Σε ενταφιασμό οδηγεί το σκάνδαλο του Βατοπαιδίου η κυβερνητική παράταξη με την πλήρη κάλυψη που παρέχει το πόρισμα της πλειοψηφίας της Εξεταστικής Επιτροπής- το οποίο υπεβλήθη χθες στη Βουλή και συζητείται απόψε στην Ολομέλεια του Σώματος- σε όλα τα εμπλεκόμενα κυβερνητικά στελέχη.
«Δεν προκύπτει ποινική ευθύνη υπουργών ή υφυπουργών ούτε κατά την περίοδο των κυβερνήσεων του ΠαΣοΚ ούτε της ΝΔ» είναι η κατάληξη του «γαλάζιου» πορίσματος, το οποίο περιορίζεται σε μια γενική και αόριστη αναφορά για «ύπαρξη πολιτικών ευθυνών» που «κινούνται διαχρονικά».
Η ευθύνη αυτή, όμως, που «αφορά την εποπτεία των τομέων αρμοδιότητάς τους» όχι μόνον δεν «προσωποποιείται», αλλά αντιθέτως αναιρείται σε προηγούμενες σελίδες του ίδιου κειμένου στο οποίο δικαιολογούνται πλήρως οι χειρισμοί των αρμοδίων υπουργών, για τους οποίους σημειώνεται ότι «δεν φέρουν οποιαδήποτε υποκειμενική ευθύνη».
Την ίδια ώρα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, παρά τις εμφανείς διαφορές που περιέχουν οι πορισματικές θέσεις που υπέβαλαν, προαναγγέλλουν «μέτωπο» υπέρ της Προανακριτικής με εγκαλούμενους τους πρώην και νυν υπουργούς κκ. Θ. Ρουσόπουλο, Π. Δούκα, Ευ. Μπασιάκο, Αλ.Κοντό και Γ.Βουλγαράκη . Η πρωτοβουλία αυτή, ωστόσο, η οποία αναμένεται να εκδηλωθεί από τις αρχές του νέου χρόνου, στο μόνο που μπορεί να οδηγήσει είναι σε νέα αποχώρηση της ΝΔ από τη Βουλή, προκειμένου να αποφύγει τον σκόπελο της μυστικής ψηφοφορίας.
Κατά τους βουλευτές της ΝΔ, «οποιαδήποτε αξιολόγηση για ποινικώς κολάσιμη συμπεριφορά» είναι «χαλκευμένη» αφού, όπως υποστηρίζουν, «ούτε καθ΄ υπόνοια προέκυψε» πιθανότητα ποινικών ευθυνών, καθώς «η θεμελίωση της υποκειμενικής υπόστασης» αδικήματος αυτουργίας ή συναυτουργίας «απαιτεί άμεσο ή ενδεχόμενο δόλο που θα κατέτεινε στη βλάβη των συμφερόντων του Δημοσίου».
Ως μόνοι υπεύθυνοι μέσα από το πόρισμα της πλειοψηφίας που κινείται στη γραμμή «των παραπλανηθέντων υπουργών» προβάλλουν αφενός οι άνθρωποι των μονήςκατονομάζονται ο ηγούμενος κ. Εφραίμ και ο μοναχός Αρσένιος για την… «επιτάχυνση» των αποφάσεων της ΚΕΔ περί των ανταλλαγών, αλλά και για την «περίεργη διακίνηση πολύ μεγάλων χρηματικών ποσών» και αφετέρου «ορισμένοι κρατικοί λειτουργοί που πιθανόν να έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα» για τα οποία «θα επιληφθεί η Δικαιοσύνη».
Χωρίς να χρησιμοποιήσουν ούτε μία φορά τη λέξη «σκάνδαλο» στο πόρισμά τους, τα «γαλάζια» μέλη της Εξεταστικής περιορίζονται σε μια γενική αναφορά, σύμφωνα με την οποία «ανακύπτει ζήτημα πολιτικής ευθύνης που αφορά την εποπτεία των τομέων αρμοδιότητάς τους» για τους υπουργούς και υφυπουργούς «που υπέγραψαν» τις αποφάσεις αποδοχής των γνωμοδοτήσεων και διαδικασίες ανταλλαγών που χαρακτηρίζονται «νόμιμες».
Πρόκειται, όμως, για μια αναφορά η οποία λειτουργεί ουσιαστικά ως «προπέτασμα καπνού», αφού οι βουλευτές της πλειοψηφίας απαλλάσσουν πάσης ευθύνης έναν προς έναν τα εμπλεκόμενα κυβερνητικά στελέχη στα «τελικά συμπεράσματα» του πολυσέλιδου πορίσματός τους. Σε ορισμένους εξ αυτών μάλιστα γίνονται ονομαστικές αναφορές, όπως στον κ. Δούκα, για τον οποίο λέγεται επί λέξει ότι «δεν φέρει οποιασδήποτε υποκειμενική ευθύνη» για την αποδοχή της γνωμοδότησης, «πολύ περισσότερο που είχε υπόψη του τις αποδοχές» προηγούμενων γνωμοδοτήσεων «εκ μέρους των υφυπουργών κκ. Γ.Δρυ και Φωτιάδη που κατέληγαν στο ίδιο αποτέλεσμα,υπέρ δηλαδή της αναγνώρισης της κυριότητας της Μονής Βατοπαιδίου» επί της Βιστωνίδας.
Ο ίδιος επίσης, κατά τους συναδέλφους του, «δεν φέρει οποιαδήποτε υποκειμενική ευθύνη για την ενέργειά του» να συναινέσει στη γνωμοδότηση με την οποία συναίνεσε το ελληνικό Δημόσιο στη μη έκδοση απόφασης από το Πρωτοδικείο Ροδόπης, στο οποίο είχε προσφύγει η μονή για να κατοχυρώσει δικαστικά τις διεκδικήσεις της.
Ονομαστική αναφορά γίνεται επίσης και στον κ. Μπασιάκο, ο οποίος «καλύπτεται» επίσης πλήρως για τη συνυπογραφή του στις αποφάσεις για τις ανταλλαγές ακινήτων του Δημοσίου με τη λίμνη, προβάλλοντας την αιτιολογία ότι «τα αρμόδια πολιτικά πρόσωπα ήταν νομικά δεσμευμένα από τις προηγηθείσες αναγνωρίσεις της κυριότητας της μονής».
Χωρίς ονομαστική αναφορά, εξάλλου, απορρίπτονται εμμέσως τα αποδιδόμενα στον κ. Ρουσόπουλο με την επισήμανση ότι «δεν υπήρξε κατάθεση ή άλλο αποδεικτικό στοιχείοαπό το οποίο να προκύπτει η παραμικρήέστωένδειξη για την ύπαρξη κεντρικού πολιτικού προσώπου που καθοδηγούσε την όλη διαδικασία των ανταλλαγών, ούτε γενικότερα κεντρικός τάχα κυβερνητικός σχεδιασμόςβάσει του οποίου λειτούργησε η σχετική διαδικασία» .
Στο «γαλάζιο» πόρισμα, τέλος, δεν αναφέρεται τα ονόματα του νυν υπουργού κ. Αλ. Κοντού και του τέως κ. Γ. Βουλγαράκη, ενώ ονομαστική, πλην όμως απολύτως απαλλακτική, είναι η αναφορά στον υφυπουργό κ. Κ.Κιλτίδη και στον τέως υπουργό κ. Β.Μαγγίνα.
Οι πέντε εκδοχές και τα 11 πρόσωπα
Ενδεκα πολιτικά πρόσωπα (εννέα της περιόδου της ΝΔ και δύο επί ΠαΣοΚ) εμπλέκονται στις πέντε (όσα και τα κόμματα που μετείχαν στην Εξεταστική) διαφορετικές εκδοχές των πορισμάτων που υπεβλήθησαν χθες. Οι αποδιδόμενες ευθύνες ωστόσο ποικίλλουν σε καθένα εξ αυτών. ▅ Η ΝΔ αναφέρεται γενικώς σε πολιτικές ευθύνες χωρίς να κατονομάζει κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο.
▅ Το ΠαΣοΚ αποδίδει πολιτικές ευθύνες στους κκ. Μπέζα, Αλογοσκούφη και Μαγγίνα και ενδεχόμενες ποινικές για τους κκ. Ρουσόπουλο,Δούκα,Μπασιάκο,Κοντό και Βουλγαράκη.
▅ Το ΚΚΕ αποδίδει πολιτικές ευθύνες σε πέντε υπουργούς της ΝΔ, αν και στον κ. Ρουσόπουλο τηρεί επιφυλακτική στάση, διατυπώνοντας τη θέση του με ερωτηματικό, όσο και στους κκ. Δρυ και Φωτιάδη, διευκρινίζοντας ότι θα στηρίξει την Προανακριτική. ▅ Ο ΣΥΡΙΖΑ καταλογίζει πολιτικές ευθύνες σε εννέα πρόσωπα, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι για τους κκ. Δρυ και Φωτιάδη έχουν παραγραφεί τυχόν αδικήματα και άρα οι ευθύνες τους είναι «πολιτικές», όπως και για τους κκ. Κιλτίδη και Μπέζα, ενώ για τους υπόλοιπους πέντε στηρίζει την Προανακριτική.
▅ Ο ΛΑΟΣ συμφωνεί με την παραπομπή της «γαλάζιας» πεντάδας, αν και είναι επιφυλακτικός για τους κκ. Ρουσόπουλο και Βουλγαράκη, καθώς και με τον καταλογισμό πολιτικών ευθυνών στο «πράσινο» ντουέτο.