Κυβέρνηση αναμένεται να σχηματιστεί στη Σερβία αυτή την εβδομάδα, μετά την αναπάντεχη συνεργασία ανάμεσα στο φιλευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα και τους Σοσιαλιστές του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς οι οποίοι μέχρι πρότινος ανήκαν στο εθνικιστικό στρατόπεδο. Τα δύο κόμματα έχουν ήδη συμφωνήσει ότι ο πρωθυπουργός θα προέλθει από το Δημοκρατικό Κόμμα του προέδρου Μπόρις Τάντιτς (ο οποίος αναμένεται αύριο στην Αθήνα για να λάβει μέρος στο συνέδριο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς) και ο πρόεδρος της Βουλής – το τρίτο υψηλότερο αξίωμα στη χώρα – από τους Σοσιαλιστές. Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης θα αναλάβει ο αρχηγός των Σοσιαλιστών Ιβιτσα Ντάτσιτς.
Ηδη εξελέγη, την περασμένη Πέμπτη, η Σλάβιτσα Τζούκιτς-Ντεγιάνοβιτς στη θέση της προέδρου της Βουλής, ενώ ο σχηματισμός της κυβέρνησης συνασπισμού καθυστερεί μερικές ημέρες καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες από το Βελιγράδι, εκκρεμούν οι τελευταίες διαπραγματεύσεις για τα υπουργεία που θα αναλάβουν οι Σοσιαλιστές. Αργά την Παρασκευή το βράδυ ο πρόεδρος Τάντιτς πρότεινε τον 47χρονο τεχνοκράτη πρώην υπουργό Οικονομικών Μίρκο Τσβέτκοβιτς για την πρωθυπουργία και έπεται η έγκρισή του από το κοινοβούλιο.
Η συμφωνία μεταξύ του Δημοκρατικού Κόμματος και του Σοσιαλιστικού, που ανακοινώθηκε την περασμένη Δευτέρα, θέτει ένα τέλος στην περίοδο αβεβαιότητας που ακολούθησε τις εκλογές της 11ης Μαΐου, οι οποίες θεωρήθηκαν ευρέως δημοψήφισμα για τη συνέχιση ή όχι της ευρωπαϊκής πορείας της Σερβίας. Οι κάλπες ανέδειξαν νικητή το φιλευρωπαϊκό μπλοκ του προέδρου Τάντιτς, αλλά χωρίς αυτοδυναμία στην 250μελή Βουλή. Το Ριζοσπαστικό Κόμμα του Τόμισλαβ Νίκολιτς και το Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας του Βόισλαβ Κοστούνιτσα αναδείχθηκαν στη δεύτερη και τρίτη θέση αντίστοιχα και επιχείρησαν να σχηματίσουν εθνικιστική, αντιευρωπαϊκή κυβέρνηση με την υποστήριξη των Σοσιαλιστών. Οι τελευταίοι, αν και τέταρτο κόμμα, αναδείχθηκαν ρυθμιστές των εξελίξεων και ύστερα από ενάμιση μήνα αμφιταλάντευσης αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με το φιλευρωπαϊκό στρατόπεδο. Η κυβέρνηση που θα προκύψει θα έχει κύριο μέλημα να επισπεύσει την ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι Βρυξέλλες ήδη εκφράστηκαν θετικά για τον σχηματισμό φιλευρωπαϊκής κυβέρνησης στο Βελιγράδι, παρά το γεγονός ότι σε αυτήν συμμετέχει το κόμμα που ίδρυσε ο Μιλόσεβιτς και κυβέρνησε τη Σερβία την εποχή των πολέμων τη δεκαετία του 1990, όταν η χώρα πέρασε περίοδο απομόνωσης από τη διεθνή κοινότητα.
Η στροφή των Σοσιαλιστών δεν είναι τόσο αναπάντεχη όσο φαίνεται. Προεκλογικά, το Δημοκρατικό Κόμμα του προέδρου Τάντιτς είχε αρχίσει τα ανοίγματα προς αυτούς, ενώ μετά τις εκλογές, όταν ο κ. Ντάτσιτς βρισκόταν σε συνομιλίες με το εθνικιστικό μπλοκ για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ψιθυριζόταν ότι διεξήγαγε παράλληλα μυστικές διαπραγματεύσεις με το Δημοκρατικό Κόμμα. Απέδωσαν οι δεύτερες επειδή ο κ. Ντάτσιτς επιθυμεί να αφαιρέσει από τους Σοσιαλιστές τη «ρετσινιά» του παρελθόντος. Η συμμετοχή του στην κυβέρνηση συνασπισμού αποτελεί, όπως δήλωσε, τη «μεγάλη επαναφορά» του Σοσιαλιστικού Κόμματος και μια «ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα».
Η απόφαση του κ. Ντάτσιτς να αλλάξει «στρατόπεδο» είναι βέβαιο ότι θα δυσαρεστήσει μέρος των ψηφοφόρων του κόμματος. Το κυριότερο όμως είναι το τι θα πράξουν τα στελέχη των Σοσιαλιστών, όταν η κυβέρνηση θα κληθεί να χειριστεί λεπτά ζητήματα στα οποία οι θέσεις τους διαφέρουν παραδοσιακά από εκείνες του Δημοκρατικού Κόμματος. Ο κ. Ντάτσιτς επικεντρώθηκε στα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα προεκλογικά, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τα εθνικιστικά, και δικαιολόγησε την απόφασή του να στηρίξει το φιλευρωπαϊκό μπλοκ ως την καλύτερη ευκαιρία για να τονωθεί η σερβική οικονομία μέσω της Ευρώπης και, ως αποτέλεσμα, να μειωθεί η ανεργία.
Αναγκαία προϋπόθεση όμως για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας είναι το Βελιγράδι να παραδώσει στο Δικαστήριο της Χάγης καταζητούμενους για εγκλήματα πολέμου, όπως ο Ράτκο Μλάντιτς. Αν συλληφθεί κάποιος από αυτούς, δεν αποκλείεται να υπάρξει πρόβλημα στην κυβέρνηση σχετικά με την παράδοσή του στη Χάγη, δεδομένου ότι στελέχη των Σοσιαλιστών – όπως η κυρία Τζούκιτς-Ντεγιάνοβιτς, ψυχίατρος που βρισκόταν πολύ κοντά στον Μιλόσεβιτς και την οικογένειά του και παλαιό στέλεχος των Σοσιαλιστών – δηλώνουν ότι δεν θα αλλάξουν τη στάση τους όσον αφορά τη συνεργασία με το Δικαστήριο της Χάγης.
Επειτα υπάρχει και το πάντοτε καυτό ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, όπου ο ΟΗΕ παραμένει δίπλα στην αποστολή της ΕΕ που αναπτύσσεται στην Πρίστινα επειδή η Ρωσία μπλόκαρε την αλλαγή σκυτάλης στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Πηγές από τη Σερβία εκφράζουν την ελπίδα ότι τα ζητήματα αυτά δεν θα αποσταθεροποιήσουν τη νέα κυβέρνηση, όμως όλα θα κριθούν στην πράξη.
