Η λέξη ντέρμπυ προκειμένου περί ποδοσφαιρικών αγώνων χρησιμοποιείται με τόσο μεγάλη χαλαρότητα (καλύτερα: με τόσο μεγάλη ελαφρότητα), ώστε να είναι απαραίτητος ένας ακριβής προσδιορισμός του νοήματός της. Διότι στην πραγματικότητα η λέξη αυτή δεν είναι όρος αλλά χαρακτηρισμός. Δεν μπορείς να χαρακτηρίσεις επακριβώς κάτι- πολλώ μάλλον έναν ποδοσφαιρικό αγώνα- παρά μόνο εκ του αποτελέσματος. Συνεπώς, για να μιλήσουμε επί της ουσίας, ο σημερινός αγώνας Ολυμπιακού- Παναθηναϊκού δυνάμει μόνο μπορεί να αποκληθεί ντέρμπυ. Γιατί μπορεί να διαθέτει ορισμένες βασικές «ντερμπικές» προϋποθέσεις (δύο μεγάλες και βαθμολογικά στην κορυφή ομάδες της ίδιας- κατά κύριο λόγο- μεγαλούπολης με μακρά ιστορία κρίσιμων μεταξύ τους αναμετρήσεων), αλλά μπορεί να μην οικοδομήσει τη βασικότερη προϋπόθεση, που είναι να αποβεί συναρπαστικός.

Ενα ντέρμπυ πρέπει να συναρπάζει, και συναρπαστικό στο ποδόσφαιρο σημαίνει παιχνίδι και θέαμα που παρέχει αγωνιώδη τέρψη. Αν ο σημερινός αγώνας είναι ανιαρός, τότε θα πρέπει να χαρακτηριστεί παρωδία ντέρμπυ. Και καθώς το πραγματικό ντέρμπυ τέρπει τους θεατές δι΄ ελέου και φόβου, και το αποτέλεσμά του είναι η κάθαρση (βαθύτερη για τους οπαδούς της νικήτριας ομάδας), η εμπειρία που παρέχει είναι, ως έναν βαθμό, καλλιτεχνικής φύσεως.

Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.