Και στην Ιαπωνία τα επιτόκια«κλειδιά» άγγιξαν το μηδέν μετά τη χθεσινή μείωσή τους στο 0,1% από το 0,3%. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας διαμόρφωσε τα επιτόκια εντός της ακτίνας που έθεσε η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) με την ιστορική κίνηση της περασμένης Τρίτης, όταν μείωσε στο 0%- 0,25% τα αμερικανικά επιτόκια. Ηταν η δεύτερη κίνηση της κεντρικής τράπεζας τους δύο τελευταίους μήνες εξαιτίας της ραγδαίας επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος στην Ιαπωνία. Παρ΄ όλα αυτά οι ιαπωνικές αγορές έπεσαν. Ο δείκτης-«βαρόμετρο» για τις ιαπωνικές μετοχές, ο Νikkei-225, έκλεισε με πτώση 0,91%.
Ακόμη και την ημέρα μείωσης των ιαπωνικών επιτοκίων το γεν αγοράζεται, σε αντίθεση με το δολάριο που καταρρέει από την περασμένη Τρίτη που μηδενίστηκαν τα αμερικανικά επιτόκια. Ωστόσο η αλματώδης άνοδος του γεν είναι αυτή που πονάει την κυβέρνηση της Ιαπωνίας. Από την αρχή του έτους το γεν έχει ανατιμηθεί γύρω στο 20,5% έναντι του δολαρίου, 22,3% έναντι του ευρώ και 35% έναντι της στερλίνας. Η έντονη ισχύς του γεν θα προκαλέσει πόνο στους ιάπωνες βιομηχάνους. Με αυτή την ισοτιμία του γεν και με την ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας, η ιαπωνική οικονομία οδηγείται πλέον σε μεγάλη κρίση και όχι σε απλή ύφεση. Και τούτο διότι ουσιαστικά εξαρτάται από τους ισχυρούς εξαγωγικούς ρυθμούς της.
Ενδεικτική των φόβων από την αλματώδη άνοδο του γεν είναι η κατάρρευση της ψυχολογίας των ιαπώνων επιχειρηματιών στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών δεκαετιών. Ο απόηχος της πολύ πιο αρνητικής από την προσδοκώμενη τριμηνιαίας έκθεσης της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας, της έγκυρης «Τankan», ήταν ο δεύτερος παράγοντας μετά την ιστορική κίνηση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας που εξανάγκασε τους κεντρικούς τραπεζίτες της Ιαπωνίας να μηδενίσουν σχεδόν τα επιτόκια.
Η απαισιοδοξία ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτε απεικονίστηκε με το ξεπούλημα των ιαπωνικών μετοχών. Αλλωστε τα επίσημα επιτόκια ήταν στο μηδέν για χρόνια στην Ιαπωνία, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να ανασύρουν την ιαπωνική οικονομία από τη δεκαετή και πλέον οικονομική κρίση. Βέβαια η αποτυχία εκείνη είχε αποδοθεί στην ολέθρια καθυστερημένη απόκριση της Τράπεζας της Ιαπωνίας.
Τότε οι τιμές είχαν αρχίσει να κατρακυλούν από το 1998, βυθίζοντας την ιαπωνική οικονομία στην κρίση και στον εφιάλτη του αποπληθωρισμού. Χρειάστηκε αρκετό χρονικό διάστημα για τους κεντρικούς τραπεζίτες ώστε να αποφασίσουν να ξεκινήσουν μια «ποσοτική χαλάρωση» παρόμοια με αυτήν που ξεκίνησαν ο κ. Μπερνάνκι και οι συνάδελφοί του από την περασμένη Τρίτη. Σημειωτέον ότι η ιαπωνική τράπεζα δεν είχε κινηθεί ως το 2000. Τότε, τον Αύγουστο του 2000, ήταν που αποφάσισε να μηδενίσει τα ιαπωνικά επιτόκια και να τα διατηρήσει σε μηδενικά επίπεδα ως τον Ιούλιο του 2006. Αυτή τη φορά ωστόσο οι ιάπωνες τραπεζίτες κινήθηκαν γρήγορα. Επίσης, εκτός της μείωσης των επιτοκίων αποφάσισε για πρώτη φορά στην ιστορία της η κεντρική τράπεζα να αγοράσει ανασφάλιστους βραχυπρόθεσμους τίτλους που έχουν εκδοθεί από επιχειρήσεις οι οποίες μέσω αυτής της πώλησης αντλούν τον κρίσιμο βραχυπρόθεσμο δανεισμό προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Επίσης αύξησε στα 1,4 τρισ. γεν (15,7 δισ. δολάρια) την αξία των κρατικών τίτλων που αγοράζει μηνιαίως. Και πώς να μην έχει τρομάξει το Τόκιο από την αλματώδη άνοδο του γεν, όταν το Πεκίνο κάνει ό,τι μπορεί για να υποτιμήσει το κινεζικό νόμισμα, το γουάν, έναντι του δολαρίου… Η ξαφνική υποτίμηση του γουάν έναντι του δολαρίου που μεθόδευσε η κινεζική ηγεσία ερμηνεύθηκε ως εξής: πρώτον, ότι υποδηλώνει τις βαθιές ανησυχίες του Πεκίνου για την κατάσταση της κινεζικής οικονομίας.
Επειδή όμως η οικονομία της Κίνας για χρόνια ήταν από τους κύριους παράγοντες της παγκόσμιας οικονομικής απογείωσης, ενώ αγοράζοντας τα αμερικανικά κρατικά ομολόγα είχε καταστεί ένας από τους καίριους δανειστές των ΗΠΑ, οι επαγγελματίες επενδυτές θορυβήθηκαν. Δεύτερον, συνεπάγεται ότι οιαδήποτε ανάκαμψη της κινεζικής οικονομίας θα γίνει εις βάρος άλλων οικονομιών.
Οι επενδυτές φοβούνται ότι το Πεκίνο, βλέποντας ότι ούτε το πακέτο τόνωσης της οικονομίας ούτε η μεγάλη μείωση των επιτοκίων φέρνουν αποτελέσματα, θα επιδιώξει την υποτίμηση του γουάν έναντι του δολαρίου για να αναθερμάνει την κινεζική οικονομία. Ιδιαίτερα μετά τα στοιχεία που έδειξαν απρόσμενη συρρίκνωση των εξαγωγών και εισαγωγών στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Τον Νοέμβριο οι εξαγωγές από την Κίνα σημείωσαν τη μεγαλύτερη πτώση από τον Απρίλιο του 1999. Επεσαν 2,2% επί ετησίας βάσεως, ενώ οι αναλυτές είχαν προβλέψει άνοδο κατά 15%.
