Ραντεβού με τους πολιτικούς αρχηγούς

Μιλτιάδης Εβερτ. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως σήμερα, που ελπίζει ότι αυτός θα είναι στις 23 Σεπτεμβρίου ο νέος πρωθυπουργός. Μιλτιάδης Εβερτ. Ο άνθρωπος που δούλεψε μερικά χρόνια στην Τράπεζα και στα ναυπηγείαΩ αυτό, όπως δήλωσε δημόσια αυτή την εβδομάδα ο ίδιος, του έμαθε «να διοικείται και κατ’ επέκταση να διοικεί»!

Μιλτιάδης Εβερτ. Ενα ακόμη από τα πολλά παιδιά του κ. Κωνσταντίνου Καραμανλή στην πολιτική ζωή του τόπου, που κατά τη διάρκεια αυτής της συνομιλίας μας δεν φοβάται να πει ότι υπάρχουν πράγματα στα οποία διαφωνούσε πάντα με τον ιδρυτή του κόμματος της ΝΔ, αλλά και να δηλώσει ότι θα ήθελε να τον έχει πλάι του ως πρωθυπουργός για να τον συμβουλεύει.

Μιλτιάδης Εβερτ. Ο,τι και ο κ. Σημίτης στο ΠαΣοΚ. Ο άνθρωπος δηλαδή που τα τελευταία χρόνια ηγήθηκε της εσωκομματικής αντιπολίτευσης όταν ήταν πρόεδρος στη ΝΔ ο κ. Μητσοτάκης. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η στάση του κ. Μητσοτάκη σήμερα μέσα στο κόμμα είναι ένα είδος εξόφλησης αυτών των λογαριασμών που είχε χρεώσει στον κ. Εβερτ. Ο ίδιος ο νυν πρόεδρος θεωρεί δικαίωμα του κ. Μητσοτάκη να εμμένει σε θέσεις που αγωνίστηκε στο παρελθόν να αποδείξει ως ορθές!

Μιλτιάδης Εβερτ! Ωσπου να προκηρυχθούν οι πρόωρες εκλογές όλες οι δημοσκοπήσεις τον παρουσίαζαν «χαμένο από χέρι»! Αλλά η πρώτη και η δεύτερη προεκλογική εβδομάδα έκανε τους πιο αισιόδοξους αντιπάλους του να παραδεχθούν ότι «ο περίπατος» που υπολόγιζαν έχει γίνει «αγώνας δρόμου» αν θέλουν να νικήσουν στις εκλογές και τους πιο απαισιόδοξους στις συζητήσεις τους να μιλούν για μια νίκη στήθος με στήθος!

Μιλτιάδης Εβερτ. Ενας ευτραφής κύριος με γυαλιά, που άκουγε τα τελευταία χρόνια στο προσωνύμιο «μπουλντόζας»… Του έμεινε παράσημο από τη θητεία του ως δημάρχου της Αθήνας.

Μιλτιάδης Εβερτ! Δεν φοβάται να αντιμετωπίσει τον κ. Σημίτη στην τηλεόραση, μιλάει για παροχές στους αγρότες όταν όλα τα υπόλοιπα παραδοσιακά στελέχη της παράταξής του μιλούν για λιτότητα και τολμάει να δεσμευθεί ότι οι παροχές θα είναι άμεσες και αν δεν τηρήσει τις εξαγγελίες του θα παραιτηθεί πάραυτα.

Μιλτιάδης Εβερτ. Χτυπάει το χέρι του στο τραπέζι όταν θέλει να επιβάλει τις απόψεις του, με κίνδυνο πολλές φορές να χύσει το ποτήρι του νερού που βρίσκεται πάνωΩ δεν φοβάται να εκστομίσει «μαργαριτάρια» προκειμένου να μην περιορίσει τον αυθορμητισμό του.

Μιλτιάδης Εβερτ. Ενας από τους δύο βασικούς πρωταγωνιστές αυτών των εκλογών που τον συνάντησα στο γραφείο του στα μέσα της περασμένης εβδομάδας. Απολαύστε τον.

­ Ευτυχώς, κύριε πρόεδρε, που γίνονται κάθε τρία – τέσσερα χρόνια εκλογές και συναντιόμαστε… (γέλια)

«Είναι καλύτερα να συναντιόμαστε συχνότερα και να αποφεύγονται έτσι και οι εκλογές…» (γέλια).

­ Γιατί το λέτε αυτό, κύριε πρόεδρε; Είχα την εντύπωση ότι εσείς ζείτε για τις εκλογές.

«Λάθος… Ζω για να δω τον τόπο μας να προοδεύει».

­ Σωστό… Οπως όλοι μας άλλωστε. Αυτό που ήθελα να πω όμως είναι ότι οι εκλογές ως προσωπικότητα σας τρέφουν… πέρα από όλα τα άλλα που ως γνωστόν τρέφουν και μένα, όπως βλέπετε. (γέλια)

«Ξεκινήσαμε με γέλια…

­ Αυτό είναι καλό. Εχει βαρεθεί ο κόσμος να βλέπει σοβαροφανείς κυρίους που σκοπό έχουν να του λύσουν τα προβλήματα και τελικά δεν καταφέρνουν τίποτα.

«Ως προς αυτό δεν διαφωνώ, αλλά ο λαός λέει και κάτι άλλο. «Τα πολλά γέλια δεν βγαίνουν σε καλό… ποτέ»».

­ Ο λαός τελευταία, πάντως, όποτε του δίνεται η ευκαιρία να εκφραστεί, λέει και κάτι άλλο που έχει σχέση με το γέλιο…

«Τι λέει;».

­ Οτι οι πολιτικοί είναι για γέλια πια.

«Δεν συμφωνώ. Αν και δεν μπορούμε να κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας. Τα τελευταία χρόνια η πολιτική ζωή του τόπου έχει πάρει την κάτω βόλτα και σε μεγάλο βαθμό ευθυνόμαστε όλοι οι εμπλεκόμενοι στον χώρο της πολιτικής ζωής. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι «όλοι οι πολιτικοί είναι για γέλια». Αυτή είναι μια επικίνδυνη γενίκευση, που αν τη δεχθούμε μπορεί να μας οδηγήσει στα χειρότερα».

­ Αν σήμερα θέλατε με μια φράση να χαρακτηρίσετε την πολιτική ζωή του τόπου, τι θα λέγατε;

«Οτι η αναξιοπιστία έχει κυριαρχήσει στην πολιτική ζωή μας. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι το κυριότερο μέλημά μας σήμερα, όχι της ΝΔ, όλων των κομμάτων και όλων των εμπλεκομένων στην πολιτική ζωή, είναι να πατάξουμε την αναξιοπιστία».

­ Ο κύριος Σημίτης είναι αναξιόπιστος για σας;

«Πιστεύω ότι στην περίπτωση της προκήρυξης εκλογών ναι. Κανείς δεν ξεχνάει ότι πριν από δύο μήνες έλεγε άλλα».

­ Και εσείς πριν από τρεις μήνες ούτε να τον δείτε τον κ. Μητσοτάκη… και τώρα φιλιέστε δημοσίως σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Αυτό δεν είναι ένα είδος δημόσιου ψέματος;

«Για μας υπεράνω των προσωπικών διαφοροποιήσεων είναι το συμφέρον της ΝΔ».

­ Και για τον κ. Σημίτη προέχει όπως λέει το συμφέρον της χώρας… Πάντα υπάρχουν δικαιολογίες… μεταξύ μας, κύριε πρόεδρε, όλοι οι πολιτικοί της τελευταίας τριακονταετίας έχουν συμπεριφερθεί με ανάλογο τρόπο. Από τον κ. Καραμανλή ως τον Ανδρέα Παπανδρέου, όλοι ήταν αναξιόπιστοι για σας;

«Η αναξιοπιστία δεν είναι πάντα του ίδιου βαθμού. Υπάρχει βαθμός αναξιοπιστίας. Αλλο να είσαι αναξιόπιστος άθελά σου, για κάποιο γεγονός ελάσσονος σημασίας, και άλλο σε θέματα όπως οι εκλογές».

­ Θα με συγχωρέσετε για τη διακοπή, αλλά έχω την αίσθηση ότι η αναξιοπιστία είναι αναξιοπιστία, έστω και αν έχει να κάνει με ήσσονος σημασίας θέματα. Οπως και το ψέμα είναι ψέμα. Αλλο αν συνηθίζουμε να διακρίνουμε για να δικαιολογηθούμε το «ψέμα» από το «ψεματάκι»… (γέλια)

«Δεν διαφωνώ. Μόνο που υπάρχει, είτε το θέλουμε είτε όχι, μια διαβάθμιση. Οπως έχει και κάτι ακόμη σημασία. «Αλλο να αποδεικνύεται αναξιόπιστος ο Πρωθυπουργός και άλλο ένας οποιοσδήποτε πολίτης»».

­ Πάντως πολλοί λένε ότι οι εκλογές ήταν δεδομένο σε όλους ότι θα γίνουν πρόωρα ­ ακόμη και σε σας. Αρα, όταν ακούγατε τον Πρωθυπουργό να λέει κάτι τέτοιο στους συνέδρους του ΠαΣοΚ, ξέρατε ότι αυτό δεν πρόκειται να ισχύσει. Ετσι δεν είναι; Με άλλα λόγια, ήταν ένα ψέμα που έκρυβε μια γνωστή αλήθεια. Εννοώ γνωστή αλήθεια σε όσους γνώριζαν τα δεδομένα.

«Δεν διαφωνώ, αλλά αυτό δεν περιορίζει τον βαθμό της αναξιοπιστίας του Πρωθυπουργού της χώρας!».

­ Εχετε σκεφθεί ότι συχνά οι έννοιες στην πολιτική έχουν πάρει διαστάσεις που έχουν γίνει σιωπηρά αποδεκτές από όλους; Με άλλα λόγια, υπάρχουν «ψέματα» που επιτρέπονται ή ένας βαθμός αναξιοπιστίας που όλοι τον δέχονται. Και ο κ. Καραμανλής παλαιότερα έλεγε ότι θα εξαντλήσει την τετραετία και τελικά έκανε πρόωρες εκλογές. Οπως και ο Ανδρέας Παπανδρέου…

«Με προκήρυξη εκλογών αιφνιδίασαν πάρα πολλοί πολιτικοί στο παρελθόν, και μάλιστα έχει λεχθεί ότι ο Πρωθυπουργός σε δύο πράγματα μπορεί να αιφνιδιάσει: στο θέμα της υποτίμησης του νομίσματος και στο θέμα των πρόωρων εκλογών. Μόνο που ποτέ ο κ. Καραμανλής, για παράδειγμα, δεν αυτοδεσμεύτηκε δημοσίως. Εδώ υπήρχε αυτοδέσμευση δημοσίως του κ. Σημίτη. Ο κ. Καραμανλής ποτέ δεν είπε στο παρελθόν ότι δεν θα κάνω εκλογές πρόωρα. Δεν είπε ποτέ τίποτα επ’ αυτού στον ελληνικό λαό».

­ Ούτε οι 5.000 σύνεδροι του ΠαΣοΚ είναι ολόκληρος ο ελληνικός λαός…

«Οι τηλεοράσεις όμως ήταν ανοιγμένες και άκουγαν και έβλεπαν όλοι οι Ελληνες τι έλεγε ο κ. Σημίτης».

­ Μήπως αυτό το λεπτό σημείο ήταν μια μικρή αφορμή, που μεγεθύνοντάς την προεκλογικά βρήκατε την ευκαιρία να χτυπήσετε τον κ. Σημίτη ο οποίος στις ως τότε δημοσκοπήσεις εθεωρείτο από τους Ελληνες ο πιο αξιόπιστος;

«Αν δεν ήταν αναξιόπιστος δεν θα είχε την απήχηση που είχε η άποψή μας περί αναξιοπιστίας του Πρωθυπουργού».

­ Φοβάμαι ότι είναι επικίνδυνο να μιλάτε σαν να γνωρίζετε τις προθέσεις του λαού. Αν ξέρατε τι θέλει ο κόσμος, θα ήσασταν πάντα κυβέρνηση. Ετσι δεν είναι;

«Δεν διαφωνώ, αλλά πιστεύω ότι είναι φανερό πως ο κόσμος δεν τιμά την αναξιοπιστία. Ποτέ δεν την τίμησε».

­ Μήπως όμως ο κόσμος έχει αποδεχθεί ότι η πολιτική έχει αναπτύξει καλή σχέση με το ψέμα και κρίνει πλέον τον πολιτικό από το πόσο τον βολεύουν προς στιγμή τα ψέματα που λέει προς αυτόν ο πολιτικός;

«Ο κ. Καραμανλής ουδέποτε υπήρξε αναξιόπιστος. Ουδέποτε ο κ. Ράλλης είπε ψέματα υπό την έννοια που είπαμε πριν. Δηλαδή υπό την έννοια ότι έδωσαν υποσχέσεις που δεν τις τήρησαν».

­ Πώς εξηγείτε τότε την ήττα του κ. Ράλλη και της πολιτικής κληρονομιάς του κ. Καραμανλή το 1981;

«Είναι η μοίρα ενός πολιτικού να φθαρεί, να ξεπεραστεί από την εποχή κάποια στιγμή. Ο χρόνος είναι ανελέητος, και ιδιαίτερα με τους ανθρώπους που ως προσωπικότητες ακινητοποίησαν τον χρόνο προς στιγμή. Ο πολιτικός είναι ένας δημόσιος άνδρας που εκτίθεται, άρα κάποια στιγμή είναι φυσικό να τον βαρεθεί ο κόσμος».

­ Εσείς πιστεύετε ότι κάποια στιγμή ο κόσμος βαρέθηκε τον κ. Καραμανλή;

«Δεν νομίζω. Αυτό που συνέβη με τον Καραμανλή περιλαμβάνεται σε αυτό που είπε ο Τσόρτσιλ στα απομνημονεύματά του: «Είναι ίδιον των λαών η αχαριστία προς τους πολιτικούς»».

­ Μήπως σε αυτό ευθύνονται ολίγον και οι ίδιοι οι ηγέτες;

«Ο ηγέτης για να ξεπεράσει τη φθορά πρέπει να συνεχίζει να αποτελεί ελπίδα. Και αυτό είναι δύσκολο όταν βρίσκεσαι στην κορυφή της εξουσίας. Είναι δύσκολο να είσαι ένας φτασμένος ηγέτης και να συνεχίζεις να αποτελείς νέα ελπίδα για τον λαό σου».

­ Με άλλα λόγια, η εξουσία περιέχει τη φθορά του ηγέτη ή των εκπροσώπων της, ε;

«Σχεδόν πάντα. Είναι σπάνιες οι περιπτώσεις όπου κατάφεραν να μη φθαρούν ευρισκόμενοι στην εξουσία. Αλλο όμως η φυσιολογική φθορά ενός ηγέτη και άλλο η αναξιοπιστία που οδηγεί στο πρόωρο τέλος ενός ηγέτη. Μπορεί ένας ηγέτης να χάσει τις εκλογές γιατί δεν κατάφερε να εμπνεύσει τη νέα ελπίδα που ζητά πάντα ο λαός του. Είναι άλλος από αυτόν που χάνει τις εκλογές από αναξιοπιστία. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, για παράδειγμα, έχασε τις εκλογές γιατί ήταν αναξιόπιστος; Κάθε άλλο νομίζω».

­ Αλήθεια, κύριε πρόεδρε, εσείς πιστεύετε ότι έχετε ταλέντο πολιτικού;

«Αυτό το αποδεικνύει πάντα το έργο ενός ανθρώπου. Δεν μπορώ να μιλήσω για τον εαυτό μου».

­ Πιστεύετε ότι ζούμε σε μια κοινωνία όπου στις υψηλότερες θέσεις βρίσκονται οι πιο ταλαντούχοι και οι πιο ικανοί;

«Σας έχω πει, αν δεν κάνω λάθος, και παλαιότερα ότι για μένα «το μέλλον ανήκει πάντα στους ικανούς». Δεν ξέρω αν όλοι οι ταλαντούχοι είναι και ικανοί. Δεν φτάνει το ταλέντο για να τα καταφέρει κανείς στη ζωή του».

­ Τι σημαίνει «τα καταφέρνω στη ζωή μου»;

«Πιάνω τους στόχους που έχω βάλει».

­ Εσείς όταν κοιτιέστε στον καθρέφτη τι λέτε στον εαυτό σας; «Τα καταφέραμε, Μιλτιάδη, ως σήμερα»; (γέλια)

«Γενικά σας διαβεβαιώ ότι τα πάω καλά με τους στόχους. Να είστε ήσυχος!». (γέλια)

­ Δεν έχω καμιά ανησυχία για σας. Δεν είμαι καθόλου ήσυχος με μένα μόνο, δυστυχώς.

«Ισως γιατί δεν έχεις ακόμη καταφέρει ό,τι ονειρεύτηκες να το πραγματοποιήσεις».

­ Ισως… Εσείς μικρός τι ονειρευόσασταν να γίνετε; Ελπίζω ότι από μικρός δεν ονειρευόσασταν να γίνετε πρωθυπουργός… (γέλια)

«Να σας πω… Πολύ μικρός ήθελα να γίνω πυροσβέστης». (γέλια)

­ Γιατί;

«Μου άρεσε το κράνος των πυροσβεστών».

­ Τελικά γίνατε πολιτικός…

«Ναι».

­ Μικρός συμμετείχατε στις συζητήσεις των μεγάλων;

«Πάντα. Και όταν έμενα μόνος ανέβαινα σε μια καρέκλα μπροστά στον καθρέφτη και συνέχιζα να βγάζω άναρθρες κραυγές».

­ Δεν θέλω να σας προσβάλω, αλλά θα ήμουν ψεύτης αν δεν σας έλεγα ότι πολλοί είναι αυτοί που σας κατηγορούν ότι και σήμερα ο λόγος σας δεν είναι τόσο πειθαρχημένος και συχνά πέφτετε σε γλωσσικά λάθη που, όπως λένε, «διεκδικούν μια θέση στα «μαργαριτάρια» της γλωσσικής μας ιστορίας».

«Το ξέρω ότι πολλοί κατηγορούν τον τρόπο που μιλάω, αλλά νομίζω ότι είναι καλύτερο να στέκονται κριτικά απέναντί μου, ως προς τον τρόπο που μιλώ, παρά να με κατηγορούν για ανέντιμο ή ανήθικο».

­ Εσείς στενοχωριέστε για τα ελληνικά που μιλάτε;

«Στο σχολείο ήμουν άριστος στα μαθηματικά πάντοτε, ήμουν μαθητής του 20… Τα νέα ελληνικά ποτέ δεν με ενδιέφεραν. Ακόμη και σήμερα, αν έχω να διαλέξω για να διαβάσω ανάμεσα σε ένα ιστορικό και ένα λογοτεχνικό βιβλίο, θα διαλέξω με κλειστά μάτια το ιστορικό. Πάντα με τραβούσε οτιδήποτε έχει να κάνει με πραγματικά γεγονότα. Και να σας πω και κάτι που δεν το έχω πολυπεί…».

­ Είναι είδηση; (γέλια)

«Οπως το πάρετε. Κάποια στιγμή μεγαλώνοντας θέλησα να γίνω αξιωματικός».

­ Ολες οι επιλογές σας όταν ήσασταν μικρός είχαν να κάνουν με επαγγέλματα στα οποία φορούν στολές! (γέλια)

«Σωστή η παρατήρησή σας. Ηθελα λοιπόν να γίνω αξιωματικός… Εδωσα εξετάσεις στη Σχολή Ευελπίδων, αλλά κόπηκα στην έκθεση. Τότε έπρεπε να περάσεις το πρώτο μάθημα, για να πας στο επόμενο. Η έκθεση ήταν το πρώτο και δεν συνέχισα γιατί κόπηκα. Πάντα στα μαθήματα της γλώσσας ήμουν αδύνατος. Δεν μπορούσα ποτέ το μπλα μπλα. Ποτέ δεν έγραφα μεγάλες εκθέσεις».

­ Θα μου επιτρέψετε όμως εδώ μια παρατήρηση.

«Παρακαλώ».

­ Οπως είπατε και εσείς προηγουμένως μιλώντας για την αναξιοπιστία, τα ίδια πράγματα που αποτελούν χαριτωμένες αδυναμίες σε έναν κοινό άνθρωπο, όταν χαρακτηρίζουν τον πιθανό αυριανό Πρωθυπουργό γίνονται σοβαρά ντεζαβαντάζ. Ο Πρωθυπουργός της χώρας μπορεί να μην ξέρει καλά αγγλικά, γαλλικά ή γερμανικά, αλλά είναι σοβαρό να μην έχει μια αγωγή λόγου στη μητρική του γλώσσα. Με όλο τον σεβασμό…

«Πιστεύω ότι δεν είναι τόσο άσχημος ο λόγος μου ώστε να προβληματίζει σε τέτοιο βαθμό. Νιώθω ότι πρόκειται για ένα τεχνητό κλίμα που έχει δημιουργηθεί. Ολοι οι άνθρωποι όταν μιλάνε κάνουν σφάλματα φραστικά και λεκτικά. Θα έχετε προσέξει ότι σπάνια μιλώ από χειρόγραφο. Είμαι αυθόρμητος… Πιστεύω ότι έχει μεγαλύτερη σημασία να είμαι αυθόρμητος από το να κάνω μερικά λάθη γλωσσικά. Σας επαναλαμβάνω ότι είναι τιμή μου που οι αντίπαλοί μου δεν έχουν βρει άλλο ψεγάδι να μου καταλογίσουν παρά μόνο τον τρόπο που μιλάω».

­ Δεν θα επιμείνω επ’ αυτού, αλλά θα ήθελα να σας πω ότι η αγωγή του λόγου πολλοί υποστηρίζουν ότι έχει να κάνει με την αγωγή της ψυχής και του νου. Αν λάβουμε αυτό ως πιθανό, τότε καταλαβαίνετε ότι το πρόβλημα μεγαλώνει…

«Ας μη μείνουμε σε αυτό… Αλλωστε υπάρχουν πιο σοβαρά πράγματα για τη συνέχεια. Πέρα από το ότι δεν θα ήθελα μέσω αυτού να εκθέσω και τους καθηγητές μου. Δεν φταίνε άλλωστε αυτοί που σήμερα δεν μιλώ όσο θα έπρεπε σωστά. Πρέπει για να είμαι δίκαιος με τους δασκάλους μου να σας πω ότι ο Ρένος ο Αποστολίδης, που ήταν καθηγητής μου στην έκθεση, μου είχε κάποτε γυρίσει μια έκθεση έχοντας σβήσει όλα εκτός από ένα «και»! (γέλια) Και μια άλλη φορά ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, τον είχα και αυτόν στην έκθεση, μπήκε θυμάμαι στην τάξη λέγοντας: «Ο Εβερτ τα κατάφερε. Πήρε είκοσι σε τέσσερις εκθέσεις μαζί»». (γέλια)

­ Ο καλός δάσκαλος κάνει τον καλό μαθητή ή ο καλός μαθητής κάνει τον καλό δάσκαλο;

«Και τα δύο ισχύουν. Για να κάνεις καλό φαγητό πρέπει να έχεις και καλά υλικά».

­ Ισχύει και στην πολιτική γαστρονομία αυτό;

«Απολύτως».

­ Αν ισχύει, τότε πώς περιμένετε να αλλάξετε τα πράγματα, αφού λίγο ως πολύ τα άτομα στα οποία θα στηριχθείτε, αν γίνετε κυβέρνηση, θα είναι μία από τα ίδια, που είδαμε και επί της πρωθυπουργίας του κ. Μητσοτάκη; Είναι παράλογο να θεωρείτε ότι υπό τη δική σας πρωθυπουργία πρόσωπα που είχαν αναλάβει παλιότερα ένα έργο και δεν το έφεραν εις πέρας θα το φέρουν εις πέρας τώρα.

«Δεν θα σας μιλήσω υποθετικά επ’ αυτού. Αν είδατε τα πρόσωπα που βάλαμε στο Επικρατείας μας, χωρίς να θέλω να υποβαθμίσω τους συνδυασμούς Επικρατείας των άλλων κομμάτων, θα καταλάβετε ότι η πρόθεσή μας είναι να στηριχθούμε σε ανθρώπους που είναι γνώστες και ειδικοί στον χώρο τους».

­ Δεκτό, αλλά αυτά τα πρόσωπα θα είναι πέντε ως επτά.

«Μα πέντε ως επτά είναι και τα βασικότερα υπουργεία. Δεν βάλαμε στο Επικρατείας μερικούς ικανούς απλώς ανθρώπους. Ικανοί υπάρχουν πολλοί… Σημασία έχει να επιλέξουμε τους ικανούς να αντιμετωπίσουν άμεσα τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα. Δεν είναι τυχαίο που υπάρχουν στο Επικρατείας μας δύο διπλωμάτες κύρους, τρεις οικονομολόγοι άριστου επιπέδου…».

­ Αν κατάλαβα καλά, μόλις μας είπατε ότι οι επόμενοι σίγουροι υπουργοί σας θα είναι οι κύριοι Τσαλδάρης, Μολυβιάτης, Παυλόπουλος, Αλογοσκούφης, Τζωάννος, Λουκάκος, Κωνσταντοπούλου, ε;

«Ακριβώς. Αυτοί θα χρησιμοποιηθούν στα βασικά υπουργεία, αλλά δεν είναι μόνο αυτοί».

­ Βλέπω πάντως ότι είστε πολύ προετοιμασμένος για την εξουσία. Προτού καλά καλά εκλεγείτε, έχετε φτιάξει και το μισό υπουργικό συμβούλιο. Αν λάβω αυτό υπόψη μου, μόνο αιφνιδιαστική δεν ήταν για σας η προσφυγή στις κάλπες.

«Για να είμαι ειλικρινής, περιμέναμε τις εκλογές αλλά όχι τον Σεπτέμβριο. Υπολόγιζα να γίνουν γύρω στον Οκτώβριο. Αν θέλετε τη γνώμη μου, οι μόνοι που αιφνιδιάστηκαν από τις εκλογές ήταν οι ίδιοι που τις προκάλεσαν. Αιφνιδιάστηκαν αυτοί που προκάλεσαν τον αιφνιδιασμό!».

­ Αλήθεια, τι ήταν αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε με την πολιτική;

«Η εσωτερική μου διάθεση να προσφέρω, πέρα από τον εαυτό μου και την οικογένειά μου, σε όλο το κοινωνικό σύνολο! Αυτό με έκανε στα χρόνια όπου ήμουν φοιτητής να στρατευτώ στο κόμμα που ήμουν προσανατολισμένος και να αγωνιστώ».

­ Πολλοί επίσης είναι αυτοί που σας κατηγορούν ότι τότε δεν είχατε απλώς στρατευθεί στη νεολαία της ΕΡΕ. Ανήκατε στην ακροδεξιά πτέρυγα της σπουδαστικής οργάνωσης της ΕΡΕ, την επονομαζόμενη ΕΚΟΦ.

«Ανήκα στη σπουδαστική οργάνωση της ΕΡΕ, που τότε ήταν ο μόνος πολιτικός χώρος που αναμόρφωνε την Ελλάδα».

­ Μα ακόμη και προσφάτως ο κ. Μητσοτάκης στη συνδιάσκεψή σας υπαινίχθη την ΕΚΟΦική σας δράση…

«Ποτέ δεν υπήρξα μέλος της ΕΚΟΦ… Ποτέ μα ποτέ».

­ Δεν μπορώ να πω ότι σας είδα με τα μάτια μου, γιατί ήμουν νήπιο τότε… (γέλια) Εχω δει όμως φωτογραφίες δημοσιευμένες.

«Οταν αναμείχθηκα εγώ ως σπουδαστής, η ΕΚΟΦ είχε διαλυθεί. Οσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο ξέρουν ότι είναι ψευδές. Είναι μια ψεύτικη φημολογία».

­ «Οπου υπάρχει καπνός υπάρχει πάντα και φωτιά», λέει ο λαός. Εσείς, κύριε πρόεδρε, τι λέτε;

«Οταν άρχισα να αναμειγνύομαι με την πολιτική, τότε άρχισαν να αναζητούν πράγματα να με χτυπήσουν. Και κάποιοι σκέφτηκαν και είπαν αυτό».

­ Με συγχωρείτε που σας διακόπτω… Αυτό που μου είπατε για την ΕΚΟΦ μπορώ να το δημοσιεύσω;

«Η αλήθεια είναι πάντα προς δημοσίευση! Και θα σας πω και κάτι ακόμη για να καταλάβετε… γιατί με το να λέω ότι δεν ήμουν στην ΕΚΟΦ δεν πείθω…».

­ Μην προσπαθήσετε, ειλικρινώς σας μιλώ… Εγώ δεν έχω κανένα λόγο να αμφισβητήσω την άρνησή σας… Και αν το έθιξα το θέμα είναι γιατί ακούγεται ευρέως αυτό… Εχει φτάσει και σε σας άλλωστε… Ετσι δεν είναι;

«Βεβαίως… Αλλά θα πρέπει να ξέρετε ότι όταν ανέλαβα την ηγεσία της Νεολαίας τότε, έβγαλα μια εφημερίδα η οποία ελέγετο «Πρωτοπόρος»! Στο πρώτο της κύριο άρθρο έλεγε «Δεν είμαστε ούτε Δεξιά, ούτε συντήρηση…»! Αυτά τα έλεγα το 1962! Ηταν μια επανάσταση αυτή η δήλωση τότε. Θυμάμαι με φώναξε ο Μανιαδάκης και μου είπε: «Φταίω εγώ που δεν καθάρισα τον πατέρα σου… Αν τον είχα καθαρίσει τότε, δεν θα σε είχε γεννήσει και δεν θα έλεγες σήμερα όλα αυτά»! (γέλια). Ηταν βουλευτής τότε ο Μανιαδάκης. Αυτό σας το λέω για να καταλάβετε ποιες ήταν οι αντιλήψεις που είχα τότε… Από τότε είχα προοδευτικές αντιλήψεις… Βεβαίως δεν αρνούμαι ότι η εμπειρία της δικτατορίας με οδήγησε να αναθεωρήσω ορισμένες απόψεις μου και να αλλάξω οπτική γωνία στον τρόπο που έβλεπα πολλά πράγματα… Και αυτό νομίζω ότι φάνηκε όταν ανέλαβα τον Δήμο Αθηναίων… Τότε έστησα το άγαλμα της εθνικής συμφιλίωσης, δημιουργήσαμε τον 9,84 που ήταν βήμα ελεύθερου διαλόγου και γνήσιας δημοκρατικής έκφρασης. Για μένα είναι υγεία οι άνθρωποι να αναθεωρούν και να μπορούν να αλλάζουν απόψεις. Φτάνει να πιστεύουν πάντα σ’ αυτό που κάνουν τη στιγμή που το κάνουν!».

­ Στο σπίτι που μεγαλώσατε ακούγατε συζητήσεις πολιτικές… Ποιο πολιτικό θεό πίστευαν οι γονείς σας τότε; (γέλια).

«Σε κανένα. Ο πατέρας μου δεν μιλούσε ποτέ πολιτικά στο σπίτι. Ούτε η μητέρα μου ούτε ο πατέρας μου ασχολούντο με την πολιτική».

­ Δεν ψήφιζαν;

«Ψήφιζαν Συναγερμό… Τον Παπάγο και εν συνεχεία τον Καραμανλή».

­ Λένε ότι ο πατέρας σας έπαιξε σημαντικό ρόλο στον Δεκέμβη».

«Ναι, μαζί με τον Γεώργιο Παπανδρέου… Σημαντικότερος όμως ήταν ο ρόλος του στην Κατοχή… Εσωσε χιλιάδες ανθρώπους. Πολλοί λένε διάφορα… Εγώ όμως ξέρω και δεν με στενοχωρεί καθόλου ό,τι και αν ακούγεται. Ο πατέρας μου από παιδί έδινε μόνο υπηρεσίες στον τόπο».

­ Τι πήρατε εσείς από τον πατέρα σας;

«Ο πατέρας μου δούλευε με πρόγραμμα… Αυτό νομίζω ότι το έχω κληρονομήσει απ’ αυτόν. Επαιζε επίσης άριστο σκάκι… όπως κι εγώ… Παίζοντας σκάκι έμαθα ότι κάθε κίνηση για να γίνει πρέπει να έχεις δει 4-5 κινήσεις μετά απ’ αυτή… αλλιώς χάθηκες».

­ Για σας στο παιχνίδι έχει σημασία η διαδικασία ή το αποτέλεσμα; Πού βρίσκεται η χαρά;

«Και στα δύο… Αν ένα από τα δύο σε στενοχωρεί, τότε χάνεις και το άλλο! Αλλωστε παιχνίδι χωρίς αποτέλεσμα δεν έχει καμιά αξία. Εστω και αν το αποτέλεσμα για σένα είναι η ήττα!».

­ Ποιο είναι το κέρδος της ήττας και ποιο το κόστος της νίκης;

«Το κόστος της νίκης είναι η ευθύνη… Νίκη σημαίνει ευθύνη και η ευθύνη είναι ένα πράγμα που σου κοστίζει σε όλα τα επίπεδα. Η ευθύνη σε κάνει να εγκαταλείπεις τον ίδιο σου τον εαυτό για το συμφέρον των άλλων, εν ονόματι των όποιων νίκησες!».

­ Και το κέρδος της ήττας;

«Η ήττα δεν έχει κανένα κέρδος εκτός από το ότι είναι γνώση και σε διδάσκει. Πάντως η ήττα είναι ήττα».

­ Μπορείτε να πείτε έναν άνθρωπο που επηρέασε τη σκέψη σας;

«Εχω επηρεαστεί πολύ από τον τρόπο σκέψης του Καραμανλή. Και από τον τρόπο που δούλευε ο Καραμανλής. Σε πολλά επίπεδα, έχουμε τις ίδιες απόψεις με τον Καραμανλή».

­ Εχετε διαφωνήσει σε κάτι που λέει ο κ. Καραμανλής;

«Συχνά… Ο Καραμανλής ακούει τα πάντα…».

­ Πείτε μου κάτι που σας έμαθε ο κ. Καραμανλής.

«Μου έμαθε τον τρόπο που πρέπει να δίνομαι σε μια αποστολή. Του οφείλω πολλά… Το ξέρετε ότι αν δεν ήταν ο Καραμανλής δεν θα διεκδικούσα ίσως σήμερα την πρωθυπουργία της χώρας;».

­ Γιατί το λέτε αυτό;

«Αυτός με το ζόρι με έκανε βουλευτή».

­ Πότε;

«Το 1974… Αλλά εννοώ ότι ποτέ δεν αποφάσισα εγώ να γίνω βουλευτής από μόνος μου. Δούλευα τότε, μέσα στη δικτατορία εννοώ, στα Ναυπηγεία… Δεν μπορούσα να κάνω τίποτε άλλο… Οταν ήρθε ο Καραμανλής, με πήρε θυμάμαι τηλέφωνο και μου είπε: «Θα κατέβεις…». Εγώ φοβόμουν να κατέβω βουλευτής. «Πρόεδρε, δεν θα βγω», του είπα… «Δεν ξέρεις τι σου γίνεται», μου είπε. «Θα πάρουμε 56%». Και μου έκλεισε το τηλέφωνο. Νόμιζα ότι θύμωσε με την άρνησή μου και ότι θα με απάλλασσε. Ενιωθα ότι ήταν μια ξαφνική μπόρα που πέρασε ευτυχώς. Αλλά το πρωί βγήκα, πήρα την «Καθημερινή» και διάβασα το όνομά μου στη λίστα. Τρελάθηκα!» (γέλια).

­ Ποιο κατά τη γνώμη σας ήταν το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του κ. Καραμανλή ως πρωθυπουργού;

«Η δυνατότητα εντοπισμού του προβλήματος. Εχει μια φοβερή δυνατότητα πρόβλεψης και εντοπισμού του προβλήματος. Μπαίνει γρήγορα στην καρδιά του προβλήματος και είναι ικανός να προτείνει και λύση».

­ Πιστεύετε ότι υπήρξε ευτυχής στην προσωπική του ζωή;

«Δεν νομίζω ότι υπήρξε ποτέ ευτυχής. Σε όλη του τη ζωή υπήρξε μοναχικός».

­ Εσείς φοβάστε τη μοναξιά που κρύβει η εξουσία;

«Οχι… Για μένα ήταν επιλογή να αφοσιωθώ στο δημόσιο συμφέρον. Δρω πια σαν να γεννήθηκα γι’ αυτό. Ποτέ δεν σκέφτομαι τις συνέπειες στον προσωπικό μου βίο. Ισα – ίσα θα σας έλεγα, για να πάρω μεγάλες αποφάσεις, επιδιώκω τη μοναξιά. Θεωρώ αναγκαιότητα τη μοναξιά ενός ηγέτη. Πολλές φορές χρειάζεται ο ίδιος ο ηγέτης να την επιβάλλει στον εαυτό του».

­ Ποιο είναι, αλήθεια, το μεγαλύτερο μειονέκτημα κατά τη γνώμη σας του κυριότερου πολιτικού σας αντιπάλου σήμερα;

«Ο κ. Σημίτης είναι αναποφάσιστος ή μάλλον δεν είναι όσο χρειάζεται αποφασιστικός… Και υστερεί σε οργανωτικό επίπεδο».

­ Και πώς έχετε φτάσει σ’ αυτό το συμπέρασμα;

«Παρακολουθώντας την πορεία του… Πείτε μου κάτι μεγάλο που έκανε ο κ. Σημίτης όλα αυτά τα χρόνια, από τα υπουργεία που έχει περάσει…».

­ Λένε ότι το 1985 το πρόγραμμα σύγκλισης που συνέταξε ήταν υποδειγματικό… Το έχει αποδεχθεί και ο επίτιμος πρόεδρος σήμερα της ΝΔ, ο κ. Μητσοτάκης.

«Διαφωνώ… Ηταν ένα πρόγραμμα που είχε να κάνει με την ευημερία των αριθμών αν εφαρμόζετο, όχι όμως και με την ευημερία των ανθρώπων».

­ Τελικά ίσως να έχουν δίκιο μερικοί σήμερα που λένε ότι ο σημαντικότερος δάσκαλός σας υπήρξε ο κ. Καραμανλής αλλά εσείς αποδεικνύετε, με τις τελευταίες σας απόψεις κατά τη διάρκεια αυτής της προεκλογικής περιόδου, ότι είστε ο καλύτερος μαθητής του Ανδρέα Παπανδρέου… (γέλια).

«Αν διαβάσετε όλα μου τα βιβλία, πάντοτε μιλούσα για την έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης. Στο βιβλίο μου «Νέες θέσεις» το λέω σαφώς… «Δεν μπορεί να υπάρχει δημοκρατία χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη»».

­ Μπορεί εσείς να το λέγατε αυτό από παλιά, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι η Δεξιά γενικότερα με τις κυβερνήσεις της ήταν πάντα πολύ σκληρή ως προς αυτό. Κι εσείς σήμερα προκαλείτε την περιέργεια όλων γι’ αυτές σας τις απόψεις, αφού εκπροσωπείτε την παραδοσιακή Δεξιά…

«Μιλάτε για την παλιά Δεξιά. Σήμερα όλα αυτά έχουν ανατραπεί».

­ Μα, αυτή την εβδομάδα σε συνεντεύξεις τους ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Μάνος υποστήριξαν την ανάγκη περιορισμού για την εξυγίανση της οικονομίας.

«Σημασία έχει τι περιορίζουμε… Εμείς προτείνουμε όχι σπατάλη στον δημόσιο τομέα, περισσότερη δουλειά και τη δυνατότητα όλοι να ζουν σε ένα επίπεδο οικονομικό που να είναι πάνω από τα όρια του ανεκτού».

­ Με συγχωρείτε που σας το λέω, αλλά δεν πιστεύω ότι υπάρχει έλληνας πολιτικός που δεν θα ήθελε κάτι τέτοιο. Σημασία έχει πώς γίνεται… Η κυριότερη σπατάλη στον δημόσιο τομέα είναι το πλεονάζον ανθρώπινο δυναμικό. Που είναι αποτέλεσμα όλων των τελευταίων κυβερνήσεων.

«Εμείς προτείναμε 7 πρώτα μέτρα, άμεσα. Είπαν όλοι πού θα βρείτε τα λεφτά… Ζητήσαμε να πάνε τρεις υπεύθυνοι οικονομολόγοι του οικονομικού σχεδιασμού της ΝΔ στο υπουργείο Οικονομικών και να πουν πού θα βρεθούν τα χρήματα…».

­ Αν είχατε τη δυνατότητα θα χρησιμοποιούσατε τον κ. Σημίτη στην κυβέρνησή σας;

«Με το σημερινό επίπεδο της Βουλής ασφαλώς και θα τον χρησιμοποιούσα… Αν είχα ένα άλλο ανθρώπινο υλικό όχι».

­ Πού θα τον χρησιμοποιούσατε;

«Ισως στον χώρο του οραματισμού… Νομίζω ότι εκεί αποδίδει περισσότερο από ό,τι στον χώρο της υλοποίησης του οράματος. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι κατέφυγε στη χρησιμοποίηση της έκφρασης «ρεαλιστική ουτοπία»».

­ Σας ακούω συχνά να κρίνετε τους χειρισμούς του κ. Σημίτη και της κυβέρνησης του ΠαΣοΚ στην κρίση των Ιμια… Αλλά δεν έχω ακούσει εσείς τι θα κάνατε σ’ αυτή την περίπτωση…

«Κατ’ αρχήν δεν θα δημιουργούσα το πρόβλημα αν δεν είχα ήδη σχεδιάσει τι θα κάνω αν οι Τούρκοι ανέβαιναν στη νησίδα».

­ Πείτε μου «για ένα κομμάτι πανί θα θυσιάζατε μια ανθρώπινη ψυχή»;

«Δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι ο χειρισμός της κυβέρνησης οδήγησε σε μια εθνική ταπείνωση τότε, που την νιώσαμε όλοι. Οταν στην περίπτωση της Κύπρου είχε δηλώσει ο κ. Μπερνς ότι «ευτυχώς που για ένα κομμάτι πανί δεν θυσιάστηκε μια ανθρώπινη ζωή» εμείς συμφωνήσαμε. Αλλά δεν είναι ίδια η περίπτωση των Ιμια. Αν είχαν όλα τελειώσει με την κίνηση του δημάρχου, θα συμφωνούσα με τη δήλωση Μπερνς και σε αυτή την περίπτωση. Αλλά όταν ο στόλος πάει και ξανασηκώνει ο ίδιος τη σημαία, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Θα έπρεπε προτού πάει να έχουν σκεφτεί τι θα κάνουν σαν επόμενη κίνηση».

­ Εσείς τι θα κάνατε;

«Δεν θα είχα επιτρέψει την αποβίβαση των Τούρκων στο ελληνικό έδαφος».

­ Απαντάτε και πάλι με γενικολογίες. Μάλλον δεν το έχετε σκεφτεί. Ας πάμε παρακάτω… Είναι επάγγελμα η πολιτική… για σας;

«Δεν είναι ακριβώς επάγγελμα, αλλά θέλει αφοσίωση…».

­ Ενας άνθρωπος που θέλει να ασχοληθεί με την πολιτική, να διεκδικήσει μια θέση στη Βουλή για να προσφέρει, αν δεν έχει σήμερα τα απαραίτητα υλικά αγαθά, πώς μπορεί να τα καταφέρει;

«Εξασφαλίζοντας τα απαραίτητα υλικά αγαθά».

­ Εσείς είχατε χρήματα ή σας έδωσαν τρίτοι;

«Δε είχα δικά μου… Με βοήθησαν πολλοί τρίτοι».

­ Υπάρχουν άνθρωποι σήμερα που δίνουν χρήματα χωρίς να αναμένουν κάτι;

«Σημασία έχει να μην παίρνεις ποτέ πολλά από λίγους… Εγώ πάντα έπαιρνα λίγα από πολλούς. Αυτό εξασφάλιζε την ανεξαρτησία μου».

­ Χτυπάτε τα διαπλεκόμενα συμφέροντα, λένε πολλοί, αλλά με αυτούς που κατονομάζετε είστε φίλοι;

«Αυτό δεν με δυσκολεύει να τους κατονομάσω όπως βλέπετε».

­ Αν ένας φίλος σας σας ζητήσει κάτι όταν γίνετε κυβέρνηση τι θα κάνετε; Αν σας πάρει τηλέφωνο και σας ζητήσει το οτιδήποτε…

«Αν έχει αδικηθεί από το κράτος και το διαπιστώσω, θα φροντίσω να βρει το δίκιο του. Αν όμως μου ζητήσει να μεροληπτήσω για να πάρει μια δουλειά, ξέρει ότι θα του κλείσω το τηλέφωνο στα μούτρα».

­ Ελπίζω οι φίλοι σας να πήραν το μήνυμα! Και να συνεχίσουν να είναι φίλοι σας. (γέλια).

«Αν είναι φίλοι μου το γνωρίζουν καλά αυτό…».

­ Πιστεύετε ότι αν σήμερα στη θέση σας, στη ΝΔ, ήταν ο κ. Μητσοτάκης, η ΝΔ θα μπορούσε πιο εύκολα να πάρει τις εκλογές;

«Μα ο κ. Μητσοτάκης είναι επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ. Είναι παρών».

­ Σας ενοχλεί που ακόμη και πριν από τέσσερις μέρες, στη συνέντευξη που έδωσε, έδειξε να διαφοροποιείται σε πολλά από αυτά που εσείς υποστηρίζετε;

«Μπορεί να μου δημιουργούν πολλές φορές κάποια προβλήματα οι απόψεις των άλλων, αλλά αυτό είναι αναπόφευκτο… Ο κ. Μητσοτάκης έχει κάποιες απόψεις για τις οποίες αγωνίστηκε όλα αυτά τα χρόνια… Τον δικαιολογώ να εμμένει σε αυτές τις απόψεις. Είναι λάθος ένας άνθρωπος να μην αγωνίζεται για τις ιδέες του… Αρκεί να τις πιστεύει και να μην τις υποστηρίζει από εγωισμό!».

­ Ενας ηγέτης όταν αποτυγχάνει πρέπει να ξέρει να εγκαταλείπει την ηγεσία;

«Πρέπει να έχει τη γενναιότητα να λέει «απέτυχα»».

­ Ο κ. Μητσοτάκης το είπε… Εσείς;

«Δεν νομίζω ότι δεν αναγνωρίσαμε τη γενναιότητά του!».

­ Δεν πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρχει μια τιμωρία και για έναν πολιτικό, αν έχει κάποιες συνεχόμενες λανθασμένες επιλογές;

«Και βέβαια…».

­ Αν δεν εφαρμόσετε όλα αυτά που έχετε υποσχεθεί, ποια κατά τη γνώμη σας θα πρέπει να είναι η τιμωρία σας;

«Η τιμωρία είναι να διαπιστώσεις το λάθος σου!».

­ Οχι να χάσετε τη δουλειά σας;

«Ο πολιτικός πιστεύω ότι πρέπει να πεθαίνει αγωνιζόμενος για τις ιδέες του. Μπορεί ένα λάθος να μας κάνει πιο σοφούς. Τα λάθη είναι γνώση, κύριε Λάλα».

­ Μόνο που οι περισσότεροι πολιτικοί μαθαίνουν στην πλάτη του κοινωνικού συνόλου…

«Το κοινωνικό σύνολο έχει και αυτό τον τρόπο του να αμυνθεί. Κανείς όμως δεν μπορεί να απαγορεύσει σε έναν πολιτικό να αγωνίζεται ως τον θάνατο για τις απόψεις του».

­ Η εξουσία μπορεί να γίνει μεθύσι; Να ζαλίσει τον άνθρωπο που την κατέχει;

«Αν δεν έχει όραμα, αν είναι εγωιστής. Οταν η εξουσία χτυπήσει τον ηγέτη στο κεφάλι… τα πράγματα γίνονται επικίνδυνα».

­ Εσείς μεθάτε εύκολα; (γέλια).

«Ευτυχώς δεν μεθώ. Μπορώ να πιω και ένα μπουκάλι ουίσκι και να μη νιώσω την παραμικρή ζαλάδα. Μόνο την άλλη μέρα σηκώνομαι με πονοκέφαλο… Η ζαλάδα πάντως συχνά είναι προστασία… Σε συγκρατεί. Είναι ένα κουδουνάκι που χτυπάει και σου λέει «τέρμα»… Η ζαλάδα είναι καλή, σε προφυλάσσει, όπως και οι καλοί φίλοι».

­ Εχετε ποτέ μεθύσει πολύ;

«Θυμάμαι ήμασταν στην Αγία Μαρίνα, στην Αίγινα. Κάναμε αγώνες ιστιοπλοΐας. Οταν φθάσαμε πήγαμε στο πανηγύρι… Για πρώτη φορά είδα εκεί κάποιον να βουτάει με τα δόντια του ένα τραπέζι και να χορεύει… Ενθουσιάστηκα τόσο πολύ που πήρα ένα μπουκάλι ρετσίνα και το ήπια μονοκοπανιά. Εκανα να ξαναπιώ ρετσίνα χρόνια. Μύριζα ρετσίνα και μου ερχόταν ναυτία».

­ Πάντως είστε άνθρωπος της εμπειρίας…

«Ναι… Μου αρέσει να δοκιμάζω».

­ Εχετε δοκιμάσει ναρκωτικά ποτέ; Εστω όπως ο κ. Κλίντον, ένα τσιγάρο μαριχουάνας, να δείτε τι βλέπουν αυτοί που καπνίζουν… (γέλια).

«Δεν το σκέφτηκα ποτέ, αλλά και να το σκεφτόμουν δεν θα το έκανα ποτέ… Δεν μπορώ να κάνω κάτι που δεν θα ήθελα να κάνουν οι άλλοι».

­ Πάντως, τώρα πια ελάχιστοι άνθρωποι σοβαροί σε αυτόν τον τόπο θα ήθελαν να κάνουν αυτό που κάνετε εσείς… εννοώ πολιτική… (γέλια).

«Πρέπει να ξαναγίνει η πολιτική το μέσο της καταξίωσης κάθε σημαντικού ανθρώπου».

­ Μα, τώρα πια, λένε ότι η πολιτική είναι απλή διαχείριση… Αλλού παίρνονται οι αποφάσεις… Ψάχνουμε για καλούς διαχειριστές, λένε πολλοί…

«Διαφωνώ και εξοργίζομαι όταν ακούω τέτοια πράγματα…

­ Είναι ψέματα ότι όποιος και να κερδίσει τις εκλογές πρέπει να ακολουθήσει τις «νόρμες» που έχει βάλει η Ευρωπαϊκή Ενωση;

«Ο πολιτικός δεν έχει να διοικήσει μια επιχείρηση… Δεν είναι μπακάλης ο πολιτικός… Τιμώ τον μπακάλη, αλλά δεν είναι η δουλειά του πολιτικού μπακαλική».

­ Ποια είναι η δουλειά του πολιτικού;

«Να έχει όραμα. Το ζήτημα δεν είναι μόνο να πιάσουμε τις νόρμες. Το ζήτημα είναι πώς θα πιάσουμε τις νόρμες χωρίς να χάσουμε την ποιότητα της ζωής μας».

­ Οταν λέτε ποιότητα τι εννοείτε;

«Η ποιότητα έχει να κάνει με το δικαίωμα στην ευτυχία όλων. Και η ευημερία είναι μέρος της ευτυχίας… Είναι το υλικό μέρος… Εκτός από την ευημερία, υπάρχει και η ποιότητα της ζωής. Τι να κάνουμε τα χρήματα για τις διακοπές τις καλοκαιρινές όταν δεν υπάρχουν καθαρές θάλασσες να κολυμπήσουμε;».

­ Πείτε μου, αν μπορούσατε, τρεις ανθρώπους που θα θέλατε να έχετε πλάι σας να σας συμβουλεύουν;

«Σίγουρα τον Καραμανλή, τον Τσόρτσιλ και τον Ντε Γκωλ».

­ Υπάρχει μια στιγμή που φοβηθήκατε τον κ. Σημίτη;

«Οχι».

­ Τον κ. Μητσοτάκη;

«Οχι… Αν δεν με ρωτούσατε εσείς για τον κ. Σημίτη, ούτε που θα αναφερόμουνα σε αυτόν. Ο πολιτικός, όπως σας έχω ξαναπεί, είναι ένας εκατοστάρης που κυνηγάει το ρεκόρ. Αλίμονο αν ένας εκατοστάρης έτρεχε και γύριζε ταυτοχρόνως να δει πίσω του, ή δεξιά και αριστερά, ποιος τον ακολουθεί… Δυστυχώς όμως, είστε άτυχος… Εγώ μόλις είδα το ρολόι μου και τρόμαξα… Μας παρέσυρε η κουβέντα και ξεχάστηκα… Πρέπει να διακόψουμε».

­ Οπως νομίζετε…

«Ελπίζω να μην τα ξαναπούμε στις επόμενες εκλογές».

­ Αν δεν γίνουν σύντομα, θα τα πούμε σίγουρα πριν. Σας ευχαριστώ.

«Και εγώ».

­ Καλή σας επιτυχία.