Τ α 13 προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ), μέσω της εφαρμογής των οποίων προσδοκάται η εισροή 20,4 δισ. ευρώ από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ, υπεγράφησαν χθες στις Βρυξέλλες από τον υπουργό Οικονομίας κ. Γ.Αλογοσκούφη και τους αρμόδιους επιτρόπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κυρία Ντανούτα Χύμπνερ και κ. Βλαδίμιρ Σπίντλα. Πρόκειται για 13 συνολικά προγράμματα εκ των οποίων τα οκτώ είναι τομεακά (υπουργείων) και τα πέντε περιφερειακά. Τα τομεακά προγράμματα είναι τα εξής: Περιβάλλον- Αειφόρος Ανάπτυξη, Ενίσχυση Προσπελασιμότητας, Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα, Ψηφιακή Σύγκλιση, Διοικητική Μεταρρύθμιση, Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση και τέλος Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής. Τα περιφερειακά προγράμματα είναι: Αττικής, Θεσσαλίας- Στερεάς Ελλάδας- Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας- ΠελοποννήσουΙονίων Νήσων, Μακεδονίας- Θράκης και Κρήτης- Νήσων Αιγαίου.
Ετσι ανοίγει ο δρόμος για να εισπράξει η Ελλάδα προκαταβολές 400 εκατ. ευρώ.
Οπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης, το ΕΣΠΑ θα συμβάλλει στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων, αλλά και στον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας. Για ακόμη μία φορά εξέφρασε την πεποίθησή του ότι δεν θα υπάρξει επόμενο «πακέτο», επαναλαμβάνοντας ότι το ΕΣΠΑ θα αποσυνδέσει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας από τους κοινοτικούς πόρους. Από την πλευρά της η επίτροπος κυρία Χύμπνερ αναφέρθηκε στη συγκέντρωση των επενδύσεων στην καινοτομία, στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στην τεχνολογία της πληροφόρησης, στα διευρωπαϊκά δίκτυα και στο περιβάλλον. Τέλος ο επίτροπος κ. Σπίντλα εξέ φρασε την ικανοποίησή του για την έγκριση των προγραμμάτων που έχουν στόχο, όπως είπε, την προώθηση της απασχόλησης, της κατάρτισης και της κοινωνικής ένταξης. Με την υπογραφή των προγραμμάτων ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή τους, αλλά ουσιαστικά θα χρειαστούν αρκετά να γίνουν ακόμη ώστε να υλοποιηθούν τα έργα, οι ενέργειες και οι δράσεις. Καταρχάς θα χρειασθεί να υπογραφούν πολλές (ορισμένοι λένε δεκάδες) Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) για να θεσμοθετηθούν οι διάφορες αρχές οι οποίες θα κληθούν να διαχειριστούν τα κεφάλαια και να ελέγξουν τις δαπάνες. Οι αρχές αυτές θα είναι επιφορτισμένες με πλήθος αρμοδιοτήτων. Ειδικότερα, προβλέπεται η λειτουργία των εξής αρχών: ▅ Συντονισμού Αναπτυξιακών Προγραμμάτων 2007-2013: Η Αρχή αυτή θα ανήκει ουσιαστικά στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και θα έχει κύριο στόχο τη στρατηγική παρακολούθηση της πολιτικής του ΕΣΠΑ για τη συνοχή, την αποτελεσματικότητα και τη νομιμότητα της διαχείρισης και της εφαρμογής των προγραμμάτων.
▅ Πιστοποίησης: Υπό την εποπτεία (και αυτή) του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Η αρχή αυτή θα είναι υπεύθυνη για την πιστοποίηση καταστάσεων δαπανών και αιτήσεων πληρωμών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Καμία αίτηση πληρωμής δεν θα διαβιβάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αν προηγουμένως οι δαπάνες δεν έχουν πιστοποιηθεί από την Αρχή αυτή.
▅ Ελέγχου: Υπό την εποπτεία (και αυτή) του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Η Αρχή αυτή θα είναι υπεύθυνη για την επαλήθευση της αποτελεσματικής λειτουργίας του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου. ▅ Διαχειριστικές: Οι αρχές αυτές θα είναι αρμόδιες για τα τομεακά και τα περιφερειακά προγράμματα.
▅ Ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης: Οι αρχές αυτές θα επιτελούν ορισμένα ή και όλα τα καθήκοντα της Διαχειριστικής Αρχής υπό την ευθύνη της. Καθεμία από τις ειδικές υπηρεσίες διαχείρισης θα υπάγεται σε ειδική ή γενική γραμματεία.
▅ Αναπτυξιακοί Οργανισμοί Περιφέρειας (ΔΗΜΟΣ ΑΕ).
Επίσης προβλέπεται η σύσταση μιας Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, η οποία θα συμβουλεύει ουσιαστικά την ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας στα θέματα που άπτονται καλύτερης εφαρμογής του ΕΣΠΑ.
Μία από τις καινοτομίες των προγραμμάτων της λεγόμενης Τέταρτης Προγραμματικής Περιόδου (2007-2013) είναι η καθιέρωση μικρότερου αριθμού τελικών δικαιούχων, δηλαδή των φορέων που θα κληθούν να εκτελέσουν τα έργα. Στο τρέχον «πακέτο», δηλαδή το Γ΄ ΚΠΣ, οι τελικοί δικαιούχοι είναι περίπου 6.000 οπότε τόσο η διαχείριση των κονδυλίων όσο και ο έλεγχος των δαπανών ήταν και είναι αρκετά δυσχερείς ενέργειες.
