Κρίσιμες επαναληπτικές εκλογές – όχι για το αποτέλεσμα αλλά για τον ομαλό ή μη τρόπο διεξαγωγής τους, ο οποίος θα καθορίσει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας – πραγματοποιούνται σήμερα στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ενώ οι Αμερικανοί εντείνουν τις πιέσεις για εξεύρεση λύσης με την Ελλάδα στο ζήτημα της ονομασίας. Η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις συναντήθηκε με τον σκοπιανό ομόλογό της Αντόνιο Μιλόσοσκι την Πέμπτη στο Παρίσι και κανόνισε συνάντηση με την κυρία Ντόρα Μπακογιάννη στο Βερολίνο στις 24 Ιουνίου.


Αξιόπιστες πηγές από τα Σκόπια αναφέρουν ότι η κυρία Ράις έθεσε το θέμα της ονομασίας στον κ. Μιλόσοσκι, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα το θίξει πιεστικά και με την ελληνίδα υπουργό Εξωτερικών. Παρά τη σφοδρή αμερικανική επιθυμία να εξευρεθεί λύση πριν από τις 9 Ιουλίου, ώστε να αρθεί το ελληνικό βέτο και η πΓΔΜ να υπογράψει μαζί με την Αλβανία και την Κροατία το πρωτόκολλο ένταξης στο ΝΑΤΟ, ελάχιστοι στα Σκόπια πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό. «Ο (ειδικός μεσολαβητής του ΓΓ του ΟΗΕ) Μάθιου Νίμιτς μπορεί να θέλει να το λύσει γρήγορα, θα εκπλαγούμε όμως πολύ αν σημειωθεί κάποια σημαντική εξέλιξη πριν από το φθινόπωρο» αναφέρουν χαρακτηριστικά.


Εν τω μεταξύ οι εκλογές της 1ης Ιουνίου επαναλαμβάνονται σήμερα σε 187 εκλογικά τμήματα της πΓΔΜ, κυρίως αλβανικών περιοχών όπου είχαν σημειωθεί παρατυπίες και έκτροπα τα οποία άφησαν έναν νεκρό, πλήττοντας τα ευρωπαϊκά διαπιστευτήρια της χώρας η οποία φιλοδοξεί να λάβει από την ΕΕ στο τέλος του έτους ημερομηνία για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. «Αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία της «Μακεδονίας» να δείξει ότι είναι ικανή να διοργανώσει ελεύθερες, δίκαιες και δημοκρατικές εκλογές χωρίς βία» δήλωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής αποστολής στα Σκόπια. «Οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να καταλάβουν ότι έστω και μία πράξη βίας, μία απόπειρα εκφοβισμού ή μία σφαίρα αποτελούν επίθεση εναντίον της δημοκρατίας στη χώρα και δυσχεραίνουν το μέλλον της».


Οι σημερινές επαναληπτικές εκλογές δεν πρόκειται να αλλάξουν το αποτέλεσμα που προέκυψε από τις κάλπες την 1η Ιουνίου, χαρίζοντας σαρωτική νίκη με 48,2% και αυτοδυναμία στη Βουλή στον συντηρητικό πρωθυπουργό Νίκολα Γκρούεφσκι. Το μόνο που θα καθορίσουν είναι ποιο από τα δύο αλβανικά κόμματα θα αναδειχθεί πρώτο, το DUI του Αλί Αχμέτι ή το DPA του Μεντούχ Θάτσι (τα οποία πριν από 15 ημέρες έλαβαν 11,13% και 10,52% αντίστοιχα), και θα λάβει – όπως είθισται – πρόσκληση από τον κ. Γκρούεφσκι για να συμμετάσχει στην κυβέρνηση η οποία δεν αναμένεται να σχηματιστεί πριν από τις αρχές Αυγούστου.


Το σημαντικότερο είναι ότι οι σημερινές εκλογές θα καθορίσουν την πρόοδο της πΓΔΜ προς την Ευρώπη η οποία, αν επαναληφθούν τα έκτροπα, θα πληγεί ανεπανόρθωτα από μόνη της προτού προλάβει να την ανακόψει το ελληνικό βέτο σε περίπτωση που δεν εξευρεθεί λύση στο θέμα της ονομασίας. Η ευρωπαϊκή πορεία της πΓΔΜ αναμένεται ότι θα συζητηθεί στο δείπνο του Συμβουλίου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα. Αυστηρές προειδοποιήσεις για την αναγκαιότητα της ομαλής διεξαγωγής των σημερινών εκλογών απηύθυναν προς τον κ. Μιλόσοσκι ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Μπερνάρ Κουσνέρ στο Παρίσι την Πέμπτη καθώς και ο ΥΠΕΞ της Σλοβενίας, ο οποίος ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, Ντιμίτρι Ρούπελ, προχθές στα Σκόπια.


Οσον αφορά το ζήτημα της ονομασίας, το επιχείρημα του κ. Γκρούεφσκι είναι ότι «η «Μακεδονία» θα εκπληρώσει όλα τα κριτήρια για την ένταξη στην ΕΕ και ότι η ονομασία δεν ανήκει ανάμεσα σε αυτά. Εμείς κάνουμε ό,τι μας ζητείται και ελπίζουμε ότι η Ευρώπη τελικά θα το καταλάβει» εξηγεί μιλώντας προς το «Βήμα» ο Μπράνκο Γκερόφσκι, διευθυντής της εφημερίδας «Σπιτς».


Το περίεργο είναι ότι και τα δύο αλβανικά κόμματα είναι υπέρ ενός συμβιβασμού με την Ελλάδα και κατηγορούν τους Σλαβομακεδόνες ότι πλήττουν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, εμμένοντας στο ζήτημα της ονομασίας της. Με τον μεταξύ τους όμως ανταγωνισμό την πλήττουν τα ίδια περισσότερο. Οπως μας εξηγούν πάντως πηγές από τα Σκόπια που γνωρίζουν καλά την κατάσταση: «δεν συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο για να κάνουν κακό στη «Μακεδονία» αλλά διότι υπάρχει μεταξύ τους πραγματικό μίσος που έχει αρχίσει από το 2001».