Βιβλία που διαβάζονται (όχι, μη θεωρήσετε το σχήμα οξύμωρο) θα βρείτε στις σελίδες που ακολουθούν. Τα Χριστούγεννα ενισχύουν την αναγνωστική διάθεση, τη μοναχική στοχαστικότητα, αν και οι μέρες που ζούμε μας πιέζουν για συλλογική δράση. Η τέχνη και η ζωή τώρα μοιάζουν ασύμβατες, εκτός αν, ακολουθώντας την προτροπή του μεγάλου ιρλανδού ποιητή Σέιμους Χήνυ, μετατρέψουμε την τέχνη σε τραγούδι και τη ζωή σε οδύνη. Αλλά πόση οδύνη πια; Και πόση φαντασμαγορία της οδύνης και της οργής καθισμένοι μπροστά στους δέκτες με τα προγράμματα της (ιδιωτικής) τηλεόρασης, η οποία, χωρίς να το καταλάβουμε, στα είκοσι χρόνια της λειτουργίας της έβαλε τον φασισμό από το παράθυρο- και τώρα διάπλατα από τη «σπασμένη» πόρτα; Μήπως δεν είναι δημιουργήματα των Μέσων, ισότιμοι συνομιλητές στα πάνελ υπουργών και άλλων «αξιωματούχων», αυτόςαυτοί που κατασκευάζουν εικόνες παραβατικότητας για να δικαιολογήσουν το έγκλημα, την εν ψυχρώ δολοφονία; Ας ξαναγυρίσω στον Σέιμους Χήνυ και στο βιβλίο Η κυβέρνηση της γλώσσας (μετάφραση Ερωτόκριτος Μωραΐτης, εκδόσεις Πατάκη), που μόλις κυκλοφόρησε, ένα βιβλίο για την ποίηση και για τους ποιητές που τουλάχιστον σ΄ εμένα λειτουργεί παρηγορητικά. Μένω σε κάποιους στίχους του ποιητή Οντεν που χρησιμοποιεί ο Χήνυ για να δείξει ότι «η ποίηση είναι η απόδοση σοφών και αληθινών νοημάτων που καθοδηγούν τη συναισθηματική μας επιβεβαίωση με την ευφυή διάταξη και εξέταση της ανθρώπινης εμπειρίας». Γράφει ο Οντεν: «Το σπίτι σου να κλείσεις για ταξίδι μακρινό/ να πας στην ερημιά να πέσεις στα πόδια στο θεό/ Σημαίνει τη φυγή, τη διασπορά απ΄ το βιος σου/ Και ν΄ επιλέξεις μια αλλιώτικη μορφή, ίσως το γιο σου». Ευτυχώς η φετινή χριστουγενννιάτικη εκδοτική περίοδος μας έχει φέρει σημαντικά βιβλία, κυρίως στον χώρο του δοκιμίου αλλά και της βιογραφίας. Επισημαίνω χαρακτηριστικά, για την αναγνωστική εμπειρία, το ολοκαίνουργιο Τι είναι το Βυζάντιο της Τζούντιθ Χέριν (Ωκεανίδα) αλλά και το κλασικό Μονταγιού του Εμανουέλ ΛεΡουά Λαντυρί, που μόλις μεταφράστηκε στη γλώσσα μας για να μας μεταφέρει σκοτεινές εικόνες μεσαιωνικού κόσμου σε ένα χωριό της Γαλλίας (21ος αιώνας). Αλλά για το πνεύμα των Χριστουγέννων ξαναδιαβάστε τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα του Ντίκενς και τα Χριστούγεννα, το μικρό δοκίμιο του Τσέστερτον, μια ειρωνεία της γιορταστικής ευφορίας.
ΥΓ.: Ανακοινώθηκαν τα κρατικά βραβεία λογοτεχνίας που απένειμε η αρμόδια επιτροπή υπό τον καθηγητή Π. Μαστροδημήτρη. Περιμένω να δω τις αιτιολογικές εκθέσεις των μελών για το κάθε βραβείο. Αλλά ανεξαρτήτως αυτού, εδώ ισχύει το γνωστό «όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος».
