Προβληματισμός επικρατεί μεταξύ πολλών μελών της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για όσα ελέχθησαν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στις Μητροπόλεις Ελασσόνος και Μαντινείας η οποία ολοκληρώθηκε στα μέσα της εβδομάδας. Ολα ξεκίνησαν όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε την Τσαριτσάνη, τόπο καταγωγής του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, κληρικού που αντιτάχθηκε στη διεκδίκηση το 1833 του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ελλάδος, το οποίο χαρακτήρισε «θλιβερό σχίσμα». Συνεχίστηκαν στον Μητροπολιτικό Ναό της Ελασσόνας, όπου οι μητροπολίτες, όπως τονίζεται, μνημόνευσαν για χάρη συντομίας μόνο τον Οικουμενικό Πατριάρχη, και κορυφώθηκαν στην Τρίπολη όταν ο Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος είπε ότι το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος ήταν ένα «μικρό μόρφωμα».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μιλώντας την περασμένη Παρασκευή στην Τσαριτσάνη αναφέρθηκε στον ρόλο του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, του κληρικού που στήριξε τα δίκαια του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ηγήθηκε της ομάδας που αντέδρασε στους αντιβασιλείς του Οθωνα και των μητροπολιτών που προχώρησαν στη μονομερή ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ελλάδος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ε δώ, επεσήμανε ο κ.κ. Βαρθολομαίος, «εις την γεωγραφικήν καρδίαν της μητροπολιτικής Ελλάδος, έπαλλε σφύζουσα από ζωήν η καρδία της Ρωμηοσύνης και ανέδειξε λαμπράς προσωπικότητας του Γένους και της Εκκλησίας, με κορυφαίαν αναμφιβόλως εκείνην του σεπτού Μεγάλου Οικονόμου και καθολικού ιεροκήρυκος της καθ΄ ημάς Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας Κωνσταντίνου, του εξ Οικονόμων». Και κατέληξε λέγοντας: «Ο συμπατριώτης σας εκείνος, διαπρεπέστατος εκκλησιαστικός ανήρ, ετίμησεν όσον ολίγοι το όνομα της Τσαριτσάνης, αλλά και το όνομα της Μητρός Εκκλησίας, την οποίαν με μοναδικόν ζήλον και αφοσίωσιν υπηρέτησε, μη αισχυνθείς τον σταυρόν της, το πάθος της και τας πληγάς της. Καθ΄ ην ώραν άλλοι, αλλοτριωμένοι πνευματικώς και επιλήσμονες του μητρικού γάλακτος υιοί της την εσταύρωναν διά του θλιβερού σχίσματος του 1833, ο Μέγας Οικονόμος Κωνσταντίνος, με μοναδικήν δύναμιν γραπτού και προφορικού λόγου, με προφητικήν παρρησίαν και μαρτυρικόν φρόνημα υπερησπίσθη τα δίκαιά της, έως ότου, εν συνεργασία μετά του Πατριαρχείου και διαφόρων υγιών εκκλησιαστικών παραγόντων, επετεύχθη η έξοδος από την δίνην, διά της εκζητήσεως της κανονικής ανακηρύξεως του Αυτοκεφάλου, η οποία και εγένετο το 1850, οπότε και έκλεισεν η πληγή του σχίσματος και αποκατεστάθη η κανονικότης, η ειρήνη και η αγάπη εν τη Εκκλησία της Ελλάδος».
Το πρωί της Κυριακής ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, ο Μητροπολίτης Ελασσόνος κ. Βασίλειος και πλήθος ιεραρχών τέλεσαν στον Μητροπολιτικό Ναό συλλείτουργο. Εκεί και για λόγους συντομίας, όπως υποστηρίζεται, όλοι οι μητροπολίτες με μία φωνή ανεξάρτητα από το αν προερχόταν από τη Βόρεια («Νέες Χώρες») ή τη Νότια Ελλάδα («Παλαιές Χώρες») μνημόνευσαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη χωρίς να αναφερθούν στην Ιερά Σύνοδο.
Το γεγονός δεν πέρασε απαρατήρητο και πολλοί ήταν εκείνοι που έσπευδαν να ενημερωθούν για όσα συνέβησαν στην Ελασσόνα. Ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης και οι στενοί του συνεργάτες δεν δείχνουν να συμμετέχουν στη σεναριολογία και, όπως τονίζουν, πάντα ο κ.κ. Βαρθολομαίος όταν επισκέπτεται την Αθήνα αναφέρεται στον Κωνσταντίνο Οικονόμου του εξ Οικονόμων, στη μνήμη του οποίου τελεί μνημόσυνο. Ωστόσο ορισμένοι μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος θορυβήθηκαν ιδιαίτερα όταν το μεσημέρι της Δευτέρας ο Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος, ιεράρχης της Πελοποννήσου και σε καμία περίπτωση των Νέων Χωρών όπως ο Μητροπολίτης Ελασσόνος, υποδεχόμενος τον Οικουμενικό Πατριάρχη χαρακτήρισε το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος «μικρό μόρφωμα».
Α ναφερόμενος στα δεινά του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο κ. Αλέξανδρος πρόσθεσε: «Οι ισχυροί της Γης- και όπως τους κατονομάζει και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, οι έμποροι των εθνών- μας απέσπασαν από την αγκαλιά της Μητέρας Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και εδημιούργησαν το μικρό μόρφωμα της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος». Και πρόσθεσε: «Αλλά με αυτό το σχήμα της Εκκλησίας δεν φύγαμε και δεν φεύγουμε από την αγκαλιά του Πατριαρχείου, αλλά μένουμε κοντά του και είμαστε έγκονα της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας».
Επίσης ο Μητροπολίτης Μαντινείας διαβεβαίωσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι «μπορεί ιστορικές και πολιτειακές συνθήκες να επέβαλαν το Αυτοκέφαλον» αλλά, όπως πρόσθεσε, «στην ουσία όμως είστε ο Πατέρας μας και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού η απόσχιση από της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας σημαίνει πλήγμα ιστορικό, άρνηση στη συνέχεια της πολυετούς πορείας της Εκκλησίας, σημαίνει λησμονιά στις θυσίες και στο αίμα που έχει χυθεί στους αιώνες που έχουν περάσει».
Oκ. Αλέξανδρος μίλησε και για τις εμπλοκές που σημειώθηκαν στις σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Οικουμενικού Πατριαρχείου από το 1833 ως και πρόσφατα χαρακτηρίζοντας αγνώμονα τη συμπεριφορά της Αθήνας. «Υπήρξαν», είπε ο Μητροπολίτης Μαντινείας, «φορές που η θυγατέρα Ελληνική Εκκλησία φέρθηκε κατά αγνώμονα τρόπο προς τη Μητέρα Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία του Οικουμενικού Θρόνου. Αυτό όμως αποτελεί φυσικό φαινόμενο, δηλαδή το παιδί να στεναχωρεί τους γονείς του, αλλά και των γονέων το χρέος να συγχωρούν το παιδί τους».
Ετοιμάζει και νέα επίσκεψη ο Πατριάρχης
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ολοκλήρωσε την επίσκεψή του την Τρίτη και αναμένεται το επόμενο εξάμηνο να βρεθεί εκ νέου σε περιοχές τόσο της Βορείου Ελλάδος όσο και της Πελοποννήσου. Ορισμένοι ιεράρχες έχουν αρχίσει να βάζουν στο «μικροσκόπιο» όσα λέγονται και πράττονται κατά τη διάρκεια των ταξιδιών που πραγματοποιεί στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος απευθυνόμενος από του άμβωνος του Μητροπολιτικού Ναού της Ελασσόνος διαβεβαίωσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη για την αγάπη και τον σεβασμό του προς την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης, επισημαίνοντας με ιδιαίτερη έμφαση ότι «δεν πρόκειται να προκαλέσουμε προβλήματα στον Οικουμενικό Θρόνο, προσθέτοντας ακόμη περισσότερα προβλήματα σ΄ αυτά που αντιμετωπίζει». Οπως επισημαίνουν ιεράρχες, μετά την εκλογή του κ. Ιερωνύμου στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο η Εκκλησία της Ελλάδος πραγματοποίησε στροφή 180 μοιρών στις σχέσεις της με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ετσι, από ΄κεί που ως και το 2006 είχαμε εντάσεις και αντεγκλήσεις στις σχέσεις των δύο Εκκλησιών με αφορμή τις διεκδικήσεις για το ζήτημα των λεγομένων «Νέων Χωρών»- των περιοχών που απελευθερώθηκαν μετά το 1912 και πνευματικά υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο αλλά η διοίκησή τους ασκείται από την Εκκλησία της Ελλάδος-, τώρα ορισμένοι ιεράρχες της σπεύδουν να «απολογηθούν» για όσα συνέβησαν με το Αυτοκέφαλο το 1833. Το φαινόμενο δείχνει να παρακολουθεί η λεγόμενη «αντιπατριαρχική πτέρυγα» της Ιεραρχίας, η οποία στην παρούσα φάση φέρεται να παρακολουθεί από μακριά αλλά πολύ στενά τα τεκταινόμενα και τις εξελίξεις…
