Ενα μεγάλο τμήμα των δώρων που πολύ σύντομα θα τοποθετήσει ο ΑϊΒασίλης κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο θα έχουν κατασκευαστεί στην Κίνα. Αυτό το παγκόσμιο εργαστήριο κατασκευάζει περίπου το 60% των παιχνιδιών παγκοσμίως. Αλλά οι προειδοποιήσεις για την ποιότητα και για τους κινδύνους για την υγεία που ενέχουν αυτά τα προϊόντα «made in China» έχουν πολλαπλασιαστεί τελευταία. Αλλεργιογόνα παπούτσια και… καναπέδες και καραμέλες και αλεύρι από σόγια με μελαμίνη, με το οποίο τάισαν μάλιστα κοτόπουλα βιολογικής καλλιέργειας, μας θύμισαν παλαιότερες υποθέσεις οδοντόπαστας με αντιπηκτικό και παιχνιδιών βαμμένων με μπογιές που περιείχαν μόλυβδο. Η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι ΗΠΑ παραπονιούνται για την έλλειψη ασφάλειας των κινεζικών καταναλωτικών προϊόντων και θέλουν να ενισχύσουν τους ελέγχους τους. Αλλά τα κινεζικά προϊόντα δεν είναι μόνα τους στο εδώλιο, όπως απέδειξε η ανακάλυψη διακοπτών σε ανελκυστήρες που εξέπεμπαν… ραδιενέργεια από πρώτη ύλη που εισήχθη από την Ινδία. Ούτε και όλα τα προβλήματα ασφάλειας προέρχονται μόνο από αναπτυσσόμενες χώρες: η Ιρλανδία αναγκάστηκε προσφάτως να σταματήσει την παραγωγή χοιρινού που είχε μολυνθεί με διοξίνεςμια ουσία που ανιχνεύθηκε προ ολίγων μηνών και στην ιταλική μοτσαρέλα…
Σ ύμφωνα με μια έρευνα της ειδικευμένης εταιρείας ΕcoVadis, από περισσότερους από 300 προμηθευτές που τροφοδοτούν 12 γαλλικές πολυεθνικές και που βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες χώρες το 52% κρίνονται επικίνδυνοι και το 9% πολύ επικίνδυνοι. Η εκτίμηση αυτή περιλαμβάνει κριτήρια περιβαλλοντικά, κοινωνικά, ηθικά, καθώς και τη διαχείριση της αλυσίδας τροφοδοσίας του ίδιου του υπεργολάβου. Ωστόσο και το 42% των προμηθευτών που βρίσκονται σε αναπτυγμένες χώρες κρίθηκαν επικίνδυνοι, ενώ το 2% πολύ επικίνδυνοι. «Ολοι οι προμηθευτές δεν βρίσκονται σε χώρες υψηλού κινδύνου και όλοι οι κλάδοι δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση» υπογραμμίζει ο Πιερ-Φρανσουά Ταλέρ, συνιδρυτής της ΕcoVadis. «Οι κίνδυνοι είναι πιο μικροί στις οικογένειες προϊόντων που χαρακτηρίζονται από πολλές ρυθμίσεις και από υψηλή προστιθέμενη αξία,όπως τα ηλεκτρονικά,ενώ είναι πολύ μεγάλοι, αντίστροφα,σε προϊόντα που προωθούνται και παράγονται από μια μυριάδα μικρών επιχειρήσεων:μικροί ευρωπαίοι εισαγωγείς διαπραγματεύονται συστηματικά τα προϊόντα που κατασκευάζονται σε χώρες με χαμηλό κόστος μισθών,κατά το 80% στην Κίνα».
Με την παγκοσμιοποίηση και τη μεταφορά της παραγωγής σε χώρες με χαμηλούς μισθούς και με αδύναμα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες αβεβαιότητες. Αυτό που διακυβεύεται είναι κρίσιμο, καθώς θέτει σε αμφισβήτηση τόσο την ασφάλεια όσο και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Εχοντας υποστεί την πίεση της βιώσιμης ανάπτυξης και τους κινδύνους για την εικόνα τους, οι επιχειρήσεις περιλαμβάνουν κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς κανόνες στα συμβόλαια που υπογράφουν με τους προμηθευτές τους. Επιβλέπουν τους εργολάβους τους, κυρίως οργανώνοντας ή απαιτώντας ελέγχους.
Οι γενικές προϋποθέσεις αγοράς περιλαμβάνουν μια χάρτα πρακτικών που πρέπει να γίνονται σεβαστές: να εφαρμόζονται οι νόμοι και οι κανονισμοί, να αποκλείεται η εργασία παιδιών, να υπάρχει εγγύηση της ελευθερίας οργάνωσης, να μη ρυπαίνεται το περιβάλλον.
Γ ια να αποφευχθούν τα ατυχήματα πρέπει επομένως να βρεθούν οι καλύτεροι παραγωγοί, ει δυνατόν στις πιο ασφαλείς χώρες. Οσο περισσότερο απομακρύνεται όμως κανείς στην αλυσίδα παραγωγής, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η παρακολούθηση της προέλευσης των συστατικών και των πρώτων υλών. Για παράδειγμα, οι επιχειρηματικές συναλλαγές ανάμεσα στην Κίνα και στην Αφρική παραμένουν «μαύρη τρύπα από άποψη κοινωνική και περιβαλλοντική» εξηγεί ο Σιλβέν Γκιοτόν, αντιπρόεδρος της ΕcoVadis. «Στέλνουμε ερωτηματολόγια στους προμηθευτές μας ζητώντας τους να μας παραδώσουν δικαιολογητικά για τις απαντήσεις τους. Από την Κίνα,ακόμη και αν οι πρακτικές στο εσωτερικό του προμηθευτή είναι καλές,δεν έχουμε λάβει ποτέ καμία απτή απόδειξη για τα κριτήρια με τα οποία ελέγχει ο ίδιος τη δική του αλυσίδα τροφοδοσίας,ιδιαίτερα στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική» συμπεραίνει. Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει ακόμη πολλούς χώρους για να κατακτήσει.
