Α στυνομικός του Τμήματος Δίωξης της Αρχαιοκαπηλίας θα λειτουργεί ως σύνδεσμος με το υπουργείο Πολιτισμού για την αντιμετώπιση της αρχαιοκαπηλίας. Εισαγγελέας του Πλημμελειοδικείου Αθηνών θα είναι αρμόδιος για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών. Επιτροπή εμπειρογνωμόνων θα παρέχει επικουρική επιστημονική τεκμηρίωση γύρω από τα ίδια θέματα. Αλλά και όταν φθάνει η ώρα της δίκης ατόμων που κατηγορούνται για παράνομη κατοχή και διακίνηση αρχαιοτήτων, θα είναι δυνατόν να διώκονται και να τιμωρούνται σύμφωνα με τους ελληνικούς νόμους, ακόμη και αν το αδίκημά τους διαπράχθηκε στο εξωτερικό. Η πρόσφατη περίπτωση της παραγραφής του αδικήματος της Μάριον Τρου στα ελληνικά δικαστήρια είναι ένα παράδειγμα προς αποφυγήν, όπως είπε χθες ο υπουργός Πολιτισμού κ. Μιχάλης Λιάπης παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση της αρχαιοκαπηλίας. «Δεν μπορεί οι παρανομούντες να εκμεταλλεύονται τη χαλαρότητα του συστήματος» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός. Η σύσταση λοιπόν Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών στο ΥΠΠΟ, η οποία προβλέπεται με αυτό το νομοσχέδιο, έρχεται να καλύψει κενά και να δώσει- όπως ελπίζεται- δυναμική απάντηση στα αρχαιοκαπηλικά κυκλώματα που δρουν και στην Ελλάδα.
Το νομοσχέδιο μόλις υπογράφηκε από τον κ. Λιάπη, ενώ αναμένονται οι υπογραφές και των συναρμοδίων υπουργών. Εντός 15 ημερών θα κατατεθεί στη Βουλή, ενώ στην Ολομέλεια αναμένεται να φθάσει, όπως ανέφερε ο κ. Λιάπης, περί τα τέλη Ιανουαρίου.
Με προσθήκες επί τα βελτίω και κάποιες τροποποιήσεις το νομοσχέδιο με τίτλο «Μέτρα για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών», το οποίο στην πρώτη μορφή του είχε καταρτιστεί από τον πρώην υπουργό Πολιτισμού κ. Γιώργο Βουλγαράκη, αναφέρεται κατ΄ αρχάς σε αυτή τη νέα Διεύθυνση. Η υπαγωγή της στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και όχι απευθείας στον υπουργό, όπως οριζόταν στο προηγούμενο νομοσχέδιο, κρίθηκε απαραίτητη για λόγους εσωτερικής λειτουργίας του υπουργείου και προκειμένου να μη δημιουργηθούν υπάλληλοι δύο ταχυτήτων (με διαφορετικό μισθολόγιο). Η στελέχωση της Διεύθυνσης θα γίνει με 47 άτομα (από το σύνολο των οργανικών θέσεων του ΥΠΠΟ) και επιπλέον με πέντε ειδικούς επιστήμονες. Στη Διεύθυνση εξάλλου θα υπάγονται συνολικά έξι τμήματα: Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών, Νεοτέρων Μνημείων, Παρακολούθησης και Καταγραφής, Νομικής Τεκμηρίωσης και Διοικητικής και Οικονομικής Υποστήριξης.
Με αυτές τις προδιαγραφές παρέχεται και πρακτικά στο υπουργείο Πολιτισμού η δυνατότητα για την αναζήτηση, την τεκμηρίωση προέλευσης και διακίνησης και τη διεκδίκηση πολιτιστικών θησαυρών που είναι προϊόντα αρχαιοκαπηλίας. «Θα εφημερεύουμε και θα διανυκτερεύουμε» όπως είπε χαριτολογώντας η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων κυρία Βιβή Βασιλοπούλου .
Η απόσπαση αστυνομικού της Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας στη νέα Διεύθυνση αλλά και ο εισαγγελικός λειτουργός στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών, ο οποίος θα είναι αρμόδιος για την προστασία πολιτιστικών αγαθών και θα εποπτεύει την προανακριτική διαδικασία, θα ασκεί ποινική δίωξη και θα επιμελείται την εκτέλεση των ποινών, αποτελούν τα νέα όπλα της χώρας στην καταπολέμηση της αρχαιοκαπηλίας. Η σύσταση εξάλλου εννεαμελούς Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων προκειμένου να γνωμοδοτεί για επιστημονικά θέματα και για την προέλευση των αρχαιοτήτων κρίνεται απαραίτητη για τη διεκδίκησή τους. Αρση του απορρήτου προβλέπεται για τη διακρίβωση αδικημάτων σχετικών με την αρχαιοκαπηλία, από την άλλη όμως και χορήγηση αμοιβών και ευφήμου μνείας σε άτομα που έχουν συμβάλει στην ανάκτηση αρχαιοτήτων ή στην πρόληψη και καταπολέμηση αδικημάτων σχετιζομένων με αρχαιοκαπηλία. Ενδιαφέρουσα παράμετρο αποτελεί η διεθνής δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων για την τιμωρία ατόμων που διαπράττουν εγκληματικές πράξεις στο εξωτερικό. Πόσο μάλλον που ακόμη και στην Ευρώπη επικρατεί ασαφής κατάσταση στο πρόβλημα αντιμετώπισης της αρχαιοκαπηλίας, όπως είπε ο κ. Λιάπης, παρ΄ ότι οι ομόλογοί του έχουν τη βούληση για τη λήψη δραστικότερων μέτρων. Οπως και ο ίδιος παραδέχθηκε, την καλύτερη οργάνωση έχει αυτή τη στιγμή η Ιταλία με γνωστά και εντυπωσιακά αποτελέσματα, ενώ από τους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου ζήτησε να μην υπάρξει γραφειοκρατία ή άλλο εμπόδιο στη λειτουργία της νέας Διεύθυνσης. Για καλό και κακό πάντως πρόκειται να συγκροτηθεί και διυπουργική επιτροπή στην οποία πλην του υπουργού Πολιτισμού θα μετέχουν και οι υπουργοί Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Δικαιοσύνης. Οσο για την ετήσια δαπάνη του υπουργείου από τη λειτουργία της νέας Διεύθυνσης θα ανέρχεται στις 222.532 ευρώ.
