Ε ίναι και τα δύο μαρμάρινα, μία γυναίκα και ένας άνδρας. Η Αρτεμις, κατά πάσα πιθανότητα, και ένας ωραίος Απόλλωνας. Είχαν κλαπεί από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Βουθρωτού στην Αλβανία, εντοπίστηκαν στην Ελλάδα και από χθες πήραν τον δρόμο της επιστροφής στην πατρίδα τους. Τα δύο αγάλματα, εκτεθειμένα στο Νέο Μουσείο Ακροπόλεως, όπου έγινε χθες η τελετή παράδοσής τους από τον υπουργό Πολιτισμού κ. Μιχάλη Λιάπη στον αλβανό ομόλογό του κ. Ιλι Πάνγκο, συγκέντρωσαν τα βλέμματα θαυμασμού όλων. Μπορεί να είναι και τα δύο ακέφαλα, μπορεί να χρονολογούνται από τη Ρωμαϊκή Εποχή, συγκεκριμένα τον 2ο μ.Χ. αιώνα, διατηρούν όμως στοιχεία της μεγάλης ελληνικής γλυπτικής, όπως διασώθηκε μέσα στους αιώνες.
Τα αγάλματα είχαν κλαπεί το 1991 από το Μουσείο Βουθρωτού, εντοπίστηκαν τον Αύγουστο του 1997 σε χέρια ιδιωτών και κατασχέθηκαν από το Τμήμα Αρχαιοκαπηλίας της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής. Μετά την κατάσχεσή τους τα γλυπτά φυλάχθηκαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά υπό καθεστώς μεσεγγύησης, ενώ παράλληλα εντοπίστηκε η προέλευσή τους. Το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Τιράνων ενημέρωσε το 1998 για την κλοπή από το Μουσείο Βουθρωτού. Λίγα χρόνια αργότερα, το 2003, ένα αλβανικό κλιμάκιο επιβεβαίωσε, ύστερα από επιτόπια εξέταση, την τάυτιση των δύο αγαλμάτων, για να ακολουθήσουν οι δικαστικές διαδικασίες για την επιστροφή τους. Οπως θύμισε μάλιστα ο κ. Λιάπης, πρόκειται για τη δεύτερη κατά σειρά παράδοση κλαπεισών αρχαιοτήτων από το ίδιο μουσείο. Η πρώτη είχε γίνει στις 4 Ιουλίου 2003 και αφορούσε τρεις μαρμάρινες κεφαλές της Ρωμαϊκής Εποχής.
Τη συμβολική επιλογή του Μουσείου Ακροπόλεως για την τελετή επεσήμανε ο υπουργός Πολιτισμού κατά την ομιλία του. «Η Ελλάδα υλοποιεί μια συντεταγμένη πολιτική για τον επαναπατρισμό παρανόμως εξαχθεισών αρχαιοτήτων.Με αποφασιστικότητα αλλά και με ένα ξεκάθαρο μήνυμα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Με διεθνείς συμφωνίες και συνεργασία για την αντιμετώπιση αυτής της παγκόσμιας μάστιγας. Και κυρίως με υπευθυνότητα αλλά και με σεβασμό στην πολιτική ιστορία κάθε χώρας» είπε.
Τη συνεργασία των δύο χωρών στη μάχη εναντίον της αρχαιοκαπηλίας επεσήμανε εξάλλου και ο αλβανός υπουργός Πολιτισμού, Τουρισμού και Αθλητισμού: «Η βοήθεια που προσέφερε η Ελλάδα και συνεχίζει να παράσχει στην Αλβανία στο πεδίο του πολιτισμού συνεισφέρει στην εμβάθυνση των αδελφικών αισθημάτων και των δεσμών ανάμεσα στους λαούς μας.Η Ελλάδα, το λίκνο του πολιτισμού, μαζί με την Αλβανία και την Ιταλία αλλά και άλλες χώρες της περιοχής παρέχουν ένα άριστο πρότυποόχι μόνο για τον σεβασμό της ευρωπαϊκής Σύμβασης ενάντια στην αρχαιοκαπηλία αλλά και για την υπαγωγή των κοινών μας πολιτιστικών αξιών υπό τη σκέπη του ευρωπαϊκού σπιτιού» ανέφερε ο κ. Πάνγκο. Οπως έγινε γνωστό, πάντως, οι δύο υπουργοί συζήτησαν για την επιστροφή και άλλων αρχαιοτήτων που ανήκουν είτε στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας είτε της Αλβανίας και βρίσκονται σε άλλες χώρες. Για τον σκοπό αυτόν ο κ. Λιάπης ανέφερε την αναγκαιότητα αλληλοϋποστήριξης των δύο χωρών σε ζητήματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς με ευρύτερο στόχο τη διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για το ζήτημα αυτό και τη διαμουσειακή συνεργασία στον ευρωπαϊκό χώρο. «Με περιοδικές εκθέσεις,μακροχρόνια δάνεια, ανταλλαγές που επιτρέπουν τη συνένωση μνημείων μοιρασμένων σε περισσότερα μουσεία και με κοινά προγράμματα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών μπορεί να προκύψει ένα νέο διεθνές ενδιαφέρον για τα αρχαιολογικά μουσεία και να ανοίξουν καινούργιοι δρόμοι για το μέλλον» κατέληξε ο κ. Λιάπης.
