Ο θάνατος του Αλέξη Γρηγορόπουλου δεν σημάδεψε απλώς το 2008. Ηταν ο καταλύτης που αποκάλυψε τα βαθύτερα χαρακτηριστικά της κοινωνίας μας σήμερα. Ανάγκασε τον καθένα από εμάς, στο ερώτημα τι είναι αυτό που οπλίζει το παράλογο, τι είναι αυτό που κάνει τη σφαίρα να φεύγει από την κάννη και τη μετατρέπει, κατά τον όρο του γερμανικού δίκαιου, σε «όπλο του διαβόλου», να δώσει τη δική του απάντηση.
Οι απαντήσεις αυτές, όσο κι αν διαφέρουν στα επιμέρους, συγκλίνουν στις κατά βάθος κοινές αιτίες που έχουν οδηγήσει τον καθένα να αποχαιρετά το 2008 με ανασφάλεια και αγωνία. Και οδηγούν στο συμπέρασμα πως αυτές και τα τραγικά τους συνεπακόλουθα όχι μόνο θα συνεχιστούν, αλλά και θα επιτείνονται στο 2009, εκτός εάν το νέο έτος είναι χρονιά ανατροπών, ώστε του χρόνου τέτοια εποχή να μπορούμε να αντικρίζουμε το 2010 με ελπίδα.
Οι ευρύτερες αυτές ανατροπές που χρειαζόμαστε δεν σχετίζονται κατ΄ ανάγκη με τη στενή λογική των πολιτικών συσχετισμών. Αλλωστε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας έχει, όπως οφείλει, αποδείξει στην πράξη τον δικό του αυτόνομο ρόλο, ιδιαίτερα σε κρίσιμα θέματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της χώρας.
Είναι σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα που η Ελλάδα, όπως αποκαλύπτουν οι εκάστοτε διεθνείς δείκτες, κατατάσσεται συνηθέστερα ανάμεσα στις υπανάπτυκτες ή στις αναπτυσσόμενες χώρες, παρά ανάμεσα στις αναπτυγμένες. Και αυτό που πληγώνει περισσότερο είναι ότι ακόμα σπανιότερα στην Ελλάδα λειτουργούμε ή σχεδιάζουμε όπως αρμόζει σε μια αναπτυγμένη χώρα. Ακόμα και εκεί όπου υποχρεωνόμαστε από τη συμμετοχή μας σε διεθνείς οργανισμούς να τηρούμε προϋποθέσεις προγραμματισμού σε βάθος χρόνου, το κύριο μέλημά μας είναι μάλλον το πώς θα παραβιάσουμε ατιμωρητί αυτές τις προϋποθέσεις, παρά το πώς θα τις εφαρμόσουμε.
Με αφορμή τον προϋπολογισμό για το 2009, το ΤΕΕ κατέθεσε μια σειρά παρατηρήσεων για τη δύσκολη πραγματικότητα που βιώνουν όσοι στη χώρα μας έχουν συνδέσει τη ζωή τους με τα τεχνικά έργα, ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό του ενεργού πληθυσμού και δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις. Το ΤΕΕ έκανε και μια σειρά προτάσεων. Από αυτές ξεχωρίζω τρεις οι οποίες και εντάσσονται στη λογική που προανέφερα:
* Την εγκατάλειψη της νοοτροπίας της μείωσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και των δαπανών για έργα υποδομής.
* Την αποτελεσματική αντιμετώπιση των καθυστερήσεων στον προγραμματισμό του ΕΣΠΑ.
* Την αναδιαμόρφωση των τιμολογίων, από τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων μέχρι αυτά των δημοσίων έργων…
Είναι προφανές πως αν δεν ανατρέψουμε τις λογικές των στρεβλώσεων δεν θα έχουμε τύχη. Στρέβλωση αποτελεί το γεγονός ότι ο υπουργός Παιδείας ενσπείρει τη διχόνοια, αντί να συναισθάνεται ότι πρέπει να ηγηθεί ενός πραγματικού μεταρρυθμιστικού κινήματος για την Παιδεία, να λειτουργεί με συνείδηση ότι με τις επιλογές του διαμορφώνει το πολιτιστικό επίπεδο των επόμενων γενεών. Είναι επίσης προφανές πως χωρίς μια ισχυρή δημόσια διοίκηση δεν θα έχουμε τις ανατροπές που απαιτούνται. Η Ελλάδα αφιερώνει στη δημόσια διοίκηση τις λιγότερες σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Η τάση απόκλισης από τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ μεγαλώνει αντίστοιχα με το ποσοστό αποτυχίας στην αξιοποίηση των πόρων των ΚΠΣ.
