Η είδηση δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστη: σύμφωνα με τα συμπεράσματα πρόσφατης έρευνας που δημοσιεύθηκε στα ρωσικά μέσα μαζικής ενημέρωσης εν όψει της Διεθνούς Εκθεσης Τουρισμού της Μόσχας (21 ως 24 Μαρτίου 2007), η Ελλάδα αποτελεί τον πλέον δημοφιλή προορισμό των ρώσων τουριστών. Παρ’ όλα αυτά όμως η χώρα μας αποσπά μόλις το 3% του συνολικού αριθμού των ρώσων τουριστών ανά τον κόσμο. Από τα επτά εκατομμύρια ρώσων τουριστών, η Ελλάδα προσελκύει κάθε χρόνο περίπου 200.000 άτομα, ενώ η γειτονική Τουρκία περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα. Στην πραγματικότητα, αν η χώρα μας κατόρθωνε να κερδίσει ένα 10% των ρώσων τουριστών, θα μπορούσε να σώσει ολόκληρο τον ελληνικό τουρισμό. Και αυτό διότι οι Ρώσοι ξοδεύουν – εκτός από τα έξοδα μεταφοράς και διαμονής – κατά μέσο όρο 650 ευρώ σε κάθε ταξίδι τους.


Την τεράστια σημασία αξιοποίησης του ρωσικού τουριστικού ρεύματος έχουν καταλάβει οι έλληνες ξενοδόχοι αλλά και οι νομάρχες και περιφερειάρχες της χώρας, γεγονός που εκφράζεται και στην εφετινή πολυπληθή συμμετοχή τους στη Εκθεση της Μόσχας. «Η δεκαετία του ’80 ήταν η δεκαετία των σκανδιναβικών χωρών για τον ελληνικό τουρισμό, όπως η δεκαετία του ’90 ήταν αυτή των Γερμανών» λέει μιλώντας προς «Το Βήμα» ο κ. Φ. Ζησιάδης, μέλος της διοίκησης του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, για να προσθέσει: «Το 2000 ανήκε στους Βρετανούς, ενώ τώρα ανατέλλει η δεκαετία των ρώσων τουριστών».


Η αλήθεια είναι ότι το ελληνικό κράτος έχει επισπεύσει τον χρόνο έκδοσης της βίζας, που είναι και το σημαντικότερο πρόβλημα στην προσπάθεια αύξησης των ρώσων τουριστών στην Ελλάδα. Η Ελλάδα εκδίδει 1.800 βίζες ημερησίως στη ρωσική αγορά. Παρ’ όλα αυτά οι επιδόσεις εξακολουθούν να είναι χαμηλές σε σχέση με τις ανταγωνίστριες τουριστικά χώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συντριπτική πλειονότητά τους οι βίζες – περίπου 170.000 επισκέπτες – εκδίδονται στη Μόσχα, ενώ περίπου 45.000 εκδίδονται στις πρεσβείες και στα προξενεία άλλων χωρών της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Με δυο λόγια δεν έχει κατορθώσει το ελληνικό Δημόσιο να λειτουργήσει αποτελεσματικά σε όλες τις χώρες πρώην μέλη της ΕΣΣΔ. Ετσι η χώρα μας εξακολουθεί να παίρνει ψίχουλα από τη μεγάλη ρωσική «πίτα». Αντιθέτως ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία επιταχύνουν με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς, αφού βρίσκουν δρόμους να παρακάμπτουν τα εμπόδια της βίζας Σένγκεν.


Ας δούμε όμως ποιοι αποσπούν τα μεγαλύτερα τμήματα από την τεράστια ρωσική αγορά:


* Στην πρώτη θέση είναι η Τουρκία, η οποία όμως το 2006 σημείωσε ελαφρά κάμψη στη ρωσική αγορά.


* Αμέσως μετά έρχεται η Κίνα, την οποία επισκέπτονται πάνω από ένα εκατομμύριο ρώσοι τουρίστες τον χρόνο. Οι περισσότεροι από αυτούς την επισκέπτονται για επαγγελματικούς λόγους ή για ψώνια.


* Στην τρίτη θέση των προτιμήσεων των Ρώσων είναι η Αίγυπτος, η οποία – απαλλαγμένη από το πρόβλημα της βίζας – αποτελεί πόλο έλξης περίπου 700.000 ρώσων τουριστών.


* Η Φινλανδία παραμένει πάντα υψηλά όσον αφορά το ενδιαφέρον των Ρώσων, που με την πρώτη ευκαιρία επισκέπτονται τη γειτονική τους χώρα.


* Η Ισπανία και η Ιταλία βρίσκονται στις επόμενες θέσεις, ενώ ακολουθεί η χώρα μας που καταλαμβάνει την 7η καλύτερη θέση στις προτιμήσεις των ρώσων τουριστών.


* Η Γερμανία, η Βουλγαρία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι οι αμέσως επόμενοι σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί για τους Ρώσους, ενώ στις θέσεις που ακολουθούν είναι η Γαλλία, η Τσεχία, η Πολωνία και η Κύπρος. Είναι ενδιαφέρον ότι η Πολωνία δείχνει να υποχωρεί μετά την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αφού επέβαλε βίζα στους ρώσους ταξιδιώτες.


Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας οι δημοφιλέστεροι προορισμοί των ρώσων τουριστών παραμένουν η Κρήτη και η Χαλκιδική. Η Κρήτη εμφανίζεται ως η πρώτη επιλογή με μερίδιο 27,3% στη ρωσική αγορά και ακολουθεί η Χαλκιδική με ποσοστό 18,4%. Οι δύο περιοχές δηλαδή μοιράζονται σχεδόν τους μισούς από τους τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας, ενώ αρκετά πίσω βρίσκεται η Αττική με 12%. Μονοψήφια ποσοστά έχουν η Ρόδος (8,5%) και η Κέρκυρα (7,3%).


Το πιο ενδιαφέρον στη συμπεριφορά των ρώσων τουριστών είναι το γεγονός ότι – σε αντίθεση με τους δυτικοευρωπαίους τουρίστες – κάνουν πολυήμερες διακοπές. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τέσσερις στους δέκα Ρώσους που ταξιδεύουν στην Ελλάδα μένουν στη χώρα πάνω από έντεκα ημέρες, πέντε στους δέκα επιλέγουν διακοπές διάρκειας 4-10 ημερών, ενώ μόλις ένας στους δέκα αρέσκεται σε διακοπές-εξπρές, δηλαδή ως τρεις ημέρες.


Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Τουρισμού της Ρωσίας σε ποσοστό 63% οι ρώσοι τουρίστες επιλέγουν την πολυτέλεια και διαμένουν σε ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων (16,4% και 46,8% αντίστοιχα), σε ποσοστό 31% επιλέγουν ξενοδοχεία τριών αστέρων και μόλις σε ποσοστό 5,3% επιλέγουν ξενοδοχεία δύο αστέρων.


Προγράμματα ημιδιατροφής διαλέγουν σχεδόν οι μισοί Ρώσοι (το 46%) που επισκέπτονται την Ελλάδα. Το στοιχείο είναι εντυπωσιακό καθώς το αντίστοιχο ποσοστό σε όλους τους προορισμούς είναι μόλις 21,7%. Σε προορισμούς που υποδέχονται την πλειονότητα των Ρώσων (Τουρκία, Ρωσία) τα πλέον δημοφιλή πακέτα είναι τα all inclusive. Εχουν μερίδιο 65,4% ενώ στη χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόνο 35%.


Ο κ. Στ. Φιλιππέλης, στέλεχος των ξενοδοχείων Chandris, εξηγεί: «Κατά τεκμήριο είναι πελάτες οι οποίοι αγοράζουν πολύ ακριβές ξενοδοχειακές υπηρεσίες, ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεων προκαταβάλλουν τα ποσά για να διασφαλίσουν τη παραμονή τους σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα».


Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (WTO) συνηγορούν στην άποψη του κ. Φιλιππέλη: οι Ρώσοι είναι στην 9η θέση της κατάταξης με κριτήριο τις δαπάνες που πραγματοποιούν στα ταξίδια τους. Με βάση στοιχεία του 2005 ξόδεψαν 9,2 δισ. ευρώ, ποσό που μεταφράζεται σε μέση δαπάνη 650 ευρώ ανά ταξίδι. Με βάση μάλιστα τις αγορές στα duty free κατατάσσονται πίσω μόνο από τους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς.