Κ αθώς το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του 2008 «μένει πίσω», λόγω των δυσμενών εξελίξεων στις χρηματιστηριακές αγορές παγκοσμίως, η κυβέρνηση στρέφεται στην πώληση και επαναμίσθωση των ακινήτων του Δημοσίου (sale and lease back), με σκοπό να αντλήσει έσοδα που θα καλύψουν μέρος του ποσού που αναμένει από τις εφετινές ιδιωτικοποιήσεις (1,6 δισ. ευρώ).
Η συνεδρίαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων ήδη πήρε μικρή παράταση για τα μέσα Φεβρουαρίου, την ώρα που οι νέες αποκρατικοποιήσεις του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Αγροτικής Τράπεζας φαίνεται να κωλυσιεργούν, η εισαγωγή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» στο Χρηματιστήριο Αθηνών «σκοντάφτει» στις δύσκολες διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς της Ηochtief ενώ στις υποθέσεις του ΟΤΕ, της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ αναζητείται στρατηγικός επενδυτής και δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα.
Στον προϋπολογισμό του 2008 η εφαρμογή του sale and lease back αναφέρεται ως η κυριότερη μέθοδος αποκρατικοποιήσεων για το τρέχον έτος. Το εργαλείο αυτό, αν και ψηφίστηκε πέρυσι, δεν το εκμεταλλεύτηκε η κυβέρνηση, καθώς ήθελε αρχικά να συνταχθεί ο κατάλογος των ακινήτων του Δημοσίου που μπορούν να αξιοποιηθούν με τη συγκεκριμένη μέθοδο.
Η Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου (ΚΕΔ) και η Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων θα έχουν τον πρώτο λόγο για τα ακίνητα που το Δημόσιο θα αποφασίζει να πουλάει και να μισθώνει αμέσως μετά. Μάλιστα τα ακίνητα που διαθέτει η ΚΕΔ θα είναι τα πρώτα που θα προσπαθήσει να πωλήσει και να επαναμισθώσει η κυβέρνηση. Πρώτο στον κατάλογο φαίνεται ότι είναι το κτίριο στην πλατεία Κάνιγγος του άλλοτε υπουργείου Ανάπτυξης, ενώ υπό τον έλεγχό της η ΚΕΔ έχει δημόσια νοσοκομεία, τα υπουργεία Μεταφορών, ΠΕΧΩΔΕ, Πολιτισμού, Τουρισμού, την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, εφορίες, αλλά και ακίνητη περιουσία στο εξωτερικό, όπως σε Ουάσιγκτον, Ριάντ, Γενεύη, Βρυξέλλες, Βαρσοβία κ.ο.κ., όπου στεγάζονται οι ελληνικές πρεσβείες και θα ήταν δυνατόν να αξιοποιηθούν και διαφορετικά.
Η κυβέρνηση αναμένει έσοδα της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο (περίπου 1% του ΑΕΠ) από την εκμετάλλευση του χρηματοδοτικού αυτού εργαλείου, ενώ παράλληλα δίνονται και φορολογικά κίνητρα για την πώληση και ταυτόχρονη μίσθωση των ακινήτων του κράτους. Πάντως, για εφέτος και λόγω των δυσκολιών που υπάρχουν στις υπόλοιπες υπό ιδιωτικοποίηση περιπτώσεις, δεν αποκλείεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να αναζητήσει έσοδα από το sale and lease back που θα ανέλθουν ως και στα μισά του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Με πέντε διαφορετικούς τρόπους θα μπορεί η κυβέρνηση να πωλήσει τα ακίνητα που διαχειρίζεται, υπογράφοντας συμβάσεις με ιδιώτες επενδυτές οι οποίες θα έχουν διάρκεια από 20 έως και 99 χρόνια. Σύμφωνα με όσα προβλέπονται υπάρχουν πέντε διαφορετικές μέθοδοι εκμετάλλευσης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας:
1Σύμβαση μεταβίβασης κυριότητας έναντι ανταλλάγματος, με ταυτόχρονη μίσθωση η οποία μπορεί να διαρκέσει ως και 99 χρόνια.
2Σύμβαση μεταβίβασης κυριότητας έναντι ανταλλάγματος με ταυτόχρονη συμφωνία κατασκευής ή επισκευής κτιρίου και μίσθωσης του ίδιου ακινήτου, διάρκειας μέχρι και 99 ετών. 3 Σύμβαση μακροχρόνιας μίσθωσης για πώληση και επαναμίσθωση του ακινήτου από 12 χρόνια το λιγότερο έως και 99 χρόνια.
4 Σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης. Εδώ το Δημόσιο θα μπορεί να μισθώσει το ακίνητο και στο τέλος της σύμβασης θα έχει το δικαίωμα να το αγοράσει ή να επεκτείνει τη σύμβαση. 5 Μεικτή σύμβαση. Στην περίπτωση αυτή γίνεται ένας συνδυασμός της πρώτης (1) και της τέταρτης (4) λύσης.