Υπερβολικό χαρακτηρίζουν το μέγεθος της υποχώρησης του ελληνικού χρηματιστηρίου οι επαγγελματίες της αγοράς, καθώς εκτιμούν ότι στα τρέχοντα επίπεδα τιμών έχουν προεξοφληθεί τα πιο ακραία αρνητικά σενάρια για τις συνέπειες της πιστωτικής κρίσης στην παγκόσμια οικονομία και στην κερδοφορία των εισηγμένων επιχειρήσεων. Ο γενικός δείκτης χάνει περί το 35% από την αρχή του χρόνου, με αποτέλεσμα το μέσο Ρ/Ε του συνόλου της αγοράς να έχει υποχωρήσει ύστερα από τουλάχιστον τρία χρόνια λίγο πάνω από το 10 και των τραπεζών σε 8,6. Ωστόσο, αν και οι αποτιμήσεις χαρακτηρίζονται ελκυστικές, κανένας δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά ότι δεν υπάρχει πιθανότητα νέας πτώσης. Οπως τονίζουν τα χρηματιστηριακά γραφεία, είναι αδύνατο να αυτονομηθούμε από τις ξένες αγορές, με αποτέλεσμα κάθε αρνητική είδηση να οδηγεί σε ρευστοποιήσεις στην Ελλάδα ακόμη και σε υπερπουλημένους τίτλους. Πάντως δεν αποκλείουν ένα bear market rally, αν η τιμή του πετρελαίου υποχωρήσει από τα υψηλά του και τα αποτελέσματα εξαμήνου του τραπεζικού κλάδου στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ δώσουν ελπίδες ότι η έξοδος από την κρίση βρίσκεται κοντά.

Ο κ. Σ.Παντελιάς, ανώτερος διευθυντής Χρηματοοικονομικής και Επενδυτικής Διαχείρισης της Τράπεζας Κύπρου, θεωρεί ότι είναι φυσιολογικό το κλίμα να μην είναι καλό τους τελευταίους δώδεκα μήνες λόγω της πιστωτικής κρίσης, «ωστόσο οι αγορές έχουν ενσωματώσει στις αποτιμήσεις τους φόβους για πολύ δύσκολες καταστάσεις, που εκτιμώ ότι είναι δύσκολο να επαληθευτούν στην πράξη». Σύμφωνα με τον ίδιο, στο σημείο που έχουν φθάσει τα πράγματα στα χρηματιστήρια, η ψυχολογία έχει αναδειχθεί κυρίαρχος παράγοντας για τη διαμόρφωση τάσης. Στο ερώτημα για το αν θα πόνταρε στην άνοδο ή στην πτώση το αμέσως επόμενο διάστημα, ο κ. Παντελιάς απάντησε χαρακτηριστικά ότι θα έδινε «πιθανότητα 51% για ανοδικό γύρισμα και 49% για περαιτέρω υποχώρηση των μετοχών». Επιπλέον, θεωρεί ότι υπάρχουν ευκαιρίες στους περισσότερους κλάδους για μακροπρόθεσμους επενδυτές που είναι διατεθειμένοι να παραμείνουν στην αγορά τουλάχιστον 12 μήνες.

Το στέλεχος της Τράπεζας Κύπρου επισημαίνει ότι μεγάλο ερωτηματικό αποτελούν οι κινήσεις των νομισματικών αρχών σχετικά με τα επιτόκια. «Αν και θεωρητικά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οφείλει βάσει του καταστατικού της να προχωρήσει σε νέες αυξήσεις των επιτοκίων για να τιθασεύσει τις πληθωριστικές πιέσεις,πιστεύω ότι ο πρόεδρός της κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ θα λάβει σοβαρά υπόψη του τις παρενέργειες που μπορεί να έχει μια τέτοια απόφαση στις χρηματοοικονομικές αγορές» σημείωσε ο κ. Παντελιάς. Σχετικά με την καθίζηση των τιμών των τραπεζικών μετοχών υποστηρίζει ότι έχει προεξοφληθεί η μη πραγματοποίηση των επιχειρησιακών σχεδίων που παρουσιάστηκαν τους τελευταίους μήνες, προσθέτοντας ότι αν οι έλληνες τραπεζίτες μπορέσουν να τεκμηριώσουν πως οι στόχοι που έχουν τεθεί θα εκπληρωθούν, δικαιολογείται μια υπεραπόδοση στη χώρα μας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο. Παρατεταμένη περίοδο υπερβολής χαρακτηρίζει την τρέχουσα και ο κ. Μ. Χατζιδάκης, υπεύθυνος Επενδυτικής Στρατηγικής της Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ, σημειώνοντας ότι «πλέον οι επενδυτές δεν επιλέγουν μετοχές με βάση τα θεμελιώδη μεγέθη των εταιρειών,αλλά οι κινήσεις τους είναι αποτέλεσμα της κακής ψυχολογίας». Σύμφωνα με τον ίδιο, κάθε αρνητικό νέο από τις ΗΠΑ, και ιδιαίτερα από τον τραπεζικό κλάδο, προκαλεί σημαντικές ρευστοποιήσεις στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, συμπαρασύροντας και το ελληνικό χρηματιστήριο. «Αν και υπάρχουν μετοχές που αποτιμώνται σε άκρως ελκυστικά επίπεδα,οι πωλητές υπερτερούν των αγοραστών σε μόνιμη βάση τους τελευταίους μήνες,καθώς φαίνεται ότι βασικό στόχο των funds αποτελεί η άντληση ρευστότητας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος, θέτοντας παράλληλα το ερώτημα ποιος μπορεί να είναι αυτός που θα διαθέσει στην τρέχουσα συγκυρία κεφάλαια ώστε τουλάχιστον να μπορέσουν οι τιμές να κρατηθούν στα ίδια επίπεδα.

Πάντως ο κ. Χατζιδάκης εκτιμά ότι έχουμε δει τα χειρότερα. «Μπορεί να ακούγονται εκτιμήσεις για περιθώριο πτώσης του γενικού δείκτη της τάξεως του 30%,ωστόσο δεν νομίζω ότι θα πέσουμε τόσο χαμηλά.Σε μια τέτοια περίπτωση, η κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου θα υποχωρούσε στα 70 δισ. ευρώ, δηλαδή στο 1/3 του ΑΕΠ». Κατά τη γνώμη του και εφόσον υπάρξει υποχώρηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, ένας επενδυτής που θα πάρει σήμερα το ρίσκο να τοποθετηθεί σε μετοχές θα πετύχει πολύ υψηλότερες αποδόσεις σε ορίζοντα εξαμήνου σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο επενδυτικό προϊόν. «Βέβαια ύστερα από αυτό το bear market rally η αγορά είναι πολύ πιθανό να παραμείνει ατασική για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς στα επίπεδα τιμών που θα διαμορφωθούν δεν θα υπάρχουν ούτε πρόθυμοι αγοραστές αλλά ούτε και πωλητές» πρόσθεσε ο ίδιος.

Σχετικά με την πορεία της εταιρικής κερδοφορίας, με βάση την έως σήμερα πορεία των κερδών, αλλά και τις παρουσιάσεις των διοικήσεων των εταιρειών, ο κ. Χατζιδάκης προβλέπει πτώση της τάξεως του 15%-20%, στα 8-9 δισ. ευρώ. «Την ίδια περίοδο εκτιμώ ότι η κερδοφορία των τραπεζών θα υποχωρήσει κατά 17% σε σχέση με το 2007, ποσοστό το οποίο θεωρώ ότι είναι αισιόδοξο, αν αναλογιστούμε ότι κατά την περυσινή χρήση μεγάλο μέρος των κερδών ήταν έκτακτα, που σημαίνει ότι η οργανική κερδοφορία βαίνει αυξανόμενη σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για τον κλάδο» υποστήριξε σχετικά.

Ο κ. Β.Κλέτσας, διευθύνων σύμβουλος της Global Επενδυτικά Κεφάλαια Νέας Ευρώπης ΑΕΕΧ, υποστηρίζει ότι η πτωτική κίνηση δεν έχει ολοκληρωθεί. Οπως δήλωσε μιλώντας στο «Βήμα», η πολυαναμενόμενη ανοδική διόρθωση στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές ήρθε τελικά ύστερα από τη βίαιη πτώση των τελευταίων ημερών και με βασικό μοχλό την πτώση της τιμής του πετρελαίου.

«Τη στιγμή που η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη (ΗΠΑ) είναι σε φάση επιβράδυνσης και ο μεγαλύτερος χρηματιστηριακός κλάδος παγκοσμίως (ο χρηματοοικονομικός) αντιμετωπίζει ακόμη σοβαρά προβλήματα, δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι η καθοδική κίνηση των αγορών έχει ολοκληρωθεί. Αρα η παρούσα ανοδική κίνηση πιθανόν να είναι περιορισμένης διάρκειας. Εκτιμώ ότι η διάρκεια της τεχνικής ανόδου θα είναι συνάρτηση της τιμής του πετρελαίου, των εξαμηνιαίων εταιρικών αποτελεσμάτων στις ΗΠΑ, που μόλις άρχισαν να ανακοινώνονται, και των εξελίξεων στον χρηματοπιστωτικό κλάδο στις ΗΠΑ. Ο τελευταίος παράγοντας θα είναι καθοριστικός και για την πορεία της τραπεζοβαρούς Σοφοκλέους.

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη φάση, κατά την οποία, ενώ η πτώση των αγορών έχει δημιουργήσει κάποιες επενδυτικές ευκαιρίες, οι αγορές ενδέχεται να ταλαιπωρηθούν για κάποιο διάστημα, γεγονός που θα πρέπει να συνεκτιμηθεί στις επενδυτικές αποφάσεις».