Φταίει το περιβάλλον, η διατροφή, το κάπνισμα, το στρες; Μήπως γενετικοί παράγοντες; Ο,τι και να φταίει ένα είναι σίγουρο, ότι τα τελευταία χρόνια οι καρκίνοι και οι νευρολογικές ασθένειες «θερίζουν». Τα ονόματά τους γνωρίζουν καθημερινά όλο και περισσότεροι άνθρωποι, καθώς έχουν αρχίσει και «χτυπούν» εφήβους, τριαντάρηδες και μεσήλικες. Ο λόγος για τις νόσους Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον και τη σκλήρυνση κατά πλάκας, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, τον καρκίνο του πνεύμονα,
του παχέος εντέρου, του δέρματος, του παγκρέατος. Την τελευταία δεκαπενταετία ο ρυθμός αύξησης των νέων κρουσμάτων «τρέχει», ενώ η πολιτική της χώρας για την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση των συγκεκριμένων παθήσεων παραμένει στάσιμη. Προγράμματα πρόληψης εφαρμόζονται αποσπασματικά και οι ειδικές νοσοκομειακές μονάδες παραμένουν λιγοστές. Ουρές σχηματίζονται καθημερινά στις νευρολογικές κλινικές και στα τρία αντικαρκινικά νοσοκομεία της χώρας από
ανθρώπους που θέλουν να προλάβουν «το κακό» ή να θεραπευτούν. Η σημαντική πρόοδος της επιστήμης βοηθάει πολλούς να ξεπεράσουν το πρόβλημα υγείας τους. Οι άλλοι; Ενα και μόνο ερώτημα γυρνάει στο μυαλό τους: «Μετά τις προσπάθειες θεραπείας τι με περιμένει;». Δυστυχώς, απάντηση δεν έχει δοθεί από την επίσημη πολιτεία. Οι μονάδες αποκατάστασης και αυτές που αφορούν τη νοσηλεία ασθενών οι οποίοι βρίσκονται στο τελικό στάδιο της νόσου αποτελούν είδος πολυτελείας.

Μ εγάλη αύξηση παρουσιάζουν τα νέα κρούσματα καρκίνου. Οι ειδικοί επιστήμονες εκτιμούν ότι από το 2005 οι εισαγωγές νέων περιστατικών στα νοσοκομεία της Ελλάδας και των υπολοίπων ευρωπαϊκών κρατών έχουν αυξηθεί κατά 50%.

Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας κ. Β.Φιλόπουλο, οι καρκίνοι οι οποίοι παρουσιάζουν έξαρση είναι του πνεύμονα, του παγκρέατος, του προστάτη, του παχέος εντέρου, του δέρματος- κυρίως το μελάνωμα- και οι αιματολογικοί. Ο κ. Φιλόπουλος αποδίδει την εμφάνιση των περισσοτέρων καρκίνων στον τρόπο ζωής που ακολουθούμε. Κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ και κακής ποιότητας φαγητό, έλλειψη σωματικής άσκησης και στρες… «Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι από τους καρκίνους που παρουσιάζει μεγαλύτερους ρυθμούς αύξησης των κρουσμάτων σε σχέση με άλλους, πιθανότατα λόγω κακής διατροφής» εξηγεί.

Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Εξ ου και η αυξητική πορεία την οποία παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια οι δερματικοί καρκίνοι και δη το μελάνωμα. «Η συνεχιζόμενη αραίωση της στιβάδας του όζοντος και η αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι τεράστιο θέμα. Υπάρχει κίνδυνος μεγαλύτερης αύξησης των δερματικών καρκίνων,ιδίως του μελανώματος» τονίζει ο κ. Φιλόπουλος.

Κάνει επίσης αναφορά στην αλόγιστη καύση πλαστικών σε ανεξέλεγκτες χωματερές, η οποία αποτελεί πηγή έκκρισης διοξινών. «Οι διοξίνες είναι από τις καρκινογόνες ουσίες» εξηγεί, τονίζοντας ότι υπάρχει άμεση ανάγκη να ληφθούν μέτρα.

Η εικόνα θα μπορούσε να είναι καλύτερη αν γινόταν και στην Ελλάδα έρευνα και εφαρμόζονταν προγράμματα πρόληψης. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση για τη χάραξη πολιτικής με στόχο την πρόληψη αποτελεί η τήρηση αρχείου νεοπλασιών. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν διαθέτει αρχείο με αποτέλεσμα να έχουμε ως κράτος «μαύρα μεσάνυχτα» για τον ρυθμό αύξησης των κρουσμάτων καρκίνου. «Ογκολογία σημαίνει ότι ο γιατρός πρέπει να δραστηριοποιείται στην πρόληψη και στην έγκαιρη διάγνωση και όχι μόνο στη θερα πεία» δηλώνει ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και προσθέτει: «Αν όλοι άνω των 50 ετών έκαναν κολονοσκόπηση , θα είχαμε “λυγίσει” τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Αν έκαναν όλες οι γυναίκες τεστ Παπανικολάου, ο καρκίνος της μήτρας θα έκανε σπανίως την εμφάνισή του. Αν “κόβαμε” το κάπνισμα ο καρκίνος του πνεύμονα δεν θα εμφανιζόταν τόσο συχνά. Το ίδιο θα συνέβαινε και με τους καρκίνους του στομάχου,του παγκρέατος και του ήπατος αν βελτιώναμε τη διατροφή μας».

Συχνότερα από όσο πίστευαν μέχρι πρότινος οι ειδικοί επιστήμονες εμφανίζονται η σκλήρυνση κατά πλάκας, η νόσος του Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον, τα αγγειακά εγκεφαλικά και άλλες νευρολογικές ασθένειες. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι πάσχουν από κάποιας μορφής νευρολογική διαταραχή.

Οι ειδικοί επιστήμονες αναφέρουν ότι η νόσος η οποία κατέχει την πρώτη θέση στη λίστα των εν λόγω παθήσεων είναι τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία «μετρούν» περισσότερα από 25.000 θύματα στη χώρα μας ετησίως. Για την εμφάνισή τους ακόμη και σε νέους ανθρώπους κάτω των 45 ετών «ευθύνονται» η κακή διατροφή, η απουσία της σωματικής άσκησης από την καθημερινότητά μας και το στρες.

Από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας πάσχουν 24 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων περισσότεροι από 140.000 είναι Ελληνες. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο αριθμός των ασθενών παγκοσμίως αναμένεται να ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια το 2050.

Ανοδική πορεία παρουσιάζουν τα κρούσματα της νόσου του Πάρκινσον και της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα οι πάσχοντες υπολογίζονται σε 50.000, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται 1.000 νέα περιστατικά.

Σε ό,τι αφορά τη σκλήρυνση κατά πλάκας, οι πάσχοντες στην Ελλάδα φθάνουν τους 12.000 ως 15.000. Η πάθηση προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες από τους άνδρες (αναλογία τρεις προς δύο) και κάνει την εμφάνισή της στις ηλικίες μεταξύ 17 και 45 ετών. Εχει παρατηρηθεί ωστόσο τόσο σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας όσο και σε παιδιά.