Τ η δεκαετία του 1960, την ώρα που η Ευρώπη πειραματίζεται με τις Τέχνες, τρεις εμπνευσμένοι έλληνες καλλιτέχνες ξεπερνούν τα σύνορα και συντονίζουν τη δράση τους με τη διεθνή πρωτοπορία: Η έκθεση «Διαδρομές Design Routes», η οποία εγκαινιάστηκε εχθές, παρουσιάζει το πολυσχιδές έργο του Φρέντυ Κάραμποττ, της Αγνής και του Μιχάλη Κατζουράκη στον χώρο των γραφιστικών τεχνών και αποκαλύπτει γιατί 45 χρόνια μετά παραμένει μοντέρνο και αιχμηρό.
Υποδήματα Sportex, αναψυκτικά ΗΒΗ, παιδικά καλλυντικά Προδέρμ, λογότυπα του μαιευτηρίου Μητέρα, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, της Τράπεζας Κρήτης, του Κουρτάκη, της Εταιρείας Σπαστικών: αυτά και άλλα πολλά αποτελούν αναγνωρίσιμα στοιχεία της εθνικής μας κληρονομιάς, αναπόσπαστα μέρη του αστικού μας περιβάλλοντος. Η εμφάνιση του Κ&Κ- Διαφημιστικό Κέντρο Αθηνών το 1962 στον χώρο της οπτικής τέχνης σηματοδοτεί την αρχή της μετεξέλιξης του design από την εμπειρική κατάσταση στην πλήρη ανάπτυξή του σε νέα τέχνη. « Ο ορθός λόγος,ο απόλυτος έλεγχος των εργαλείων και των υλικών, η χρήση του μινιμαλισμού στην επικοινωνιακή στρατηγική,το καθαρό design και η συνειδητή προσήλωση στις αρχές του μοντερνισμού χαρακτηρίζουν το αποτέλεσμα του κύκλου εργασιών του Κέντρου. Η συνεχής ενημέρωση των Κάραμποττ και Κατζουράκη » επισημαίνει ο graphic designer Δημήτρης Αρβανίτης, ο οποίος επιμελείται την έκθεση, « διατηρεί τη φρεσκάδα των ιδεών και την υψηλή δημιουργικότητα σε όλο το εύρος και την ποικιλία των εργασιών ». Δηλαδή, οπτική επικοινωνία, σχεδιασμός εκδοτικού υλικού, environmental design αλλά και διαφήμιση σε όλο το φάσμα των εφαρμογών της. Οι καταβολές
Οι ατομικές διαδρομές του Φρέντυ Κάραμποττ, του Μιχάλη Κατζουράκη και της Αγνής Μεγάρεως (προτού παντρευτεί τον Κατζουράκη) ήταν μοιραίο κάποια στιγμή να διασταυρωθούν. Περί τα μέσα της δεκαετίας του 1950 μετοίκησαν στο εξωτερικό, φοίτησαν σε αβανγκάρντ σχολές τέχνης πλάι σε διάσημους δασκάλους και γαλουχήθηκαν σε ένα άκρως γόνιμο και κοσμοπολίτικο περιβάλλον.
Ο Φρέντυ Κάραμποττ πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση (1943- 1945), φυλακίστηκε και οδηγήθηκε αιχμάλωτος στη Γερμανία. Αργότερα γράφτηκε στις φημισμένες σχολές Chelsea και St. Μartin΄s του Λονδίνου. Αντιστοίχως, ο Αλεξανδρινός Μιχάλης Κατζουράκης κατέφυγε στο Παρίσι όπου σπούδασε ζωγραφική με τον Αντρέ Λοτ (1885- 1962, γνωστός γάλλος γλύπτης και ζωγράφος, μέλος των φοβιστών και ύστερα των κυβιστών) και αφίσα και σχέδιο με τον Πολ Κολίν (ο γνωστότερος σχεδιαστής στη Γαλλία, χαρακτηριστικός για το art deco ύφος του). Η Αγνή Κατζουράκη σπούδασε ζωγραφική στη Slade School of Fine Αrts του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
Η πρώτη συνεργασία τους προκύπτει το 1958, όταν ο «senior» Φρέντυ Κάραμποττ προτείνει στη Διεύθυνση Προβολής του ΕΟΤ όπου εργάζεται να συνεργαστεί με τον σχεδόν πρωτοεμφανιζόμενο στον χώρο Μιχάλη Κατζουράκη. Και αυτή είναι η αρχή μιας υπέροχης συνεργασίας. Την ίδια χρονιά ο Μιχάλης παντρεύεται την Αγνή.
Η πορεία
Τον Ιούλιο του 1962 οι δύο άνδρες διακρίνονται στη Διεθνή Εκθεση Τουριστικής Αφίσας στο Λιβόρνο της Ιταλίας στην οποία κατά σατανική σύμπτωση τιμάται και ο Πάμπλο Πικάσο για την αφίσα του «Κυανή Ακτή» (για τον γαλλικό τουριστικό οργανισμό). Το πρώτο βραβείο ζωγραφικής αφίσας «Χρυσός Αρλεκίνος» απονέμεται στον Μιχάλη Κατζουράκη για τον «Δακτυλιόλιθο» και το δεύτερο βραβείο στον Φρέντυ Κάραμποττ για την «Ελλάς, Αντανάκλαση νησιού» (εκδότης ΕΟΤ). Λίγο αργότερα, ο Μιχάλης τηλεφωνεί στον Φρέντυ και «συνθηματικά» του λέει: « Κ&Κ »- « κέι εντ κέι » με την αγγλική ακουστική. Πρόταση για την ίδρυση δικού τους δημιουργικού γραφείου.
Εκτοτε, λογότυπα, συνθήματα και εικόνες που παρήχθησαν από το γραφείο τους βραβεύονταν συνεχώς από διεθνείς οργανισμούς (π.χ. τη Διεθνή Ενωση Διαφημίσεων) και διάφορες μπιενάλε. Ξεχώριζε η ευστοχία, η φρεσκάδα, η αρτιότητα και η εκλεπτυσμένη δεξιοτεχνία τους. Οι δημιουργίες της Αγνής κερδίζουν επί τρεις συνεχείς χρονιές το σημαντικό βραβείο Rizzoli στο Μιλάνο: το 1964 για ασπρόμαυρη καταχώριση της Μobil Οil, το 1965 για της Εl Αl, το 1966 για την έγχρωμη καταχώριση της φίρμας Κατράντζος Γυναικεία Μόδα. Δημιούργησε πλήθος αφισών, θεατρικά προγράμματα, εξώφυλλα βιβλίων, εικονογραφήσεις, λογότυπα και διαφημιστικές καταχωρίσεις.
Το 1965 η ελληνική πολιτεία τούς απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικα για τη συμβολή τους στο ελληνικό design, ενώ το 1968 η Αlliance Graphique Ιnternational (ΑGΙ) τους εξέλεξε μέλη ισοσκελίζοντας την αξία τους με αυτή των μεγαλύτερων ονομάτων του διεθνούς στερεώματος: Αλαν Φλέτσερ (ο γνωστότερος βρετανός γραφίστας- βλέπε Ρenguin Βooks) και Σάουλ Μπας (διάσημος για τους τίτλους αρχής και τις αφίσες ταινιών του Χίτσκοκ και του Πρέμινγκερ ). Με το δημιουργικό τμήμα της εταιρείας τους συνεργάστηκε ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και λίγο αργότερα η Παυλίνα Παμπούδη.
Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1970 οι δρόμοι τους χωρίζουν. Το ζεύγος Κατζουράκη μεταφέρει τις δραστηριότητές του στον σχεδιασμό εσωτερικών χώρων κρουαζιερόπλοιων και (προσφάτως) στη διακόσμηση ξενοδοχείων. Ο Κάραμποττ αναλαμβάνει προσωπικά διακοσμητικές εργασίες.
Η έκθεση «Διαδρομές Design Routes» στο Μουσείο Μπενάκη, Κτίριο Οδού Πειραιώς (Πειραιώς 138), θα διαρκέσει ως τις 23 Μαρτίου. Συνοδεύεται από πλούσιο κατάλογο 344 σελίδων.
