Η διεθνής οικονομική κρίση γνωρίζουμε ότι ήλθε ως αποτέλεσμα της υποεκτίμησης των πιστωτικών κινδύνων και της ταυτόχρονης υπερτίμησης των αξιών. Στη βάση αυτής της σχέσης οικοδομήθηκε η διεθνής φούσκα του υπερδανεισμού, που κατέλαβε τους πάντες και απλώθηκε σε όλον τον κόσμο. Ενάμιση χρόνο μετά την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων της κρίσης του υπερδανεισμού και της σταδιακής υποχώρησης των αξιών φθάσαμε στο άλλο άκρο. Αυτή τη στιγμή το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα ορίζεται από την υπερτίμηση των πιστωτικών κινδύνων και την ακραία υποτίμηση των αξιών. Γι΄ αυτό και δεν δύναται να λειτουργήσει. Οι τράπεζες καμένες στον χυλό φυσάνε και το γιαούρτι. Δεν αναλαμβάνουν ούτε τον ελάχιστο κίνδυνο, αποφεύγουν τη χρηματοδότηση ακόμη και συνεπών πελατών τους, αδυνατούν να εκτελέσουν ουσιαστικό χρηματοδοτικό έργο. «Στάσις πληρωμών, παύσις εμπορίου» έλεγαν οι παλαιότεροι. Αυτό πάει να συμβεί τώρα. Οι τράπεζες δεν δανείζονται μεταξύ τους, τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά κεφάλαια στερεύουν, με αποτέλεσμα να αυτοπεριορίζονται, προσφέροντας χρήμα με φειδώ μόνο όταν υπάρχει βεβαιότητα εξασφαλίσεων. Ετσι οι ροές του χρήματος μειώνονται και συνολικά η οικονομική δραστηριότητα υποχωρεί.
Με τη σειρά τους οι επιχειρηματίες γίνονται επιφυλακτικοί, αναστέλλουν επενδυτικά και άλλα σχέδια, περικόπτουν δαπάνες, μειώνουν τις θέσεις εργασίας, τα νοικοκυριά χάνουν εισοδήματα, η αγοραστική τους δύναμη υποχωρεί και μαζί πέφτει η κατανάλωση, για να πιέσει δευτερογενώς τις επιχειρήσεις και ο φαύλος κύκλος της κρίσης να διευρυνθεί καταπιέζοντας τους πάντες και τα πάντα. Ουσιαστικά εντός του οικονομικού συστήματος, διεθνούς και εγχώριου, τείνει να διαμορφωθεί μια αυτοτροφοδοτούμενη αλυσίδα καταστροφής που δεν έχει τέλος. Το ζήτημα, η μεγάλη πρόκληση της εποχής, είναι πώς θα σπάσει ο φαύλος κύκλος της συμφοράς, αυτή η αδυσώπητη αλυσίδα υποτίμησης των πάντων.
Και εδώ δεν υπάρχουν πλέον πολλά διλήμματα. Οι λύσεις είναι προφανείς.
Πρώτα είναι απαραίτητο να ανακτηθεί το αγαθό της εμπιστοσύνης από το τραπεζικό σύστημα. Και μετά να προσφερθούν βοήθειες στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ώστε να διατηρήσουν σταθερή την οικονομική δραστηριότητα και ενεργή τη ζήτηση.
Με τη διαφορά ότι και οι δύο βασικές επιλογές έχουν κόστος. Χρειάζονται πόροι για τη διάσωση της οικονομίας, που δεν είναι διαθέσιμοι.
Κάποιοι πρέπει να πληρώσουν για την κρίση. Αλλοι περισσότεροι και άλλοι λιγότερο. Ο καθείς ανάλογα με τις δυνάμεις του, όπως το Σύνταγμα ορίζει.
Χρέος της πολιτικής είναι ακριβώς να αναλάβει το κόστος των αποφάσεων και την ευθύνη κατανομής των βαρών.
