Πριν από τέσσερα χρόνια η έλευση της ψηφιακής-δορυφορικής τηλεόρασης στην Ελλάδα φαινόταν σαν ένας νέος «παράδεισος» όχι μόνο για τους τηλεθεατές, στους οποίους ανοίγονταν νέες δυνατότητες, αλλά και για επιχειρηματίες. Είδαν νέες προοπτικές σε φιλόδοξα σχέδια, στην εγχώρια αγορά, όπως και στην ευρωπαϊκή. Οπως αποδεικνύεται όμως, τα εγχειρήματα στον μαγικό κόσμο της ψηφιακής συνδρομητικής τηλεόρασης ενέχουν τρομερές δυσκολίες. Είναι ενδεικτική η «περιπέτεια» του κολοσσού του Λέο Κιρχ στη Γερμανία, αλλά και οι «προβληματισμοί» που διατυπώνονται για τα έξοδα από «γίγαντες» του χώρου, όπως το BSkyB και το Canal Plus με 5 εκατομμύρια συνδρομητές το πρώτο και 4,5 εκατομμύρια το δεύτερο. Οι ψηφιακές πλατφόρμες αποτελούν ένα πολύ ακριβό «παιχνίδι», με τεράστιο επιχειρηματικό κίνδυνο. Το δείχνει και η πορεία του εγχώριου Alpha Digital, που αναγκάστηκε να αναστείλει τη λειτουργία του και να τεθεί σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης, με αποτέλεσμα να προκληθεί αναστάτωση όχι μόνο στον τηλεοπτικό χώρο αλλά και στον κόσμο του ποδοσφαίρου.
Τα σπορ και ο κινηματογράφος υπήρξαν εξαρχής οι βάσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκε το οικοδόμημα της ψηφιακής συνδρομητικής τηλεόρασης στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα τα αθλητικά γεγονότα αποτέλεσαν τους «κράχτες» στις εγγραφές συνδρομητών στον Alpha Digital και στη Nova. Η μάχη του ανταγωνισμού όμως έφερε σημαντικές ανατροπές, που οδήγησαν σε αδιέξοδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, και οι δύο πλατφόρμες έφθαναν να «δεσμεύουν» στις αθλητικές μεταδόσεις ένα τεράστιο ποσοστό των εσόδων τους, άνω του 85% (κάποιοι μιλούν για 87%)!
Σε μια μικρή αγορά όπως είναι η ελληνική (με περίπου 3 εκατομμύρια τηλεοπτικά νοικοκυριά) τα οικονομικά μεγέθη δεν θα πρέπει να ξεφεύγουν από κάποια όρια. Οι πλέον αισιόδοξες προβλέψεις για 600.000-700.000 συνδρομητές της ψηφιακής συνδρομητικής τηλεόρασης δεν επαληθεύτηκαν ως τώρα. Ακόμη και η εκτίμηση ότι μπορεί να «σταθεί» μια πλατφόρμα με 300.000-400.000 συνδρομητές αμφισβητείται σήμερα από τους ειδικούς του χώρου.
* Τα ελληνικά δεδομένα
Το ζήτημα είναι ότι – πέρα από τα τεράστια ποσά που απαιτούνται – η ανταπόκριση των τηλεθεατών δεν ήταν η αναμενόμενη, τουλάχιστον όσον αφορά το εγχείρημα του Alpha Digital. Εκεί εντοπίζουν και το μεγάλο πρόβλημα στελέχη της εταιρείας. Οι 40.000 συνδρομητές δεν ήταν αρκετοί για να στηρίξουν την πλατφόρμα. Τα έξοδα έτρεχαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Η τελευταία εκτίμηση ανεβάζει τις συσσωρευμένες ζημιές σε περισσότερα από 39 δισ. δρχ. στα δυόμισι χρόνια που κράτησε το «όνειρο». Για την ιστορία, στην Alpha Digital Synthesis η μετοχική σύνθεση εμφανίζεται ως ακολούθως: Σε ποσοστό 45% εταιρείες υπό τον καθηγητή κ. Στάθη Τσοτσορό (διευθύνων σύμβουλος), 40% στον όμιλο του κ. Δημήτρη Κοντομηνά και 15% στο Ιδρυμα Ωνάση, με εκπρόσωπο τον πρόεδρό του κ. Στέλιο Παπαδημητρίου.
Τα λεφτά που «ρίχτηκαν» στο ποδόσφαιρο από την ψηφιακή τηλεόραση είναι πάρα πολλά για τα ελληνικά δεδομένα. Για την τελευταία διετία οι συμφωνίες για τις μεταδόσεις των αγώνων του επαγγελματικού ποδοσφαίρου προέβλεπαν αρχικά 5 δισ. δρχ. για τον Ολυμπιακό, 3,5 δισ. για την ΑΕΚ, 2,8 δισ. για τον Παναθηναϊκό, 2 δισ. για τον ΠΑΟΚ, από 1,2 δισ. για τον Ηρακλή και τον Αρη και γύρω στα 800 εκατ. δρχ. για καθέναν από τους άλλους «μεγάλους» του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Βεβαίως στη συνέχεια έγιναν κάποιες νέες διαπραγματεύσεις για μείωση των απαιτήσεων των ΠΑΕ. Ωστόσο δεν δέχθηκαν όλοι την επαναδιαπραγμάτευση (π.χ. Ολυμπιακός), ενώ ακόμη και οι μειώσεις δεν μπορούσαν πλέον να «σώσουν την κατάσταση» στην οποία είχε περιέλθει ο Alpha Digital, ο οποίος και κατείχε τη «μερίδα του λέοντος» στις μεταδόσεις των μεγάλων ομάδων. Πηγές της εταιρείας ανέφεραν πάντως ότι οι διαπραγματεύσεις είχαν ως αποτέλεσμα να μειωθούν ως και 45% οι απαιτήσεις «μικρότερων» ομάδων του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, όπως η Παναχαϊκή, τα Γιάννενα και η Προοδευτική.
* Οι συνέπειες για τις ΠΑΕ
Οπως και να έχουν τα πράγματα, η κατάρρευση της αγοράς έχει πλέον καταστροφικές συνέπειες για τις ΠΑΕ, που καλούνται να διαγράψουν τα χρήματα που ανέμεναν. Ορισμένοι παρατηρητές κάνουν ανοιχτά λόγο για πιθανό «κραχ» στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Η «ζημιά» για τις ομάδες της Α’ Εθνικής εκτιμάται γύρω στα 12 δισ. δρχ.
Το υπουργείο Τύπου ξεκαθάρισε ότι δεν θα κληθεί η ΕΡΤ να «μπαλώσει καταστάσεις». Εδώ και αρκετό καιρό εξάλλου στελέχη του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού σημείωναν ότι οι απαιτήσεις που «πέφτουν στο τραπέζι» για μετάδοση εγχώριων αθλητικών συναντήσεων είναι πολύ ακριβές για το ταμείο της ΕΡΤ. η οποία έχει να αντιμετωπίσει τεράστιες προκλήσεις το επόμενο χρονικό διάστημα με τις εκλογικές αναμετρήσεις, την ελληνική προεδρία και την προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
Οι πληροφορίες που φθάνουν και από τον άλλο μεγάλο «συμμετέχοντα» στα ποδοσφαιρικά τηλεοπτικά δρώμενα, την ψηφιακή πλατφόρμα Nova (της Net Med Hellas, που ελέγχεται από τη Multichoice), δεν είναι – προς το παρόν – ικανοποιητικές για τους «προύχοντες των γηπέδων». Ως και το μεσημέρι της Παρασκευής το ρεπορτάζ ανέφερε ότι προς το παρόν δεν αναμένονται «κινήσεις» που θα μπορούσαν να παρηγορήσουν τα «ορφανά της ψηφιακής».
Είναι πάντως γεγονός ότι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον χώρο της συνδρομητικής ψηφιακής τηλεόρασης προβληματίζει έντονα τους εμπλεκομένους. Την περασμένη εβδομάδα μάλιστα έγινε μια συνάντηση πολύ διακριτική στο υπουργείο Τύπου. Ο υπουργός κ. Χρήστος Πρωτόπαπας δέχθηκε στο γραφείο του τη διευθύνουσα σύμβουλο της Net Med και τον γενικό διευθυντή της εταιρείας, την κυρία Σέριλ Ρέιν και τον κ. Λάμπη Ταγματάρχη. Τα δύο ανώτατα στελέχη της συνδρομητικής τηλεόρασης εξέθεσαν στον υπουργό τις δικές τους εκτιμήσεις για τις εξελίξεις στον συγκεκριμένο επιχειρηματικό χώρο.
Παρά τις δυσμενείς εξελίξεις, η βασική «ομάδα» του Alpha Digital Synthesis δεν παρέμεινε αδρανής αλλά συνέχισε τα «ανοίγματα» προς τη Netmed NV, μητρική εταιρεία της εγχώριας επιχείρησης, με έδρα την Ολλανδία. Ετσι η Netmed NV, με επιστολή της προς το αμερικανικό χρηματιστήριο νέων τεχνολογιών Nasdaq, ανακοίνωσε ότι η εταιρεία Fidelity Management (μέσω της οποίας δραστηριοποίηθηκε το ελληνικό επιχειρηματικό σχήμα) απέκτησε ένα ποσοστό μετοχών της τάξεως του 22%. Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι η συμφωνία ισχύει υπό την προϋπόθεση της έγκρισης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τις άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες.
* Ερωτηματικό η συγχώνευση
Σε λογιστικό επίπεδο τώρα, η συγκεκριμένη επένδυση εκτιμάται ότι φθάνει τα 66 εκατ. δολάρια, αφού η συνολική αξία της ολλανδικής πολυεθνικής αποτιμήθηκε σε 300 εκατ. δολάρια.
Στην Αθήνα πάντως στελέχη της Netmed Hellas δεν έκαναν σχόλια, σημειώνοντας απλώς ότι προς το παρόν δεν υπάρχει συγχώνευση των δύο εταιρειών, ούτε και απορρόφηση. «Τίποτε ανακοινώσιμο» ήταν η απάντηση σε σχετικές ερωτήσεις. Είναι φανερό ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι επιθυμούν να επικρατήσουν χαμηλοί τόνοι, να αποφευχθούν οι φορτίσεις και τα σενάρια που θα μπορούσαν να βλάψουν την υπόθεση της ψηφιακής τηλεόρασης στην Ελλάδα, σε μια πολύ κρίσιμη καμπή της σύντομης ιστορίας της.
Ενα είδος συνεργασίας υπάρχει πάντως. Ο Alpha Digital προχώρησε σε συμφωνία με τη Nova για τη «μετάβαση» των συνδρομητών του που το επιθυμούν στην ψηφιακή πλατφόρμα της τελευταίας. Το επόμενο διάστημα θα διασφαλιστούν οι τεχνικές προδιαγραφές στους αποκωδικοποιητές του Alpha Digital, ώστε να είναι συμβατοί με εκείνους της Nova.
* Ρεπορτάζ για τις επιπτώσεις στον χώρο του ποδοσφαίρου στις σελίδες Α56-Α60
