* Ο κ. Αlex Dialetis ερωτά:
«Κατά τη διαμονή μου στο εξωτερικό για πέντε χρόνια εργάστηκα και απεκόμισα εισόδημα το οποίο δεν δηλώθηκε στην Ελλάδα,αλλά φορολογήθηκε στο εξωτερικό.Στο ίδιο διάστημα συνέχισα να κάνω και (μηδενική) δήλωση στην Ελλάδα (δεν υπήρχε οικογένεια και εισόδημα στη χώρα) και δεν ανέφερα ότι η κατοικία μου ήταν στο εξωτερικό. Τώρα επέστρεψα και η ΔΟΥ που ανήκω μου ζητά να δηλώσω τα εισοδήματα για τα πέντε χρόνια που αποδεικνύω ότι είχα την αλλοδαπή κατοικία σαν κύρια των βιοτικών και υλικών μου συμφερόντων.Υπάρχει διάταξη ότι αν είσαι στο εξωτερικό πρέπει να αλλάξεις ΔΟΥ;».
Απάντηση: 1) Στη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 63 του ΚΦΕ ορίζεται ότι αρμόδιος για την παραλαβή της δήλωσης προϊστάμενος της ΔΟΥ για τους κατοίκους εξωτερικού οι οποίοι δεν ασκούν ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα είναι αυτός της ΔΟΥ κατοίκων εξωτερικού. Προϋπόθεση για την υποβολή αυτής της δήλωσης είναι ο κάτοικος εξωτερικού να αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα. Αν ο κάτοικος εξωτερικού δεν αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα δεν έχει υποχρέωση να υποβάλει δήλωση. 2) Από την προξενική αρχή του τόπου διαμονής σας στο εξωτερικό θα ζητήσετε να σας χορηγηθούν όποια στοιχεία είναι αναγκαία για να αποδείξετε ότι διαμένατε στο εξωτερικό.
* Ο κ. Ακης Παπαπέτρου ερωτά:
«Είμαι γυμναστής και το 2007 είχα μια σύμβαση με τον Δήμο Αθηναίων και αναγκάστηκα να κάνω έναρξη επαγγέλματος.Του έκοψα οκτώ αποδείξεις και φορολογήθηκα γι΄ αυτό.Πιστεύοντας ότι θα ξαναείμαι στον Δήμο και το 2008 δεν διέκοψα το επιτήδευμα.Τι πρέπει να κάνω τώρα;Εγώ είμαι μέλος σε μια ΟΕ και καμία σχέση δεν έχω το 2008 με το επιτήδευμα αυτό. Ανησυχώ να μην πληρώσω τζάμπα τα 1.000 ευρώ.Είναι κρίμα και άδικο αν γίνει αυτό.Είναι η αλήθεια και θέλω να μου πείτε τι να κάνω για να είμαι σίγουρος;Να πάω στη ΔΟΥ και να κάνω διακοπή με πρόστιμο ως 31.12.2008 για να είμαι σίγουρος;».
Απάντηση: 1) Σύμφωνα με τον πρόσφατο φορολογικό νόμο η επιβολή φόρου με ποσοστό 10% στο πρώτο κλιμάκιο (αφορολόγητο) της κλίμακας (β), δηλαδή της κλίμακας των μη μισθωτών, αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 48 του ΚΦΕ και τις ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις. 2. Στη διάταξη αυτή ορίζεται ότι οι καθηγητές και δάσκαλοι είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούν να είναι και μισθωτοί. Συνεπώς αν ασκούν ελευθέριο επάγγελμα φορολογούνται με την κλίμακα (β) και υπάγονται στη νέα φορολογία.
3) Αν δεν πρόκειται να απασχοληθείτε ξανά ως ελεύθερος επαγγελματίας σκόπιμο είναι να διακόψετε την εργασία αυτή.
* Η κυρία Ελένη Ραφαηλίδη ερωτά:
«Η μητέρα μου (συνταξιούχος με αναπηρία άνω του 67%) θέλει να αγοράσει αυτοκίνητο αναπηρικό περίπου 22.000 ευρώ.Το ετήσιο εισόδημά της είναι 8.800 ευρώ.Εγώ έχω ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ.Η ερώτησή μου είναι αν μπορώ εγώ να της δωρίσω τα χρήματα με δόσεις και να το αγοράσει στο όνομά της».
Απάντηση: 1) Σύμφωνα με τη διάταξη της περίπτωσης ιε΄ του άρθρου 18 του ΚΦΕ, το τεκμήριο προσδιορισμού της ετήσιας δαπάνης δεν εφαρμόζεται προκειμένου για αγορά αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, ειδικά διασκευασμένων για πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες που υπερβαίνουν σε ποσοστό το 67%. Επιβατικά αυτοκίνητα ειδικά διασκευασμένα για κινητικά ανάπηρους θεωρούνται εκείνα που διασκευάστηκαν ύστερα από άδεια της αρμόδιας αρχής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητική αναπηρία με ποσοστό πάνω από 67% ή για να μεταφέρουν αυτά τα πρόσωπα μαζί με τα αντικείμενα που είναι απαραίτητα για τη μετακίνησή τους.
* Ο κ. Ηρακλής Στάβαρης ερωτά:
«Είμαι ελεύθερος επαγγελματίας. Για το οικονομικό έτος 2007 υπέβαλα εκπρόθεσμη (κατά τέσσερις μήνες) δήλωση φορολογίας εισοδήματος.Κατά τη συμπλήρωση του εντύπου Ε3 ζήτησα να υπαχθώ στις ρυθμίσεις της αυτοπεραίωσης,όπως έκανα όλα τα προηγούμενα χρόνια.Οταν έλαβα το εκκαθαριστικό σημείωμα δεν είδα να αναγράφεται η φράση “περαίωση για τον υπόχρεο με βάση τις διατάξεις του Ν…”.Απευθυνόμενος στη ΔΟΥ φορολογίας του εισοδήματός μου με πληροφόρησαν ότι δεν έγινε δεκτή η αυτοπεραίωση, διότι η δήλωση ήταν εκπρόθεσμη,ως εκ τούτου η σχετική δήλωση παραμένει εκκρεμής.Ερωτάται α) από ποια διάταξη νόμου αυτό προβλέπεται και β) με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη δήλωση παραμένει εκκρεμής υπάγεται στις διατάξεις του τελευταίου νόμου περί περαίωσης εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων;».
Απάντηση: 1) Με τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 3967/2008 τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν οι διατάξεις του Ν. 3259/2004 «περί περαίωσης εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, ρύθμισης ληξιπρόθεσμων χρεών και άλλων διατάξεων». Σύμφωνα με τη διάταξη της περίπτωσης ε΄ του άρθρου 28 του Ν. 3697/2008 η οποία αντικατέστησε την περίπτωση α΄ του άρθρου 4 του Ν. 3259/2004, εξαιρούνται και δεν υπάγονται στη ρύθμιση για την περαίωση των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων οι υποθέσεις για τις οποίες δεν έχει υποβληθεί ως 31.12.2007 εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη αρχική δήλωση φόρου εισοδήματος ή εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ για κάποια από τις ανέλεγκτες χρήσεις. 2) Εσείς υποβάλατε την εκπρόθεσμη δήλωση μετά τις 31.12.2007 και συνεπώς δεν μπορείτε να υπαχθείτε στις διατάξεις του νέου νόμου. 3) Οσον αφορά την αυτοπεραίωση που έχει θεσπιστεί με τις διατάξεις του Ν. 3296/2004. Στη διάταξη του άρθρου 14 του νόμου αυτού ορίζεται ότι εξαιρούνται της αυτοπεραίωσης, οι δηλώσεις που δεν υποβάλλονται εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών ή υποβάλλονται ανακριβώς εντός των προθεσμιών αυτών.
* Ο κ. Κ. Α. ερωτά:
«Κατά το έτος 2007 απέκτησα 27.500 ευρώ κέρδη από το ΧΠΑ (Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών),από παράγωγα προϊόντα (ΣΜΕ),όχι από μετοχές. Από τη χρηματιστηριακή μου εταιρεία μού είπαν ότι δεν χρειάζεται να δηλωθούν γιατί είναι αφορολόγητα.Ισχύει πράγματι αυτό και,αν ναι,σε ποιον κωδικό θα μπορούσα να τα δηλώσω για να δικαιολογήσω κάποιο μελλοντικό “πόθεν έσχες”;Σημειώστε ότι στην Εφορία στην οποία απευθύνθηκα είχαν πλήρη άγνοια».
Απάντηση: 1) Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 32 του ΚΦΕ, απαλλάσσονται παντός φόρου, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, τέλους χαρτοσήμου και δικαιώματος υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων, η κτήση παραγώγων χρηματιστηριακών αξιών, τα κεφαλαιακά κέρδη από συναλλαγές επί παραγώγων στο Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών, η παροχή ασφαλειών στην ΕΤΕΣΕΠ και στα μέλη των ΧΠΑ και της ΕΤΕΣΕΠ, η μεταβίβαση των έννομων σχέσεων επί παραγώγων και των ασφαλειών μεταξύ των μελών του ΧΠΑ και της ΕΤΕΣΕΠ και κάθε πράξη και συμφωνία παρεπόμενη αυτών. 2) Τα κέρδη από το ΧΠΑ γράφονται στον κωδικό 659 του εντύπου της δήλωσης φόρου εισοδήματος.
* Ο κ. Τ. Ψ. ερωτά:
«Η γυναίκα μου έχει μια κατοικία 75 τ.μ.στην Αθήνα,στην οποία και κατοικούμε.Την είχαμε αγοράσει ως πρώτη κατοικία το 1992 εκμεταλλευόμενοι την τότε φοροαπαλλαγή.Στη συνέχεια χτίσαμε στο όνομά της δύο διαμερίσματα στην επαρχία, εκ των οποίων το ένα 90 τ.μ.,το οποίο και νοικιάζουμε,και το άλλο 60 τ.μ.,το οποίο χρησιμοποιούμε ως εξοχικό.
Θέλουμε να αγοράσουμε ένα νέο σπίτι, μεγαλύτερο (95 τ.μ.), στην Αθήνα,στο όνομά μου,το οποίο και θα χρησιμοποιήσουμε ως κύρια κατοικία.Η οικογένειά μας είναι τετραμελής.Μπορούμε να εκμεταλλευθούμε για τη νέα αγορά τα φορολογικά οφέλη της πρώτης κατοικίας διατηρώντας και το άλλο σπίτι στην Αθήνα;Αν πουλήσουμε το άλλο σπίτι στην Αθήνα, τα άλλα δύο στην επαρχία μάς εμποδίζουν να εκμεταλλευθούμε τα φορολογικά προνόμια της πρώτης κατοικίας για τη νέα αγορά;Εγώ στο όνομά μου έχω μόνο μια μισογκρεμισμένη κατοικία σε ένα χωριό από κοινού με τον αδελφό μου».
Απάντηση: Οι στεγαστικές ανάγκες σας καλύπτονται, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 15
του άρθρου 1 του Ν. 1078/1980, με εμβαδόν κατοικίας 110 τ.μ. Το άθροισμα του εμβαδού των κατοικιών που έχετε στην κυριότητά σας καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες σας και συνεπώς δεν μπορείτε να αγοράσετε για δεύτερη φορά πρώτη κατοικία και να απαλλαγείτε από τον φόρο, έστω και αν πουλήσετε την κατοικία των 75 τ.μ.
Φορολογία ελεύθερων επαγγελματιών που κατοικούν σε μικρά νησιά
* Ο κ. Αχιλλέας Παπαλέξης ερωτά:
«Είμαι ελεύθερος επαγγελματίας και κατοικώ σε νησί κάτω από 3.000 κατοίκους.Τι ισχύει φορολογικά για εμένα από εφέτος; Ισχύει το αφορολόγητο που είχα ή θα φορολογηθώ και εγώ με 10%;».
Απάντηση: Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 118 του ΚΦΕ, τα φυσικά πρόσωπα που φορολογούνται με την κλίμακα (α) και κατοικούν σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους έχουν αφορολόγητο ποσό αυξημένο κατά 50%. Η διάταξη αυτή αφορά μισθωτούς και συνταξιούχους και όχι ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι φορολογούνται με την κλίμακα (β). Συνεπώς και εσείς θα υποστείτε τη νέα φορολογική επιβάρυνση της φορολογίας του αφορολόγητου με το ποσοστό 10%.