Μια κλεφτή ματιά στην αφίσα του κινηματογραφικού φεστιβάλ των Καννών που ανοίγει αύριο για 62η φορά τις πύλες του είναι αρκετή για να καταλάβεις το πνεύμα της εφετινής διοργάνωσης. Μια μυστηριώδης γυναικεία σιλουέτα ανοίγει ένα παράθυρο. Ενα μαγικό παράθυρο προς τον κόσμο του κινηματογράφου; Μια πρόσκληση προς το όνειρο; Ισως δεν είναι τυχαίο που η σχεδιάστρια Ανίκ Ντουρμπάν εμπνεύστηκε την εικόνα της αφίσας από την «Περιπέτεια» («L΄ avventura», 1960) του Μικελάντζελο Αντονιόνι. Γιατί οι σταρ της εφετινής διοργάνωσης δεν είναι τόσο οι ηθοποιοί όσο οι σκηνοθέτες. Είκοσι δύο ταινίες συναγωνίζονται εφέτος για τον Χρυσό Φοίνικα και στους σκηνοθέτες τους ούτε πρωτοεμφανιζόμενους θα βρεις ούτε δευτεροεμφανιζόμενους. Κυρίαρχες οι υπογραφές σημαντικών και καταξιωμένων δημιουργών, από κάθε γωνιά του πλανήτη.

Ενα από τα ονόματα που ευθύς εξ αρχής ξεχωρίζει είναι του Ισπανού Πέδρο Αλμοδόβαρ που δεν έχει αποσπάσει ποτέ τον Χρυσό Φοίνικα. Ο Αλμοδόβαρ συμμετέχει με το «Los ambrazos rotos» (σ.σ.: «Σπασμένες αγκαλιές»), ένα νουάρ μελόδραμα με πρωταγωνίστρια και πάλι την Πενέλοπε Κρους. Το φιλμ που απέσπασε καλές κριτικές στη χώρα παραγωγής του προβάλλεται την ερχόμενη Τρίτη, μία ημέρα μετά τον «Αντίχριστο» του Δανού Λαρς φον Τρίερ με τους Γουίλεμ Νταφόε- Σαρλότ Γκενσμπούργκ. Ταινία που κρίνοντας από την ως σήμερα πορεία του δημιουργού της ήδη «βρωμά» σκάνδαλο.

Στο πάνελ των αναγνωρίσιμων σκηνοθετών θα βρούμε επίσης την Αυστραλέζα Τζέιν Κάμπιον που στρέφει τη ματιά της προς τον ποιητή Τζον Κιτς με την ταινία «Βright star» (σ.σ.: «Φωτεινό αστέρι»), αλλά και τον βρετανό Κεν Λόουτς, ο οποίος σκηνοθετεί τον πρώην άσο του ποδοσφαίρου, Γάλλο Ερίκ Καντονά στο «Looking for Εric». Πολλές ταινίες που διαγωνίζονται για τον Χρυσό Φοίνικα έχουν κοινό σημείο τους ιστορίες περασμένων εποχών. Ο Ταϊβανός Ανγκ Λι κοιτάζει προς την πλευρά του Γούντστοκ στο «Τaking Woodstock». Με τον Μπραντ Πιτ σε πρώτο πλάνο, ο Κουέντιν Ταραντίνο υλοποιεί το ριμέικ ενός εφηβικού φετίχ του, την πολεμική περιπέτεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου «Ιnglorious bastards» που σκηνοθέτησε ο Ενζο Καστελάρι . Η «Λευκή κορδέλα» («Das weisse band») του Αυστριακού Μίκαελ Χάνεκε τοποθετείται σε ένα σχολείο της Βαυαρίας των αρχών του 20ού αιώνα, το οποίο κάποια σχέση έχει με τον φασισμό, και το «Vincere» του Ιταλού Μάρκο Μπελόκιο έχει ως θέμα τη μυστική ερωτική σχέση του δικτάτορα Μπενίτο Μουσολίνι με την Ιντα Ντάσλερ.

Ε να ακόμη χαρακτηριστικό της εφετινής χρονιάς είναι η πληθώρα των γαλλικών συμμετοχών που μετρούν πέντε ταινίες στο διαγωνιστικό: ο βετεράνος Αλέν Ρενέ («Χιροσίμα αγάπη μου») είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία διαγωνιζόμενος στο επίσημο πρόγραμμα (82 ετών) με το «Les herbes folles». Αρκετά χρόνια μετά το «Μη αναστρέψιμος» ο Γκασπάρ Νοέ επιστρέφει στον διαγωνισμό με το «Εnter the void», ο Ζακ Οντιάρ παρουσιάζει τον «Προφήτη» («Un prophete»), ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ πρωταγωνιστεί στο «Α l΄origine») του Ξαβιέ Ζιανολί και το φεστιβάλ κλείνει με την παγκόσμια πρεμιέρα της δεύτερης εφετινής ταινίας για την Κοκό Σανέλ, το «Coco Chanel & Ιgor Stravinsky» του Γιαν Κουνέν με την Ανα Μουγκλαλίς.

Να σημειωθεί επίσης ότι αρκετοί σκηνοθέτες έχουν ήδη στην κατοχή τους τον Χρυσό Φοίνικα: ο Φον Τρίερ για το «Χορεύοντας στο σκοτάδι», ο Λόουτς για το «Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι», η Κάμπιον για τα «Μαθήματα πιάνου», ο Αμερικανός Ταραντίνο για το «Ρulp fiction». Οι Κάννες είναι το μοναδικό φεστιβάλ στον κόσμο που έχει ακόμη την ικανότητα να συγκεντρώνει τόσο πολλά γνωστά ονόματα σκηνοθετών στον διαγωνισμό. Το μόνο ερώτημα που απομένει είναι πόσοι από αυτούς θα έχουν διατηρήσει το μαγικό άγγιγμά τους.

Ελληνική «τριπλέτα»
Ευχάριστες εκπλήξεις εφέτος για τον ελληνικό κινηματογράφο. Στο επίσημο πρόγραμμα του τμήματος «Ενα κάποιο βλέμμα» εμφανίζεται ο «Κυνόδοντας», δεύτερη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου με πρωταγωνιστές τους Χρήστο Στέργιογλου, Μισέλ Βάλεϊ . Η «Θέμις», το ντοκυμαντέρ για την ελληνική Δικαιοσύνη του Μάρκος Γκαστίν, θα προβληθεί στο τμήμα ΑCΙD των Καννών που προωθεί τον ανεξάρτητο κινηματογράφο. Τέλος θα γίνει και η ειδική προβολή του ντοκυμαντέρ «Great Directors» της Αngela Ιsmailos, μια μελέτη για κινηματογραφιστές όπως ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, ο Κεν Λόουτς, ο Ντέιβιντ Λιντς, κ.ά.

Η Ιζαμπέλ Υπέρ κρίνει

Χορτασμένη από βραβεύσεις (μόνο στις Κάννες έχει αποσπάσει δύο φορές το βραβείο ερμηνείας- το 1978 με το «Violette Νoziere» και το 2001 με τη «Δασκάλα του πιάνου»), η 57χρονη γαλλίδα ηθοποιός (φωτογραφία)

που μετρά παραπάνω από 90 ταινίες και τηλεταινίες κάθεται εφέτος στην καρέκλα της προέδρου της κριτικής επιτροπής. Δίπλα της η ιταλίδα ηθοποιός Αζια Αρτζέντο, οι σκηνοθέτες Νούρι Μπίλγκε Τσεϊλάν (Τουρκία), Λι Τσανγκ Ντονγκ (Νότιος Κορέα), Τζέιμς Γκρέι (ΗΠΑ), ο βρετανός συγγραφέας Χανίφ Κιουρέισι και οι ηθοποιοί Σου Κι (Ταϊβάν), Σαρμίλα Ταγκορέ η Γ΄ (Ινδία) και Ρόμπιν Ράιτ Πεν (ΗΠΑ).

Ο Σκορσέζε προτείνει

Συνεχίζεται για έκτη συνεχή χρονιά το πρόγραμμα των κλασικών ταινιών που επαναπροβάλλονται με ρετουσαρισμένες κόπιες κατά τη διάρκεια κάθε φεστιβάλ. Την καλλιτεχνική διεύθυνση του εφετινού προγράμματος έχει ο Μάρτιν Σκορσέζε (φωτογραφία), του οποίου η κινηματογραφοφιλία ήταν πάντα χαρακτηριστικό. Ανάμεσα στα 20 φιλμ που θα προβληθούν βρίσκουμε και το θρυλικό μιούζικαλ «Τα κόκκινα παπούτσια» των Μάικλ Πάουελ- Εμερικ Πρέσμπουργκερ (1948), το οποίο θα παρουσιάσει η μοντέζ του Σκορσέζε Θέλμα Σουμέικερ, χήρα του Πάουελ.

Οι Νταρντέν «διδάσκουν»

Οι βέλγοι σκηνοθέτες Ζαν Πιέρ και ΛικΝταρντέν που πέρυσι τιμήθηκαν στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης δίνουν εφέτος το καθιερωμένο masterclass που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 19 του μηνός. Οι Νταρντέν έχουν κερδίσει δύο φορές τον Χρυσό Φοίνικαγια τη «Ροζετά» το 1999 και το «Παιδί» το 2005 (στη φωτογραφία σκηνή από την απονομή). Οι μόνοι σκηνοθέτες που έχουν κερδίσει δύο Φοίνικες είναι ο Φράνσις Φορντ Κόπολα («Το σκιάχτρο», «Αποκάλυψη τώρα!»), ο Εμίρ Κουστουρίτσα («Ο μπαμπάς λείπει ταξίδι για δουλειές» και ο Μπίλε Ογκαστ («Πέλε ο κατακτητής», «Οι καλύτερες προθέσεις»).