Τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά χρηματιστήρια είχαν τολμήσει να ποντάρουν στο ότι έχουν περάσει τα χειρότερα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Μια θάλασσα προβλημάτων, όμως, δείχνει ότι ο πόλεμος εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα αιματηρός για τις κορυφαίες τράπεζες των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Χθες ήταν η σειρά της Lehman Βrothers, της τέταρτης μεγαλύτερης τράπεζας επενδύσεων της Wall Street, να ομολογήσει ότι θα εξαναγκαστεί να αντλήσει νέα κεφάλαια ύψους 6 δισ. δολαρίων από τους επενδυτές εξαιτίας των ζημιών ύψους 2,8 δισ. δολαρίων που υπέστη το δεύτερο τρίμηνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ζημιές αυτές είναι οι πρώτες από το 1994, όταν η Lehman Βrothers ανεξαρτητοποιήθηκε από την Αmerican Εxpress. Τα νέα αυτά προκάλεσαν το ξεπούλημα της μετοχής της, το οποίο και διαχύθηκε στις μετοχές των άλλων αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών και παρέσυρε προς τα κάτω όλα τα χρηματιστήρια. Η μικρή υποχώρηση των τιμών του αργού, όμως, στα 135,65 δολάρια το βαρέλι και τα κερδοφόρα νέα από την ΜcDonald΄s μείωσαν τους φόβους που δημιούργησε η Lehman Βrothers και πυροδότησαν το κυνήγι των ευκαιριών στις αμερικανικές μετοχές.
Το γεγονός ότι η Wall Street στάθηκε στα πόδια της μετά τη βουτιά της περασμένης Παρασκευής εκτόνωσε τους φόβους τους επενδυτών και βοήθησε και τα χρηματιστήρια της Ευρώπης σχεδόν να μηδενίσουν τις αρχικές τους απώλειες. Η Φραγκφούρτη και το Παρίσι έκλεισαν με οριακή άνοδο 0,17% και 0,08% αντίστοιχα, αλλά το Λονδίνο έκλεισε με πτώση 0,49% και η Αθήνα με μεγάλες απώλειες 2,33%. Περίπου δύο ώρες πριν από το κλείσιμο των συναλλαγών ο δείκτης Dow Jones στη Wall Street σημείωνε άνοδο γύρω στις 50 μονάδες (0,41%). Παρά τη χθεσινή ανάκαμψη, πρόσκαιρη ωστόσο, ο Dow Jones δεν κάλυψε τις τεράστιες ζημιές των περίπου 400 μονάδων που έχασε την περασμένη Παρασκευή. Το ξεπούλημα των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών μετοχών το απόγευμα της Παρασκευής είχε πυροδοτήσει το εκρηκτικό ράλι της τιμής του πετρελαίου που άγγιξε τα 140 δολ. το βαρέλι μετά τις δηλώσεις του Ισραήλ για αναπόφευκτο πόλεμο με το Ιράν και τα αρνητικά στοιχεία της αμερικανικής οικονομίας- το ποσοστό της ανεργίας εκτινάχθηκε στο 5,5% τον Μάιο από 5% τον Απρίλιο και υπήρξε συρρίκνωση για πέμπτο κατά σειρά μήνα της απασχόλησης.
Κανείς, όμως, δεν είναι σίγουρος ότι η Lehman Βrothers θα καταφέρει να επανακτήσει την πληγείσα εμπιστοσύνη των επενδυτών ως προς την κεφαλαιακή της επάρκεια και έτσι να μην ακολουθήσει στην άβυσσο την Βear Stearns. Μπορεί η Lehman Βrothers να επιβίωσε του πανικού που είχε πυροδοτήσει η κατάρρευση της Βear Stearns στις 17 Μαρτίου, αφού η μετοχή της μετά τη βουτιά του 50% ανέκαμψε όταν ανακοίνωσε κέρδη πρώτου τριμήνου. Οι φήμες όμως ότι, παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες να μειώσει το ρισκαδόρικο χαρτοφυλάκιό της κατά 130 δισ. δολάρια, ξέμεινε τελικά από ρευστό και δανείζεται από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και η υποβάθμιση της πιστοληπτικής της κατάταξης από τον Standard & Ρoor΄s προκάλεσαν νέο πανικόβλητο ξεπούλημα των μετοχών της.
Οι φόβοι των επενδυτών δεν περιορίζονται στη Lehman Βrothers, καθώς ο αιματηρός αγώνας της αύξησης κεφαλαίων, προκειμένου να διορθώσουν την πληγείσα κεφαλαιακή τους επάρκεια από την πιστωτική κρίση που προκάλεσε το σκάσιμο της φούσκας στη subprime αγορά στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου στις ΗΠΑ δεν φαίνεται να έχει τελειωμό. Το μεγαλύτερο θύμα της subprime κρίσης στην Ευρώπη, η κορυφαία τράπεζα της Ελβετίας, η UΒS, έχει ήδη σχεδιάσει να αντλήσει περαιτέρω 15,5 δισ. δολ. με την έκδοση προνομιούχων μετοχών. Επισημαίνεται ότι οι διαγραφείσες ζημιές της UΒS ανέρχονται ήδη στα 37 δισ. δολ. και λέγεται ότι θα ανακοινώσει νέες ζημιές ύψους 4 δισ. δολ. για το δεύτερο τρίμηνο. Παράλληλα η βρετανική Royal Βank of Scotland ανακοίνωσε ότι έχει σχεδόν εγκριθεί από τους μετόχους- υπολείπεται ένα 5% – για την άντληση του κεφαλαίου-«μαμούθ» ύψους 23,5 δισ. δολ. Πρώτη, ωστόσο, σε ζημιές από τη subprime κρίση και τη θύελλα στις πιστωτικές αγορές έρχεται η αμερικανική Citigroup. Ξένα επενδυτικά κεφάλαια τής έχουν δώσει 42 δισ. δολ. από ένα σύνολο 46 δισ. δολ. Επιπλέον βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα άντλησης κεφαλαίων ύψους 9,3 δισ. δολ. από τη γαλλική Credit Αgricole και στα τέλη του μήνα ξεκινάει το πρόγραμμα του μεγαλύτερου ιδρύματος χορήγησης στεγαστικών δανείων στη Βρετανία, της ΗΒΟS, ύψους 8 δισ. δολαρίων.
Οσο διαρκούν οι ανακοινώσεις ζημιών από τις τράπεζες και τους άλλους οργανισμούς και ο εξαναγκασμός τους να αντλήσουν δισεκατομμύρια δολάρια είτε από τους μετόχους είτε από την αγορά ομολόγων, προκειμένου να ξαναχτίσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια, δεν πρόκειται να ησυχάσουν οι επενδυτές. Επισημαίνεται, πάντως, ότι θα είναι δύσκολο να εξανεμιστεί τόσο γρήγορα ο κίνδυνος. Και τούτο διότι η πιστωτική φούσκα, η οποία αναδύθηκε την τρέχουσα δεκαετία, ήταν τέτοιας τεράστιας έκτασης και προκάλεσε τόσο μεγάλη παράλυση στις αγορές χρήματος ώστε αναπόφευκτα θα πάρει χρόνο για να ξεφουσκώσει.
