ΜΙΑ ΑΠΟ τις δημοφιλέστερες σατιρικές εφημερίδες της Γαλλίας βρίσκεται σε κρίση. Αιτία ένα κείμενο του σκιτσογράφου Σινέ σχετικά με τον Ζαν Σαρκοζί, γιο του προέδρου της γαλλικής Δημοκρατίας,το οποίο θεωρήθηκε από κάποιους αντισημιτικό.Η δημοσίευση του κειμένου είχε αποτέλεσμα την απομάκρυνση του βετεράνου γελοιογράφου από την «Charlie Ηebdo» ύστερα από 16 χρόνια. Ο Μορίς Σινέ, όπως είναι ολόκληρο το όνομά του, είναι σκιτσογράφος
από τις αρχές της δεκαετίας του ΄60.Ξεκίνησε την καριέρα του από το περιοδικό «L΄Εxpress» και η «αιρετική» προσέγγισή του σε διάφορα θέματα είχε προκαλέσει πολλές φορές έντονες διαμάχες για τον τρόπο που σχολίαζε την πολιτική επικαιρότητα μέσα από τα σκίτσα του. Τελευταία στην «Charlie Ηebdo» είχε αναλάβει και πολιτική στήλη.Ηταν εκδότης των περιοδικών «Sine Μassacre» και «L΄Εnrage».
Τ ο γεγονός της αποπομπής του Σινέ έφερε τα πάνω κάτω στην ομάδα σύνταξης της εφημερίδας. Οι απόψεις διχάστηκαν. «Η “Charlie Ηebdo” “πενθεί”» δήλωσε ο Σαρμπ, ένας από τους παλαιότερους σκιτσογράφους της. «Ο Σινέ δεν είναι αντισημίτης, όμως το κείμενό του μπορεί εύκολα να παρερμηνευθεί» συμπλήρωσε. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Μισέλ Πολάκ υπερασπίστηκε σθεναρά τον συνάδελφό του στην έκτακτη σύσκεψη της εφημερίδας. «Είναι παράλογο να προσάπτει κανείς αντισημιτική διάθεση στον Σινέ» είπε «κι εγώ είμαι ο πλέον κατάλληλος να έχω γνώμη για το θέμα (ο Πολάκ είναι εβραίος). Ο Σινέ έχει γράψει κατά καιρούς πολύ πιο εξωφρενικά πράγματα χωρίς καμία λογοκρισία. Το να του δείχνουμε- εμείς ειδικά- την πόρτα σημαίνει πως δεν υπάρχει πλέον ελεύθερος Τύπος…».
Ο διευθυντής Σύνταξης Φιλίπ Βαλ δήλωσε με τη σειρά του φανερά ενοχλημένος: «Σπάνια συμφωνώ με όσα λέει ο Σινέ, αλλά στην εφημερίδα αυτή υπάρχει πάντα περιθώριο σε κάθε αρθρογράφο να εκφράσει απόψεις διαφορετικές από τις δικές μου. Εχουμε όμως μια αρχή: δεν επιτρέπουμε οποιαδήποτε μορφή ρατσισμού και αντισημιτισμού. Ο Σινέ υπερέβη το όριο».
▅ Η «πέτρα του σκανδάλου»
Το επίμαχο κείμενο, το οποίο δημοσιεύθηκε στις 2 Ιουλίου και έχει προκαλέσει τόσο έντονες αντιδράσεις, αναφέρει: «Ο Ζαν Σαρκοζί, άξιο παιδί του πατέρα του, ήδη εκλεγμένος στο Γενικό Συμβούλιο της νομαρχίας του Ο-ντεΣεν, βγήκε σχεδόν με χειροκροτήματα από την αίθουσα του ποινικού δικαστηρίου όπου δικαζόταν για υλικές ζημιές που προξένησε με το μηχανάκι του σε αυτοκίνητο. Ο εισαγγελέας πρότεινε την αθώωσή του. Πρέπει να σημειώσουμε όμως πως ο μηνυτής ήταν Αραβας! Και δεν είναι μόνο αυτό: ο Ζαν Σαρκοζί δήλωσε ότι προτίθεται να ασπαστεί τον ιουδαϊσμό προκειμένου να νυμφευθεί την εβραία αρραβωνιαστικιά του Τζέσικα Σεμπούν- Νταρτί, κληρονόμο του ιδρυτή της αλυσίδας καταστημάτων Νταρτί. Θα πάει μπροστά αυτός ο μικρός!».
Στην εφημερίδα όμως κανείςούτε πριν από τη δημοσίευση ούτε μετά- δεν έδωσε σημασία στο σχόλιο αυτό. Οι απόψεις του Σινέ άλλωστε περί θρησκείας ήταν γνωστές εδώ και χρόνια. Υπέρμαχος του αθεϊσμού καταφέρεται συχνά εναντίον δογμάτων και θρησκευτικών «πιστεύω» μέσω των σκίτσων και των άρθρων του.
Ολα ξεκίνησαν στις 8 Ιουλίου όταν ο δημοσιογράφος του «Νouvel Οbservateur» Κλοντ Ασκόλοβιτς χαρακτήρισε το σχόλιο αυτό αντισημιτικό και κατήγγειλε στο RΤL «τη δημοσίευση ενός αντισημιτικού άρθρου από μια μη αντισημιτική εφημερίδα».
Στο editorial της «Charlie Ηebdo» στις 16 του μήνα o Φιλίπ Βαλ πήρε δημόσια θέση για το θέμα: «Τα λεγόμενα του Σινέ σχετικά με τον Ζαν Σαρκοζί και τη μνηστή του, εκτός του ότι αφορούν την ιδιωτική ζωή του ζευγαριού, περιέχουν και την ψευδή φημολογία πως ο γιος του προέδρου προτίθεται να αλλαξοπιστήσει προκειμένου να νυμφευθεί. Αλλά πάνω απ΄ όλα ο συσχετισμός ανάμεσα στον ιουδαϊσμό και στην κοινωνική επιτυχία ήταν ανεπίτρεπτος. Ο Σινέ οφείλει να απολογηθεί στον Ζαν Σαρκοζί και στην οικογένεια Νταρτί» επισήμανε ο Φιλίπ Βαλ.
Εναν μήνα πριν όμως κανείς δεν ενοχλήθηκε όταν ο Σινέ στην ίδια στήλη της ίδιας εφημερίδας διατύπωνε τον εξής σχολιασμό: «Ομολογώ ότι όλο και πιο πολύ ενοχλούμαι από τους μουσουλμάνους. Οσο βλέπω γυναίκες να κυκλοφορούν στον δρόμο με τσαντόρ τόσο μου έρχεται η επιθυμία να τους δώσω μια κλωτσιά!». Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε και δεν υπήρξε καμία αντίδραση.
▅ Οι ένθερμοι υποστηρικτές
Την επομένη της απομάκρυνσης του Σινέ από την εφημερίδα, οι ένθερμοι υποστηρικτές του κατέγραφαν σε διάφορα blogs τις διαμαρτυρίες τους. «Από πουθενά δεν προκύπτει αντισημιτισμός. Το μόνο που κάνει ο Σινέ μέσα από το κείμενό του είναι να καταγγέλλει τον καιροσκοπισμό του γιου του προέδρου» αναφέρουν. Μέσα σε τρεις ημέρες συγκεντρώθηκαν 2.000 υπογραφές υποστήριξης του δημοφιλούς σκιτσογράφου.
Ο Λυκ Μαντρέ, μπλόγκερ που ασχολείται με πολιτικά θέματα, θεωρεί πως η απόφαση του Βαλ ήταν εκτός λογικής και διερωτάται γιατί ο Ασκόλοβιτς ενοχλήθηκε μόνο με το συγκεκριμένο σχόλιο του Σινέ και όχι με τα προηγούμενα. «Ο Σινέ ήταν πάντοτε προκλητικός» γράφει ο Μαντρέ. Είναι αλλεργικός στις θρησκείες, μπορούμε να τον απολύσουμε γι΄ αυτό;». Ο ίδιος ο Σινέ, που εξήγησε ότι η πρώτη γυναίκα του και η κόρη τους είναι εβραίες, παραδέχθηκε ότι το μόνο που προσάπτει στον Ζαν Σαρκοζί είναι η πρόθεσή του να αλλάξει θρησκεία για λόγους «προσωπικής ανέλιξης». «Τα ίδια θα έλεγα αν ο νεαρός ασπαζόταν τη μουσουλμανική θρησκεία προκειμένου να παντρευτεί την κόρη ενός εμίρη ή αν γινόταν ινδουιστής για να πάρει την κόρη ενός μαχαραγιά ή ακόμη και αν η νύφη ήταν καθολική. Και γνωρίζετε πως δεν χαρίζομαι ούτε στους καθολικούς» λέει ο 79 ετών σκιτσογράφος.
▅ Και όμως «είναι και εβραίος»
Αν και στα Ηλύσια Πεδία κανείς δεν θέλησε να κάνει δηλώσεις, ο Φιλίπ Βαλ επέμεινε πως ο Ζαν Σαρκοζί και η οικογένεια Νταρτί ήταν έτοιμοι να καταθέσουν μήνυση ως τη στιγμή που έμαθαν πως ο Σινέ αναγκάστηκε σε παραίτηση από την εφημερίδα.
Μήνυση κατά της «Charlie Ηebdo» είχε ασκηθεί και παλαιότερα από δύο μουσουλμανικές οργανώσεις και ο Βαλ είχε καθήσει στο εδώλιο με την κατηγορία της προσβολής των μουσουλμάνων λόγω της δημοσίευσης σκίτσων του προφήτη Μωάμεθ. Ο Νικολά Σαρκοζί είχε παρέμβει τότε υπέρ της εφημερίδας στέλνοντας μια επιστολή που χρησιμοποιήθηκε ως μέσο υπεράσπισης κατά την διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας. Ο διευθυντής Σύνταξης της «Charlie Ηebdo» υπογράμμισε ότι τα σκίτσα κριτικάρουν «ιδέες, όχι ανθρώπους». Τελικά το δικαστήριο έκρινε πως η δημοσίευση των επίμαχων σκίτσων στην εφημερίδα ήταν σύμφωνη με τους νόμους περί ελευθερίας της έκφρασης και δεν συνιστούσαν επίθεση κατά του Ισλάμ.
Η γαλλική εφημερίδα «Le Μonde» παραθέτει αυτές τις ημέρες στην ιστοσελίδα της τον διάλογο των συνδρομητών της πάνω στο μείζον θέμα. Ενας από αυτούς γράφει: «Δεν καταλαβαίνω γιατί όλος αυτός ο πανικός για το αν ο γιος του Σαρκοζί θα γίνει εβραίος, αφού είναι ήδη από την πλευρά της γιαγιάς του Αντρέ Μαλλάχ, μητέρας του Νικολά». Ενώ κάποιος άλλος αναρωτιέται: «Η καρικατούρα του Μωάμεθ που δημοσιεύθηκε πριν από καιρό στην εφημερίδα είχε εξοργίσει εκατομμύρια μουσουλμάνους, όμως ο Φιλίπ Βαλ θεωρήθηκε τότε ήρωας και υπερασπιστής της ελευθερίας του Τύπου. Σήμερα μια κριτική στον γιο του προέδρου της Γαλλίας- η οποία μπορεί να είναι όντως αδέξια- εξοργίζει τον κύριο Ασκόλοβιτς και ο φιλελεύθερος Βαλ ασκεί λογοκρισία και ξεκινά μάχη ενάντια του αντισημιτισμού!..».
