διεθνείς οργανισμοί και η ΕΕ. Δεν έχει νόημα λοιπόν η εδώ αναπαραγωγή τους. Αρκούμαι απλώς να επαναλάβω ότι το 2015 ο τότε υπουργός θα βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να κηρύξει μερική «στάση πληρωμών»: το πολύ να καταβληθούν 10-11 συντάξεις αντί των 14 οφειλομένων ετησίως. Η γενιά του Πολυτεχνείου συνταξιοδοτείται. Και ευτυχώς η χώρα το διάστημα αυτό δεν είχε πολέμους, αρρώστιες, κακουχίες, ενώ – και πάλι ευτυχώς- το προσδόκιμο αυξάνεται εντυπωσιακά. Και, από την άλλη, το σημερινό λεγόμενο διανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα κατέρρευσε λόγω των εγγενών αδυναμιών του (π.χ.. εξ αντικειμένου μείωση σχέσης εργαζομένων- συνταξιούχων, αύξηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης), καθώς και λόγω των άθλιων πελατειακών πολιτικών παρεμβάσεων τύπου «Ολυμπιακής», «εθελουσίας εξόδου» του ΟΤΕ κτλ. Τέλος, ως την οριστική κατάρρευση του 2015, μη φανταστεί κανείς ότι διαθέτουμε έξι άνετα χρόνια.
Οποια ανάπτυξη και αν επιτύχουμε ξεπερνώντας την ύφεση, π.χ.
1% του ΑΕΠ ή 2%, τα ανάλογα χρήματα δεν θα πηγαίνουν στην Παιδεία, στην υγεία και στις υποδομές αλλά στην καταβολή των συντάξεων. Ωστόσο τα πολλά λόγια της αφήγησης του προβλήματος δεν αποτελούν λύση. Και λύση πρέπει να δοθεί από εμάς, την κυβέρνηση, εδώ και τώρα. Ξεκινήσαμε, λοιπόν, ήδη να δίνουμε απάντηση στο πρόβλημα.
Πρώτον, με την εξοικονόμηση το 2010 δύο δισ. ευρώ από τον περιορισμό της σπατάλης στα φάρμακα, στις ιατρικές υπηρεσίες (π.χ., διαγνωστικά κέντρα), στα αναλώσιμα υλικά (π.χ., βηματοδότες), τον περιορισμό της εισφοροδιαφυγής και τον περιορισμό της αδήλωτης (μαύρης) εργασίας.
Δεύτερον, και βασικότερο, με την αντικατάσταση του μεταπολεμικού ασφαλιστικού συστήματος της χώρας μέσω αλλαγών σε δύο κατά βάση επίπεδα: στην εξεύρεση πόρων και στην αλλαγή των δομών. Και για τα δύο είμαστε, ως κυβέρνηση, έτοιμοι.
Εχουμε ήδη καταθέσει προτάσεις τόσο για νέες πηγές χρηματοδότησης όσο και για τις μεγάλες δομικές αλλαγές, π.χ. της διάκρισης των προνοιακών συντάξεων από εκείνες που προέκυψαν από την εργασία και της θεμελίωσης της αρχής της ανταποδοτικότητας εισφορών- συντάξεων (βάσει του χρόνου εργασίας και των εισφορών). Θα εξειδικεύσουμε τις θέσεις μας ανάλογα με το θέμα εκάστου γύρου του κοινωνικού διαλόγου επιδιώκοντας να το ολοκληρώσουμε, ει δυνατόν, πριν από τα ανακοινωθέντα χρονοδιαγράμματα. Από τον σχετικό κοινωνικό διάλογο που ήδη μπήκε στην τρίτη φάση του (θυμίζω ότι μόνο δύο μήνες είμαστε στην κυβέρνηση) θέλουμε να προκύψει επιτέλους η συμφωνία αφενός ως προς τα αριθμητικά δεδομένα του προβλήματος (ούτε αυτό έχει επιτευχθεί ως σήμερα στη χώρα μας) και αφετέρου ως προς τις απαραίτητες λύσεις.
Πιστεύω ότι η Ελλάδα, όπως έκαναν και τα άλλα 15 κράτη-μέλη της ΟΝΕ, θα κάνει αυτά που πρέπει. Οι πολίτες δείχνουν να συμφωνούν. Στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής η συναίνεση, ως τώρα, εμφανίζεται ευρύτατη. Με μία εξαίρεση: το ΚΚΕ, που ούτε στη Βουλή προσέρχεται, αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ, που δεν καταγγέλλει τη συζήτηση αλλά καταγγέλλει τις λύσεις.
Για μας το ΠαΣοΚ, όμως, Αριστερά, δεν σημαίνει στείρα άρνηση. Η στείρα άρνηση είναι «αντίδραση». Δηλαδή, αφενός δεν συνιστά δράση και αφετέρου συγκροτεί εν τέλει μια συντηρητική πολιτική. Αντιθέτως, η αριστερή πολιτική σήμερα στην Ελλάδα, ως κράτος-μέλος της ΕΕ, συγκροτείται από τις προσπάθειες να αλλάξει το κράτος της και να δοθούν ευκαιρίες στη χώρα και στους πολίτες. Αριστερά σήμερα είναι να παρέχονται στους νέους οι δυνατότητες όχι μόνο της επιβίωσης αλλά και της ευημερίας. Φορολογικό σύστημα, Ασφαλιστικό, γενικότερα σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης (επενδύσεις κτλ.), Παιδεία, Αστυνομία, Περιβάλλον είναι οι τομείς στους οποίους η Ελλάδα πρέπει να κάνει τώρα ριζοσπαστικές αλλαγές που θα δώσουν μέλλον στη χώρα και ευκαιρίες στους πολίτες. Η άρνηση αυτών των αλλαγών και η επιμονή στον καταγγελτικό λόγο των δεκαετιών του 1960 και του 1970 σημαίνει απόφαση να παραμένει η Ελλάδα στις βαλκανικού τύπου διαιρέσεις, στο μίσος, στους μικρομεγαλισμούς, στην καθυστέρηση και γενικότερα στην κακοδαιμονία της μεταπολεμικής περιόδου και του εθνικού διχασμού. Οι αλλαγές πρέπει να γίνουν τώρα. Η Ελλάδα δεν έχει άλλον χρόνο για χάσιμο.
Ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος είναι υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
