Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση για την υπέρβαση του 48ωρου

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε, την Τετάρτη, την πρόταση για την ελαστικοποίηση του ωραρίου εργασίας και την υπέρβαση του ορίου των 48 ωρών την εβδομάδα.

Η πρόταση οδηγίας προέβλεπε ότι μέσα σε διάστημα 12 μηνών ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας θα μπορεί να ξεπερνά ακόμα και τις 70 ώρες (έως τις 78), ενώ στο σύνολο του έτους ο μέσος όρος θα πρέπει να παραμένει στις 48 ώρες την εβδομάδα.

Στην οδηγία, που είχε εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον περασμένο Ιούνιο, προβλεπόταν ακόμα η ατομική ρήτρα αυτοεξαίρεσης (opt-out), σύμφωνα με την οποία εργοδότης και εργαζόμενος θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε ατομική σύμβαση, με σκοπό την παράταση της εργάσιμης εβδομάδας έως και τις 60-65 ώρες.

Προέβλεπε, επίσης, την αύξηση από τους 4 μήνες (σήμερα) σε 1 έτος (με βάση την πρόταση της ΕΕ) της περιόδου μέσα στην οποία θα μπορούσαν να εφαρμόζονται ελαστικά ωράρια εργασίας «είτε με συλλογική συμφωνία είτε και με νομοθετική ρύθμιση».

Η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου υιοθέτησε με ψήφους 421 υπέρ, 173 κατά και 11 αποχές, σε δεύτερη ανάγνωση, πρόταση με την οποία απαιτεί από τις κυβερνήσεις και την Κομισιόν την κατάργηση του «opt-out» εντός τριετίας. Για την έγκριση της οδηγίας, απαιτείτο η απόλυτη πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, δηλαδή 393 ψήφοι.

Το Ευρωκοινοβούλιο, επίσης, υπερψήφισε με ακόμη μεγαλύτερη πλειοψηφία αλλαγές που «μπλοκάρουν» την προώθηση του «ελαστικού»65ωρου.

Yπερψηφίζοντας την έκθεση του Ισπανού ευρωβουλευτή Αλεχάνδρο Θέρκας, οι ευρωβουλευτές θέλησαν να μην νομοθετηθούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου, αφού καταργεί με ρητό τρόπο το opt-out, δεν αποδέχεται την έννοια του ανενεργού χρόνου εργασίας και απαιτεί οποιαδήποτε παρέκκλιση να γίνεται μέσω συλλογικών συμβάσεων.

Με την κοινή θέση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, που υιοθετήθηκε από τους υπουργούς Εργασίας τον περασμένο Ιούνιο, συμφωνήθηκε η διατήρηση της ρήτρας αυτοεξαίρεσης (opt-out) από το 48ωρο, ο ετήσιος υπολογισμός του χρόνου εργασίας και ο μη συνυπολογισμός του λεγόμενου «ανενεργού» χρόνου εφημερίας ως χρόνου εργασίας.

Τώρα, πλέον, το θέμα θα πρέπει να συζητηθεί ξανά μεταξύ του Ευρωκοινοβουλίου και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, ωστόσο το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων είναι αβέβαιο.

Με ενδιαφέρον αναμένεται και η θέση του Συμβουλίου υπουργών Απασχόλησης της ΕΕ.

Με την απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία δεν αποδέχεται την κοινή θέση του Συμβουλίου, απαιτούνται οι εξής σημαντικές αλλαγές:

1)Προτείνεται η κατάργηση του «opt-out» σε μια περίοδο τριών ετών και για το μεταβατικό διάστημα ορίζονται αυστηρότερες προϋποθέσεις.

2)Το σύνολο του χρόνου εφημερίας θεωρείται χρόνος εργασίας.

3)Για τον υπολογισμό του συνολικού χρόνου εργασίας λαμβάνονται υπόψη όλες οι συμβάσεις εργασίας, σε ό,τι αφορά εργαζομένους σε περισσότερες θέσεις.

Opt-out

Hοδηγία για το χρόνο εργασίας, που ορίζει ως εβδομαδιαίο πλαφόν τις 48 ώρες, εγκρίθηκε το 1993 και τροποποιήθηκε το 2000. Το 1993, η Βρετανία έλαβε μια «ρήτρα απαλλαγής» ή «ρήτρα αυτοεξαίρεσης» (το λεγόμενο «opt-out»), που επιτρέπει σε όσα κράτη μέλη το επιθυμούν να μην σέβονται το όριο των 48 ωρών εργασίας, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Οι ευρωβουλευτές ανέκαθεν έχουν ταχθεί υπέρ του δεσμευτικού πλαφόν των 48 ωρών για όλα τα κράτη μέλη (χωρίς τη δυνατότητα αυτοεξαίρεσης), ενώ οι υπουργοί του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήθελαν να ικανοποιήσουν τα κράτη μέλη που επιθυμούσαν να διαφοροποιηθούν από το πλαφόν αυτό.

Καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είχε αρχικά αρμοδιότητες επί του θέματος, μέχρι σήμερα ισχύει ο κανόνας του 48ωρου, με τη δυνατότητα αυτοεξαίρεσης. Σήμερα όμως που το Κοινοβούλιο αποφασίζει επί ίσοις όροις με το Συμβούλιο στον τομέα αυτό, το θέμα αλλάζει.

Το ζήτημα του 48ωρου επανήλθε στο Κοινοβούλιο στις 5 Νοεμβρίου, κατά τη διάρκεια ψηφοφορίας των μελών της κοινοβουλευτικής επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, που τάχθηκαν ως επί το πλείστον υπέρ της τήρησης του δεσμευτικού πλαφόν (35 υπέρ, 13 κατά και 2 αποχές), αλλά με την κατάργηση της δυνατότητας «opt-out».

«Όχι» από τους Έλληνες ευρωβουλευτές

«Η σημερινή απόφαση αποτελεί μια μεγάλη δικαίωση της μάχης που δώσαμε όλο το προηγούμενο διάστημα. Σε κάθε φάση κάναμε σαφές ότι η χώρα μας δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτε στον χρόνο εργασίας. Η Ελλάδα στηρίζει την ανταγωνιστικότητα στη βάση της ποιότητας και όχι της υπερεργασίας. Σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έστειλε ένα καθαρό μήνυμα προς όλους τους ευρωπαίους πολίτες. Το μήνυμα της Κοινωνικής Ευρώπης» δήλωσε η υπουργός Απασχόλησης Φάνη-Πάλλη Πετραλιά.

Οι ευρωβουλευτές της ΝΔ υποστήριξαν κατ’ αρχήν τη συνολική απόρριψη της Κοινής Θέσης του Συμβουλίου που επέτρεπε τη δυνατότητα επέκτασης του 48ωρου στις 65 ώρες, μέσω της ατομικής ρήτρας εξαίρεσης καιστη συνέχεια υπερψήφισαν όλες εκείνες τις τροπολογίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της Κοινής Θέσης.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση των ευρωβουλευτών της ΝΔ,η πρόταση του Συμβουλίου τροποποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε δύοβασικά σημεία:

Ο ανώτατος χρόνος εργασίας δεν ξεπερνά τις 48 ώρες και οι όποιες εξαιρέσεις θα καταργηθούν αυτόματα εντός 36 μηνών.

Ο χρόνος εφημερίας, είτε αυτός περιέχει ενεργό χρόνο εργασίας είτε ανενεργό, θεωρείται χρόνος εργασίας.

Οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ καταψήφισαν την Κοινή Θέση του Συμβουλίου και μαζί με τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές.

Η αρμόδια για Θέματα Απασχόλησης ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Μαίρη Ματσούκα, δήλωσε: «Το κοινοβούλιο μαζί με τα συνδικάτα έστειλε σήμερα ένα σαφές μήνυμα προς τις Κυβερνήσεις των Κρατών Μελών και προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Την ώρα που η Ευρώπη κλυδωνίζεται από την κρίση, εμείς δεν μπορούμε παρά να επικεντρώσουμε τις δυνάμεις μας σε ένα στόχο: στην αποτροπή ενός κραχ και στην απασχόληση. Αυτό ήταν και το κριτήριο της θέσης των Σοσιαλιστών στην ψηφοφορία σήμερα. Διότι το 65ωρο θα οδηγήσει σε άνοδο την ανεργία αφού δίνει τη δυνατότητα, περισσότερες θέσεις εργασίας να καλυφθούν από έναν και μόνο εργαζόμενο. Έχουμε αργήσει. Οι ευρωπαίοι πολίτες μας ζητούν να συμβάλουμε στη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Μας ζητούν μια ανθρωποκεντρική ανάπτυξη».

Σε ανακοίνωση του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ και κεντρικού εισηγητή της Ευρωομάδας της Αριστεράς για την επίμαχη οδηγία, Δημήτρη Παπαδημούλη, αναφέρεται:

«Οι τροποποιήσεις που υιοθέτησε η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, με αιχμή την κατάργηση της ρήτρας αυτοεξαίρεσης (οπτ-άουτ) είναι ανεπαρκείς για την Ευρωομάδα της Αριστεράς. Διαφέρουν όμως σημαντικά από το αντεργατικό πακέτο για το 65ωρο των 27 κυβερνήσεων και μπλοκάρουν, έστω και προσωρινά, τα αντιλαϊκά σχέδια του Συμβουλίου και της Κομισιόν».

«Η Ευρωομάδα της Αριστεράς επιμένει στην πλήρη απόρριψη της αντιδραστικής και αντεργατικής κοινής θέσης του Συμβουλίου για το ‘ελαστικό 65ωρο’. Οι απαράδεκτες ρυθμίσεις για την κατάργηση του οκταώρου και την πλήρη αποδόμηση της εργατικής νομοθεσίας πρέπει να εμποδιστούν. Το μπλοκάρισμα της πρότασης των 27 κυβερνήσεων και της Κομισιόν είναι το πρώτο αναγκαίο βήμα αλλά δεν αρκεί».