Ολοι αντιλαμβάνονται το πλήθος και την πολυπλοκότητα των συντελεστών για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, καθώς η βελτίωση εξαρτάται όχι μόνο από τις συνθήκες και το περιβάλλον που λειτουργούν οι επιχειρήσεις και τη στήριξη που τους παρέχεται, αλλά και από τις δυνατότητες, τον βαθμό ικανότητας και τις εν γένει δραστηριότητες αυτών των ιδίων των επιχειρήσεων.
Συνεχώς ακούμε ότι πρέπει να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα. Και κάθε χρόνο όταν εκδίδονται από οργανισμούς κύρους, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα (World Βank), τα αποτελέσματα της σχετικής θέσεως της Ελλάδας ως προς τα ανταγωνιστικά προς εμάς κράτη, απογοητευόμαστε! Διότι έστω και μια μικρή βελτίωση της θέσης μας είναι φυσικό να μη μας ικανοποιεί.
Γ ια τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στον ΟΠΕ αναπτύξαμε στρατηγική και δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για την «ανταγωνιστική» συμμετοχή των ελληνικών επιχειρήσεων κατά το 2008 περίπου σε 200 δράσεις σε 58 χώρες. Οι δράσεις αυτές ενισχύονται με συντονισμένες προωθητικές ενέργειες και υποστηρικτικές υπηρεσίες. Επισημαίνω ότι, εκτός από τις εκθέσεις, διοργανώθηκαν περίπου 15.000 επιχειρηματικές συναντήσεις με σημαντικές επιχειρήσεις.
Αυτές οι μάρκετινγκ δράσεις είχαν ως αποτέλεσμα να συμβάλουν να αναστραφεί η αρνητική πορεία και να αυξηθούν οι εξαγωγές περίπου κατά 35% τα τελευταία τριάμισι χρόνια. Η ανοδική πορεία συνεχίστηκε και το 2008, παρά το ισχυρό ευρώ και τα προβλήματα στα λιμάνια. Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς τα πετρελαιοειδή αυξήθηκαν κατά 5,3% τους πρώτους εννέα μήνες του 2008 (ως και τον Σεπτέμβριο) έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2007!
Στους τομείς, όμως, που ο ΟΠΕ σε συνεργασία με τους φορείς και τις επιχειρήσεις επικεντρώνει τις δράσεις με τις στρατηγικές Κέρασμα (τρόφιμα και ποτά) και Βuilding Μeterials & Services (δομικά) σημειώνεται και εφέτος, κατά την ίδια περίοδο ως και τον Σεπτέμβριο, θεαματική αύξηση κατά 9,4% και 16,1% αντιστοίχως.
Η επιτυχία μιας επιχείρησης στον διεθνή στίβο οπωσδήποτε βελτιώνει και την ανταγωνιστική της θέση στην Ελλάδα. Σημειώνω ότι οι συνολικές εξαγωγές αγαθών κατά το 2008 υπολογίζεται να ανέλθουν περί τα 16 δισ. ευρώ. Και αν θεωρήσουμε τον συνολικό κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην εξαγωγική δραστηριότητα, αγόμαστε στο συμπέρασμα ότι οι εξαγωγικές επιχειρήσεις ως ομάδα έχουν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην οικονομία από οποιοδήποτε άλλο τομέα.
Αλλά, βεβαίως, εκτός από τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και τις σχετικές δράσεις του ΟΠΕ πρέπει να γίνουν πάρα πολλά άλλα πράγματα για να βελτιωθούμε ανταγωνιστικά. Για να εκτιμήσουμε την ανταγωνιστική μας θέση λαμβάνουμε υπόψη κάθε χρόνο τρεις εκθέσεις, εκτός από το Εθνικό Σύστημα Μέτρησης της Ανταγωνιστικότητας (ΕΣΜΑ), των World Βank, WΕF, και ΙΜD, που η καθεμία έχει διαφορετική μεθοδολογία και κριτήρια.
Ακολούθως, προβαίνουμε σε επισημάνσεις και σε αναλύσεις των τριών εκθέσεων και γίνονται και ορισμένες υποδείξεις. Τα αποτελέσματα όμως δεν μας ικανοποιούν και πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί. Κατά τη γνώμη μου, το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλά κριτήρια η βελτίωση των οποίων συνεπάγεται «αναλύσεις και αποφάσεις», η μελέτη και υλοποίηση των οποίων προϋποθέτει την ύπαρξη συστήματος εργασίας και συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών που υπάγονται ακόμη και σε διαφορετικές διευθύνσεις, που έχουν «νόμιμα» αντικρουόμενους στόχους και προτεραιότητες, όπως και την ύπαρξη μεθόδου απλούστευσης των διαδικασιών. Δεν είμαστε μοναδικοί ούτε πρωτοτυπούμε σε αυτή την προϋπόθεση, σε αυτή την αδυναμία, διότι είναι ένα φυσικό συνεπακόλουθο του μεγέθους του κράτους και των «νομίμως» αντικρουόμενων συμφερόντων και προτεραιοτήτων των διαφόρων υπηρεσιών. Συμβαίνει και στις καλά οργανωμένες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα.
Σήμερα η προσέγγιση για τη λύση του προβλήματος είναι ξεκάθαρη. Ηδη υπάρχουν λεπτομερής βιβλιογραφία και πρακτικοί οδηγοί τόσο για τη συνεργασία των υπηρεσιών- ονομάζεται «Seamless Government» -, όπως και για τη μέθοδο απλούστευσης των εργασιών«Βanishing Βureaucracy»-, όπου παρουσιάζονται οι λύσεις που προ ολίγων ετών εφαρμόστηκαν αποτελεσματικά σε διάφορα κράτη.
