Το περιβόητο εκλογικό σύστημα του 42% στην ανάδειξη των δημάρχων, το οποίο επέτρεψε στο κυβερνών κόμμα να κερδίσει τις εντυπώσεις στις δημοτικές εκλογές του 2006 και να ελέγξει την ΚΕΔΚΕ, τίθεται υπό αμφισβήτηση στην πορεία προς τη διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας. Η κατάργησή του θεωρείται αναγκαίος όρος, από κοινού με την ικανοποίηση των οικονομικών απαιτήσεων των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου οι δήμαρχοι να συναινέσουν στον «Καποδίστρια 2». Αυτό προκύπτει από υπηρεσιακό σημείωμα στο οποίο καταγράφονται τα αιτήματα των φορέων της Αυτοδιοίκησης ολόκληρης της χώρας στην πορεία προς τη διοικητική μεταρρύθμιση, το οποίο μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας ο πρόεδρος της ΚΕΔΚΕ κ. Ν. Κακλαμάνης θα παραδώσει στον πρωθυπουργό κ. Κ. Καραμανλή και στον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών κ. Πρ. Παυλόπουλο.
Τ ο αίτημα για την κατάργηση του 42% εκτιμάται ότι θα αποτελέσει και «προγραμματική δέσμευση» του επικείμενου συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ, γεγονός που δημιουργεί έντονο πονοκέφαλο για την κυβέρνηση, η οποία άλλαξε το εκλογικό σύστημα ανάδειξης των δημάρχων αμέσως μετά την αναρρίχησή της στην εξουσία με το πρόσχημα της διευκόλυνσης των προγραμματικών συγκλίσεων στις τοπικές κοινωνίες.
Ανεξαρτήτως, πάντως, αν η κυβέρνηση υιοθετήσει την πρόταση των φορέων της αυτοδιοίκησης για την αντικατάσταση του 42% με την καθιέρωση της απλής αναλογικής, όπως ζητούν μετ΄ επιτάσεως, είναι γεγονός ότι το ισχύον σύστημα ανάδειξης των εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως εκτιμούν ακόμη και κυβερνητικά στελέχη, δεν μπορεί να λειτουργήσει στο νέο περιβάλλον που θα δημιουργηθεί μετά τον «Καποδίστρια 2». Αφήνουν ως εκ τούτου όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά, με δεδομένο ότι τις σχετικές αποφάσεις θα κληθεί να λάβει ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Κ. Καραμανλής, ο οποίος έχει αναλάβει και τις διαπραγματεύσεις με τις ΚΕΔΚΕ και ΕΝΑΕ για τον νέο διοικητικό χάρτη της χώρας.
«Το εκλογικό σύστημα ανάδειξης των οργάνων της περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, τα οποία θα προκύψουν με βάση τον νέο διοικητικό χάρτη,δεν μπορεί να είναι το ισχύον σύστημα ανάδειξης των νομαρχών που ταυτίζεται με εκείνο των δημάρχων» επισημαίνουν με έμφαση. «Ως εκ τούτου το 42% θα πρέπει, έτσι κι αλλιώς, να θεωρείται παρελθόν. Από εκεί και πέρα το νέο σύστημα που θα επιλεγεί εξαρτάται,πρώτον,από το αν θα “περάσει” η πρόταση για έμμεση ανάδειξη του επικεφαλής της περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, δεύτερον, από το αν θα ισχύσει ή όχι ενιαίο ψηφοδέλτιο στην ανάδειξη των μελών του Περιφερειακού Συμβουλίου και,τρίτον,από τον τρόπο εκπροσώπησης των υφιστάμενων νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων στα νέα, υπό σύσταση, περιφερειακά όργανα».
Βεβαίως δεν είναι μόνο το εκλογικό σύστημα ή η ικανοποίηση των οικονομικών αιτημάτων των φορέων της Αυτοδιοίκησης τα οποία θεωρούνται «αναγκαίες προϋποθέσεις» για την προώθηση ή μη της μεταρρύθμισης. Οι «τοπικές κοινωνίες» μετά την απόφαση της κυβέρνησης να επαναδιατυπώσει τον διοικητικό χάρτη της χώρας έχουν μετατραπεί κυριολεκτικά σε ένα καζάνι που βράζει. Ακόμη και η κοινοβουλευτική συνοχή του κυβερνώντος κόμματος τίθεται ανοικτά υπό αμφισβήτηση, με τους βουλευτές που χάνουν πλέον τα πολιτικά τους ερείσματα να αντιδρούν έντονα στις επιλογές του κ. Παυλόπουλου, ενώ αναβιώνουν ταυτόχρονα και «πατροπαράδοτες» αντιθέσεις μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας.
Είναι ενδεικτικό ότι οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη Μεσσηνία αποφάσισαν, σε σχετική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των κκ. Ν. Κακλαμάνη και Δ.Δράκου, προέδρων της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ αντίστοιχα, να «επαναχαράξουν» οι ίδιοι τα σύνορα των νέων ΟΤΑ. Δήλωσαν, ως εκ τούτου, ότι θα καταργηθούν οι 29 δήμοι και οι δύο κοινότητες του νομού και στη θέση τους θα συσταθούν 7 ή 8 νέοι δήμοι. Η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε και ως «χειρ βοήθειας» προς τον μεσσήνιο υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος ζητεί απεγνωσμένα από την ΚΕΔΚΕ να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, αναλαμβάνοντας η ίδια την επαναχάραξη των συνόρων του «Καποδίστρια 2». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο πρώην υπουργός κ. Σάββας Τσιτουρίδης , ο οποίος συγκέντρωσε όλους τους φορείς του Κιλκίς για να δουν τι θα κάνουν με τον «Καποδίστρια 2», έτσι ώστε να επιβεβαιώσει την πολιτική του ηγεμονία στον νομό.
Ωστόσο οι εκπρόσωποι των φορέων της Αυτοδιοίκησης σε πάνω από 15 νομούς της χώρας (Καρδίτσα, Λέσβος, Χαλκιδική, Λακωνία, Ευρυτανία, Αχαΐα, Βοιωτία, Ημαθία, Εύβοια, Χανιά, Πιερία, Ρέθυμνο, Καβάλα κ.ά.), απέστειλαν ήδη τελεσίγραφο στην κυβέρνηση. Με αυτό ζητούν ως αναγκαίους όρους για να συναινέσουν στη διοικητική μεταρρύθμιση πρώτον, να μη μείνουν έξω από τον «Καποδίστρια 2» η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, όπως σχεδιάζεται, αλλά να ενταχθούν στον νέο διοικητικό χάρτη, δεύτερον, να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες (νησιωτικές περιοχές ή ορεινοί όγκοι) γεωγραφικής φυσιογνωμίας, τρίτον , να αποσαφηνισθούν πλήρως οι όροι της μεταρρύθμισης ώστε να είναι σε θέση να εκφράσουν τη γνώμη τους, τέταρτον, να τεθούν προϋποθέσεις, όπως της ισόρροπης ανάπτυξης των νέων δήμων ώστε να αποκτήσουν ικανοποιητικές υπηρεσίες με νέες προσλήψεις προσωπικού, πέμπτον, να δοθεί επιπλέον χρηματοδότηση στα νησιά (20%), έκτον, να ξεκαθαριστεί αν οι συνενώσεις θα υπερβούν τα όρια του νομού και έβδομον, αν προκύψουν με τις συνενώσεις και μικροί ΟΤΑ, αυτοί να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής από την πολιτεία. Δεκάδες δήμοι και κοινότητες, από την άλλη πλευρά, ζητούν από την κυβέρνηση να μην τις πειράξει, να μείνουν δηλαδή ως έχουν σήμερα, με το σκεπτικό ότι είναι ιστορικοί δήμοι ή καλύπτουν ορεινούς όγκους. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται οι Δήμοι Αχελώου Καρδίτσας, Αιανής Κοζάνης, Μονεμβασιάς Λακωνίας, Ανωγείων Ρεθύμνου και οι κοινότητες Αντικυθήρων, Τσαριτσάνης Λαρίσης, Σμίξης Γερβενών και όλες οι κοινότητες του Νομού Τρικάλων.