Σκληρότερη στάση στο ζήτημα της ονομασίας αναμένεται να τηρήσει ο πρωθυπουργός της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ύστερα από τη σαρωτική νίκη του στις εκλογές της περασμένης Κυριακής που αμαυρώθηκαν από τη βία ανάμεσα στα αλβανικά κόμματα. Ο Νίκολα Γκρούεφσκι κατάφερε να εξασφαλίσει αυτοδυναμία στην 120μελή Βουλή, αυξάνοντας κατά 15 και πλέον τις έδρες του κεντροδεξιού κόμματός του VMRO, όμως η κυβέρνηση δεν αναμένεται να σχηματιστεί πριν από τις αρχές Αυγούστου και οποιαδήποτε ουσιαστική κινητικότητα γύρω από την ονομασία να σημειωθεί πριν από τον Σεπτέμβριο.


Ο κ. Γκρούεφσκι έχει δύο δρόμους μπροστά του. Επειδή διαθέτει ευρεία εντολή και συγχρόνως δεν έχει καμία πίεση από την αποδυναμωμένη αντιπολίτευση ούτε από τα μέσα ενημέρωσης (που στην πλειονότητά τους τον στηρίζουν), θα μπορούσε να αποφασίσει να περάσει μια σκληρή ατζέντα, η οποία θα περιλαμβάνει επίπονες μεταρρυθμίσεις για την ΕΕ και συμβιβασμό με την Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να θεωρήσει ότι ο κόσμος τού έδωσε την εντολή να είναι ακόμη πιο σκληρός, άρα να τηρήσει αδιάλλακτη στάση στο όνομα.


Πολλοί στα Σκόπια θεωρούν πιθανότερο να επιλέξει τον δεύτερο δρόμο και ας θέτει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή πορεία της πΓΔΜ, η οποία είναι ήδη αμφίβολη ύστερα από τον έναν νεκρό, τους τραυματίες και τις παρατυπίες των εκλογών. «Ο κ. Γκρούεφσκι έχει καθαρή εντολή από τον κόσμο. Δεν φοβάται ούτε την κοινή γνώμη ούτε μήπως πέσει η κυβέρνηση. Μια τέτοια άνεση του δίνει το περιθώριο να κάνει ό,τι θέλει» λέει στο «Βήμα» ο δημοσιογράφος Ατανάς Κιρόφσκι από τα Σκόπια.


Καλά πληροφορημένες πηγές από την πΓΔΜ αναμένουν ότι ο κ. Γκρούεφσκι θα προσέλθει πιο ανυποχώρητος στις διαπραγματεύσεις για το όνομα, αρνούμενος για παράδειγμα να τις συνεχίσει αν η Ελλάδα δεν επιτρέψει τη χρήση του επιθέτου «μακεδονικός» στον βόρειο γείτονά της. Η απειλή του ελληνικού βέτο στην ευρωπαϊκή πορεία της πΓΔΜ προς το τέλος του 2008, όταν τα Σκόπια ευελπιστούν ότι θα κληθούν να ξεκινήσουν ενταξιακές συνομιλίες με τις Βρυξέλλες, δεν φαίνεται προς το παρόν να μετράει και πολύ. «Οσον αφορά το ζήτημα της ονομασίας, ο λαός της «Μακεδονίας» προτιμά να θυσιάσει την Ευρώπη παρά την ταυτότητά του» μας λένε οι ίδιες πηγές.


Οπως τονίζουν άλλωστε όλοι όσοι μας μίλησαν από τα Σκόπια, οι εκλογές της περασμένης Κυριακής ήταν ένα είδος «δημοψηφίσματος για την Ευρώπη»: το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, που υποστήριζε έναν συμβιβασμό με την Ελλάδα προς χάριν της ευρωπαϊκής πορείας της πΓΔΜ, κατατροπώθηκε. Ο κ. Γκρούεφσκι, αντιθέτως, σάρωσε, παρά το γεγονός ότι δεν κατάφερε να βάλει τη χώρα του στο ΝΑΤΟ λόγω του ελληνικού βέτο τον Απρίλιο. «Για τον απλό πολίτη της «Μακεδονίας», το ΝΑΤΟ είναι πιο σημαντικό από την ΕΕ γιατί σημαίνει σταθερότητα. Ο κόσμος όμως δεν «τιμώρησε» τον κ. Γκρούεφσκι. Στην Ελλάδα νομίζετε ότι η ΕΕ είναι το παν, όμως, αν ήταν προτεραιότητα για εμάς, ο κόσμος δεν θα ψήφιζε το VMRO» μας λένε χαρακτηριστικά από τα Σκόπια.


Ο κ. Γκρούεφσκι πήγε την Πέμπτη για μία ημέρα στη Νέα Υόρκη για να παραλάβει το βραβείο της καλύτερης μεταρρυθμιστικής κυβέρνησης από την Παγκόσμια Τράπεζα, κίνηση που εντάσσεται στην προσπάθεια ενίσχυσής του από την Ουάσιγκτον, η οποία επιθυμούσε πάση θυσία την ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή στη χώρα η κατάσταση παραμένει έκρυθμη, καθώς τα δύο αλβανικά κόμματα συνεχίζουν να ανταγωνίζονται βίαια για την εξουσία. Την ερχόμενη Κυριακή θα επαναληφθούν οι εκλογές σε δεκάδες εκλογικά τμήματα αλβανικών περιοχών όπου σημειώθηκαν παρατυπίες.


Ο κ. Γκρούεφσκι θα μπορούσε θεωρητικά να σχηματίσει μόνος του κυβέρνηση. Ωστόσο είθισται να καλείται πάντα ένα αλβανικό κόμμα για να συμμετάσχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, γι’ αυτό θα περιμένει να δει τι θα βγάλουν οι κάλπες των Αλβανών, που αποτελούν το 25% των 2 εκατομμυρίων κατοίκων της πΓΔΜ, και ύστερα θα απευθύνει την πρόσκληση. Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι διαπραγματεύσεις για το μοίρασμα των υπουργείων, οι οποίες αναμένεται να εξαντλήσουν το περιθώριο ως τις 6 Αυγούστου για τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Μετά ακολουθούν οι διακοπές, και για την ουσιαστική δουλειά της κυβέρνησης, περιλαμβανομένων των συνομιλιών με τον Μάθιου Νίμιτς για την ονομασία, το ραντεβού είναι τον Σεπτέμβριο.