O συγγραφέας Νασίμ Ταλέμπ είναι δοκιμιογράφος που ασχολείται κατά βάση με τα προβλήματα της αβεβαιότητας και της γνώσης και στον κόσμο των αγορών. Εργάστηκε σε ανώτερες θέσεις στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο προτού ιδρύσει την Εmpirica LLC, χρηματιστηριακή εταιρεία και εργαστήριο ερευνών για τον κίνδυνο. Στο βιβλίο του «Στην πλάνη του τυχαίου» (εκδόσεις Κλειδάριθμος) υποστήριξε πως είναι λάθος να συνδέουμε την προθυμία τού να ρισκάρει κανείς μια μεγάλη αποτυχία- και την ικανότητα να σηκωνόμαστε στα πόδια μας μετά τη συμφορά- με το θάρρος, αναφέροντας πως περισσότερος ηρωισμός απαιτείται στο να παίρνει κανείς τα συνειδητά και οδυνηρά μέτρα για να προετοιμαστεί απέναντι στο αδιανόητο…

Καθώς ύστερα από ένα κακό πρώτο εξάμηνο και ένα καταστροφικό δεύτερο εξάμηνο του 2008 οι προοπτικές για τις αγορές είναι περισσότερο από συνήθως αβέβαιες, οι ειδικοί επικαλούνται τον δοκιμιογράφο- αντιφρονούντα της Wall Street σημειώνοντας πως αυτός θα τους έλεγε πως «το μέλλον είναι πάντα βαθιά αβέβαιο». Οπως και να έχει πάντως, η αμηχανία τους απέναντι στα μελλούμενα είναι πλέον ενδεικτική μιας νέας αποχής καθώς το διεθνές σύστημα των ανοικτών αγορών και οικονομιών, της ελάχιστης ρύθμισης και κρατικής παρέμβασης, αμφισβητείται πια ευθέως.

Την τελευταία δεκαετία εξάλλου παρατηρήθηκε έκρηξη της χρήσης «δημιουργικών» χρηματοοικονομικών μεθόδων, ενώ όπως αποδείχθηκε το κανονιστικό περιβάλλον δεν μπόρεσε να προλάβει τα γεγονότα. Ετσι, όταν η πραγματική οικονομία ένιωσε τα πρώτα σημάδια κόπωσης, η χρήση παραγώγων προϊόντων μεγιστοποίησε το πρόβλημα, εκτίναξε τη μεταβλητότητα των αγορών και έθεσε σε κίνδυνο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Ενώ τα παράγωγα έχουν π.χ. θεωρητικά ως σκοπό να αντισταθμίσουν τους κινδύνους των επενδυτικών θέσεων απευθείας στις μετοχές, σήμερα, όπως παρατηρούν ορισμένοι διορατικοί αναλυτές, οι κινήσεις των χρηματιστηρίων δείχνουν ότι χρησιμοποιούνται σε μερικές περιπτώσεις για να προστατεύσουν τους επενδυτές από τις θέσεις τους στα παράγωγα! Αυτό σημαίνει πως τα πάνω- κάτω των μετοχών έχουν συνέχεια και η πιο σωστή επενδυτική στρατηγική για όσους ρισκάρουν στις αγορές είναι μάλλον η διατήρηση βραχυπρόθεσμων θέσεων, ενώ η ετοιμότητα θα πρέπει να είναι αυξημένη, ώστε να προλάβει κανείς να ανέβει ή κατέβει γρήγορα από το τρένο.

mantik@dolnet.gr