Διαβάζοντας το τελευταίο βιβλίο του Μπαράκ Ομπάμα «Η τόλμη της ελπίδας», στάθηκα στην προσέγγιση των θεμάτων. Η αφήγηση ξεκινά με προσωπικές εμπειρίες, παιδικές μνήμες, αναφορές στην Κένυα. Ακολουθούν το γενικό πολιτικό πλαίσιο, με προσδιορισμό κρίσιμων ερωτημάτων, και επισημάνσεις για την ανάγκη συναινέσεων, μέσα από συμβιβασμούς που ισορροπούν αντικρουόμενα συμφέροντα ή διαφοροποιημένες αρχές και αξίες.
Συνοπτικά, τονίζεται η ανάγκη υπέρβασης κατεστημένων τρόπων σκέψης. Χρειάζεται «αλλαγή», ένα νέο ξεκίνημα για την αμερικανική κοινωνία.
Το μήνυμα Ομπάμα πέρασε, υπερκεράζοντας την «εμπειρία» που πρόβαλε η Χίλαρι Κλίντον. Με οριακή έστω πλειοψηφία, οι Δημοκρατικοί προτίμησαν έναν χαρισματικό νέο ηγέτη, αδιαφορώντας αν δεν φαίνεται έτοιμος να ασκήσει αποτελεσματικά την εξουσία από την «πρώτη ημέρα».
Είναι, ασφαλώς, πολύ νωρίς για να κριθεί η ορθότητα της επιλογής. Πρέπει, κατ’ αρχήν, να επικρατήσει απέναντι στον Τζον Μακ Κέιν. Κρίσιμη προϋπόθεση είναι η αποκατάσταση της τραυματισμένης ενότητας του κόμματος.
Στη συνέχεια ο πρόεδρος Ομπάμα θα βρεθεί αντιμέτωπος με τα προβλήματα. Πώς θα χειριστεί το θέμα της αποχώρησης των στρατευμάτων από το Ιράκ; Ο παραλογισμός της επέμβασης δεν περιορίζει την ευθύνη των ΗΠΑ απέναντι στον ιρακινό λαό για ειρηνική μετάβαση σε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Θα χρειαστούν συντονισμένες ενέργειες για την ενίσχυση των δημοκρατικών δυνάμεων μέσα στο Ιράκ, καθώς και την εξουδετέρωση παρεμβάσεων από το Ιράν.
Πώς θα χειριστεί τη διαπραγματευτική διαδικασία Ισραήλ – Παλαιστινίων, όταν μάλιστα έχει υιοθετήσει φιλο-ισραηλινές θέσεις, ιδιαίτερα για την Ιερουσαλήμ; Η επίλυση του Μεσανατολικού είναι κρίσιμο τεστ της προεδρίας του.
Στο εσωτερικό χρειάζονται γενναίες παρεμβάσεις για να βελτιωθεί η εποπτεία των τραπεζών και να ανακάμψει η οικονομία. Πρέπει να ασκηθεί ισχυρή πίεση στις επιχειρήσεις για να στραφούν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αναλαμβάνοντας μέρος του τεράστιου κόστους των νέων επενδύσεων.
Στον κοινωνικό τομέα πρέπει να ανατραπούν οι φοροαπαλλαγές των οικονομικά ισχυρών και να αποκτήσουν οι ΗΠΑ ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα. Παράλληλα πρέπει να καθιερωθεί εθνικό σύστημα υγείας που θα καλύπτει το σύνολο του πληθυσμού.
Οι προκλήσεις είναι τεράστιες. Ο Μπαράκ Ομπάμα δεν έχει ακόμη εξειδικεύσει τις θέσεις του σε πολλά ζητήματα. Και θα χρειαστεί χρόνο για να αποδώσει στη θέση που διεκδικεί.
Ωστόσο ξεκινά με πλεονεκτήματα. Η ίδια η εκλογή του αποτελεί πολιτική κοσμογονία. Θα βελτιώσει την εικόνα των ΗΠΑ, ενισχύοντας τη δύναμη επιρροής τους στα μεγάλα διεθνή ζητήματα.
Επιπλέον ο Ομπάμα εμπνέει. Η διαδρομή της ζωής του, που ενσαρκώνει το «αμερικανικό όνειρο», η ανάδειξη ιδανικών που ενώνουν, αντί να διχάζουν, η ταύτιση με την «αλλαγή», αποτελούν ισχυρά πολιτικά όπλα για να πετύχει. Η Αμερική και ο κόσμος χρειάζονται αυτήν την επιτυχία.
