«Πώς θα καταργηθούν οι πανελλαδικές εξετάσεις;Μπορεί να καταργηθεί ο στρατός ή τα κόμματα;» . Την απάντηση αυτή έδωσε χθες, μιλώντας προς «Το Βήμα», στέλεχος του υπουργείου Παιδείας, τοποθετώντας τη συζήτηση περί Εξεταστικού στην πραγματική της βάση. Οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν αυτή τη στιγμή τον μοχλό κίνησης ολόκληρου του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας και η κατάργησή τους- αν τελικά γίνει- πρέπει να ακολουθηθεί από ένα πολύ προσεκτικά επιλεγμένο σύστημα. Αυτή τη στιγμή το δίπτυχο στο οποίο φαίνεται ότι συμφωνούν όλοι οι φορείς της εκπαίδευσης είναι η αυτονομία του Λυκείου από το σύστημα εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση και τα νέα αναλυτικά προγράμματα στα σχολεία. Η συζήτηση που ξεκίνησε όμως βρίσκει τα πανεπιστήμια «παγωμένα»: υποχρηματοδοτούμενες σχολές, στο έλεος συνεχών καταστροφών και με ανίατες παθογένειες, όπως οι πελατειακές σχέσεις και η εξάρτησή τους από κανάλια εξουσίας.
Πάντως όλα τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ) που ασχολούνται με το εξεταστικό σύστημα συμφωνούν, όπως λέει ο πρόεδρός του κ. Γ. Βερέμης, σε μία πρόταση: τη δημιουργία προπανεπιστημιακού έτους που θα συνυπολογίζεται στον χρόνο φοίτησης στην ανώτατη εκπαίδευση και στο οποίο θα γίνεται η επιλογή των υποψηφίων. Πρόκειται για πρόταση την οποία κατέθεσε πρώτος ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γ. Μπαμπινιώτης, ενώ σχετική τοποθέτηση έχει κάνει στο παρελθόν και η ομοσπονδία των καθηγητών Πανεπιστημίου (ΠΟΣΔΕΠ). Ο κ. Μπαμπινιώτης βέβαια επανέρχεται τώρα καταθέτοντας νέα πρόταση, πιο απλή και εύκολα υλοποιήσιμη, όπως λέει ο ίδιος: την κατάργηση του ενιαίου χαρακτήρα των εξετάσεων με την ίδρυση ενός ανεξάρτητου εξεταστικού κέντρου, στο οποίο κάθε υποψήφιος θα μπορεί να απευθύνεται όποτε νιώθει έτοιμος, διατηρώντας απεριόριστο το δικαίωμα βελτίωσης της βαθμολογίας του.
Oπως εξηγεί, με το σύστημα αυτό οι πανεπιστημιακές σχολές θα αποκτήσουν αυτονομία θέτοντας τα κριτήρια επιλογής των φοιτητών στα προγράμματά τους, ενώ οι υποψήφιοι θα μπορούν να δώσουν εξετάσεις όσες φορές θέλουν και όποια περίοδο επιλέξουν για να επιτύχουν τις βαθμολογίες που απαιτούνται. Για την εισαγωγή τους θα συνυπολογίζεται βέβαια και η βαθμολογία τους σε όλες τις τάξεις του Λυκείου.
«Στόχος είναι να ξανάρθει ο μαθητής στο σχολείο και να μην θεωρεί σχολείο το φροντιστήριο» λέει ο κ. Μπαμπινιώτης. «Χρειάζεται ριζική αλλαγή στο αναλυτικό πρόγραμμα όλων των βαθμίδων,όχι προσθαφαιρέσεις μαθημάτων,διευρυμένο ωράριο και ζώνες πολιτισμού» . «Ολα αυτά μέχρι να φτάσουμε το ιδανικό σύστημα,που είναι να μπαίνεις στο Πανεπιστήμιο με βάση την επίδοσή σου στο Λύκειο» συνεχίζει ο κ. Μπαμπινιώτης. «Χωρίς τη σύγκλιση και τη συμφωνία του πολιτικού κόσμου όμως δεν μπορεί να γίνει τίποτε». Τα μέλη του ΕΣΥΠ από την πλευρά τους έχουν προτείνει ακόμη τη δημιουργία ανεξάρτητου Κεντρικού Οργανισμού Διεξαγωγής των Εξετάσεων, εποπτευόμενου από το υπουργείο Παιδείας, που θα διενεργεί κάθε χρόνο τις εξετάσεις για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την κατάργηση των πέντε επιστημονικών πεδίων και των τριών κατευθύνσεων (Θετική, Θεωρητική και Τεχνολογική) που ισχύουν σήμερα στα λύκεια και την αντικατάστασή τους από δύο θεματικές ενότητες, τη Θεωρητική και τη Θετική ή Κλασική. Τέλος εξετάσεις σε τέσσερα ή πέντε μαθήματα- που θα είναι διαφορετικά σε κάθε ενότητα- για την εισαγωγή στα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Τι ισχύει στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης
Το σύστημα του περίφημου Μπακαλορεά (Βaccalaureat) της Γαλλίας αποτελεί ένα μοντέλο που εφαρμόζεται με πολλές διαφορετικές μορφές στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στη Γαλλία επιτρέπεται μεν η ελεύθερη πρόσβαση στα πανεπιστήμια αλλά μόνο σε όσους κατέχουν το γαλλικό απολυτήριο Λυκείου που είναι τριών τύπων, ανάλογα με τις σπουδές που έχει επιλέξει κάθε υποψήφιος μέσα στο Λύκειο. Για να αποκτήσουν οι ενδιαφερόμενοι το Βaccalaureat, δίνουν γραπτές και προφορικές εξετάσεις σε εννέα ή δέκα μαθήματα και σε ορισμένες περιπτώσεις υποβάλλονται σε τεστ εργαστηριακής εμπειρίας. Παρόμοιο είναι και το σύστημα της Γερμανίας, όπου όμως οι υποψήφιοι έχουν περισσότερες επιλογές. Μπορούν να απευθυνθούν απευθείας στο πανεπιστήμιο που τους ενδιαφέρει και να εγγραφούν σε αυτό αν έχουν απολυτήριο της ανώτερης βαθμίδας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο επίσης αποκτούν με γραπτές και προφορικές εξετάσεις. Ή απευθύνονται στο πανεπιστήμιο της αρεσκείας τους και επιλέγονται με κριτήρια που ορίζει το κάθε ίδρυμα.
Στην Αυστρία και στη Δανία προϋπόθεση για την εισαγωγή στα ΑΕΙ είναι επίσης η επιτυχής ολοκλήρωση των εξετάσεων στην ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Βέβαια στη Δανία λειτουργούν και ανώτατα ιδρύματα που θέτουν δικά τους κριτήρια και διενεργούν ξεχωριστές εξετάσεις. Στην Ιταλία τα εκπαιδευτικά ιδρύματα καθορίζουν τα κριτήρια και τις διαδικασίες εισαγωγής των υποψηφίων. Στην ίδια κατεύθυνση και η Ισπανία, όπου οι μαθητές παίρνουν το πιστοποιητικό Βachiller αλλά πρέπει να περάσουν πανεπιστημιακές εισαγωγικές εξετάσεις για να παρακολουθήσουν πανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών. Στην Αγγλία όλα τα ιδρύματα (ΑΕΙ ή ανώτερες σχολές) καθορίζουν μόνα τους τα κριτήρια εισαγωγής και οι μαθητές έχουν δικαίωμα να υποβάλουν σχετικές αιτήσεις σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο της χώρας, το οποίο και διατηρεί τα δικά του κριτήρια εισαγωγής.
Στο Βέλγιο στις περισσότερες πανεπιστημιακές σχολές η πρόσβαση των υποψηφίων είναι ελεύθερη και επιλέγουν οι ίδιες οι σχολές τους φοιτητές με βάση τις ικανότητές τους. Στο Λουξεμβούργο ελεύθερη είναι η πρόσβαση σε όλες τις πανεπιστημιακές σχολές. Στη Σουηδία ο αριθμός των θέσεων στα ΑΕΙ καθορίζεται από την κυβέρνηση, αλλά οι διαδικασίες εισαγωγής ορίζονται από τα ιδρύματα.
ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Σφοδρά πυρά από το ΠαΣοΚ
Επικοινωνιακό πυροτέχνημα χαρακτήρισε εκ νέου χθες το ΠαΣοΚ την έναρξη του διαλόγου για το Εξεταστικό από την κυβέρνηση. Η αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος κυρία Μαρία Καρακλιούμη επέκρινε την κυβέρνηση για διάλυση τόσο των ΑΕΙ όσο και των ΤΕΙ και δήλωσε ότι η θέση του ΠαΣοΚ είναι πως πρέπει να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε όλους τους πολίτες με βάση τις επιλογές και τις δυνατότητές τους. «Απαιτείται μια σημαντική μεταρρύθμιση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση» τόνισε η κυρία Καρακλιούμη.
Την άρνησή του να συμμετάσχει στον διάλογο που εξήγγειλε η κυβέρνηση για το Εξεταστικό ανακοίνωσε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος που αναφέρει σε χθεσινή ανακοίνωσή του ότι «σε όποιο από τα σενάρια και αν καταλήξει η κυβέρνηση για την πρόσβαση, δεν θα θίγει τον ταξικό χαρακτήρα του σχολείου» . «Το λαϊκό,το μαθητικό κίνημα δεν πρέπει να διαπραγματευτεί πόσα θα χάσει. Εχει να κερδίσει βγαίνοντας στην αντεπίθεση» καταλήγει η ανακοίνωση του κόμματος.
