Μεγάλη άνοδος των επιτοκίων δανεισμού

Αύξηση ως και 0,47% σημείωσαν τον Οκτώβριο τα επιτόκια των νέων δανείων σε σύγκριση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα, ενώ το ίδιο διάστημα το μέσο επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων σκαρφάλωσε σε επίπεδα-ρεκόρ στην εποχή του ευρώ. Πρόκειται για μια σημαντική άνοδο του κόστους δανεισμού που σημειώθηκε μόλις σε έναν μήνα, ωστόσο οι τραπεζίτες την κρίνουν φυσιολογική, καθώς τα στοιχεία συλλέχθηκαν σε μια εποχή που τα διατραπεζικά επιτόκια βρίσκονταν ακόμη σε υψηλά επίπεδα, ενώ η μείωση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 50 μονάδες βάσης που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Οκτωβρίου δεν πρόλαβε να «περάσει» στην αγορά. Από την άλλη, οριακές μεταβολές παρουσίασαν τα επιτόκια των υφιστάμενων υπολοίπων των δανείων.

Η πορεία των επιτοκίων σε σχέση με την ευρωζώνη διαφέρει στη χώρα μας, όπου τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις φαίνεται να επιβαρύνονται περισσότερο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των επιχειρηματικών δανείων με κυμαινόμενο ή σταθερό για ένα έτος επιτόκιο, όπου στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 0,27%, ενώ στην ευρωζώνη μειώθηκε κατά μέσον όρο κατά 3 μονάδες βάσης. Επίσης στα στεγαστικά δάνεια, τόσο κυμαινόμενου όσο και σταθερού επιτοκίου, η αύξηση στην Ελλάδα ανήλθε σε 47 και 28 μονάδες βάσης αντίστοιχα έναντι αύξησης μόλις 4 μονάδων βάσης και μείωσης 10 μονάδων βάσης στην ευρωζώνη.

Οπως ανακοίνωσε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος, τα επιτόκια των σημαντικότερων κατηγοριών νέων καταθέσεων και δανείων τον Οκτώβριο του 2008 σημείωσαν άνοδο. Εξαίρεση αποτελεί το επιτόκιο των καταθέσεων μιας ημέρας από νοικοκυριά, που παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητο, καθώς και τα επιτόκια των συμφωνιών επαναγοράς (repos) και των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια, τα οποία σημείωσαν πτώση. Αναλυτικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων μιας ημέρας από νοικοκυριά (Ταμιευτήριο) παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητο τον Οκτώβριο του 2008 και διαμορφώθηκε στο 1,27%. Αντίθετα, το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων μιας ημέρας από μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 9 μονάδες βάσης στο 1,18%. Περαιτέρω άνοδο, κατά 26 μονάδες βάσης, σημείωσε το μέσο επιτόκιο των νέων προθεσμιακών καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια ως ένα έτος, το οποίο διαμορφώθηκε στο 5,37% από 5,11% τον προηγούμενο μήνα. Τέλος, το μέσο επιτόκιο των νέων repos μειώθηκε κατά 50 μονάδες βάσης στο 4,26%, επανερχόμενο περίπου στο επίπεδο του Αυγούστου 2008.

Οσον αφορά τα επιτόκια των χορηγήσεων, το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις) αυξήθηκε κατά 13 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 15,28%. Αντίθετα, το επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια μειώθηκε κατά 13 μονάδες βάσης στο 7,81%. Σημαντική αύξηση κατά 27 μονάδες βάσης σημείωσε το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων συγκεκριμένης διάρκειας με επιτόκιο κυμαινόμενο ή σταθερό για μέχρι και ένα έτος και για μεγάλα σχετικώς ποσά (δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ), που διαμορφώθηκε στο 6,31% από 6,04% τον Σεπτέμβριο. Αξιοσημείωτη άνοδο παρουσίασε και το επιτόκιο των νέων στεγαστικών δανείων με επιτόκιο κυμαινόμενο ή σταθερό ως ένα έτος, το οποίο αυξήθηκε κατά 47 μονάδες βάσης στο 5,92%. Τέλος, το μέσο επιτόκιο στην κατηγορία των νέων στεγαστικών δανείων με επιτόκιο σταθερό για πάνω από ένα και ως και πέντε έτη παρουσίασε άνοδο κατά 28 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,03%.

Τα επιτόκια που εφαρμόζονται στα υφιστάμενα υπόλοιπα των σημαντικότερων κατηγοριών καταθέσεων και δανείων, με εξαίρεση το επιτόκιο των καταθέσεων από νοικοκυριά με συμφωνημένη διάρκεια ως δύο έτη που σημείωσε αύξηση, παρουσίασαν οριακές μεταβολές. Ειδικότερα το μέσο επιτόκιο καταθέσεων από τα νοικοκυριά με διάρκεια ως δύο έτη παρουσίασε άνοδο κατά 14 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,20%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο για τις επιχειρήσεις παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητο στο 5,22%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των πέντε ετών παρέμεινε επίσης ουσιαστικά αμετάβλητο και διαμορφώθηκε στο 5,19%, ενώ το επιτόκιο των μακροπρόθεσμων δανείων προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις παρουσίασε μικρή άνοδο τεσσάρων μονάδων βάσης στο 6,53%.

Σύμφωνα με τραπεζικούς, τους επόμενους μήνες αναμένεται αποκλιμάκωση των επιτοκίων των υφιστάμενων υπολοίπων, καθώς το επιτόκιο Εuribor με το επιτόκιο είναι συνδεδεμένο μεγάλο μέρος των παλαιών στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων έχει υποχωρήσει πλέον στο 3,43%, που αποτελεί χαμηλό δυόμισι ετών. Δεν εκφράζονται όμως οι ίδιες εκτιμήσεις για την πορεία των επιτοκίων των νέων δανείων, τα οποία εκτιμάται ότι θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα, ενώ δεν αποκλείεται και το ενδεχόμενο να αυξηθούν. Εξάλλου αναμένεται σταθεροποίηση και των επιτοκίων των προθεσμιακών καταθέσεων, τα οποία δύσκολα θα αυξηθούν περισσότερο.