Αδηλο διαφαίνεται το μέλλον της χορευτικής τέχνης στην πατρίδα μας καθώς οι διαθέσεις του νέου υπουργού Πολιτισμού απέναντι στην πολύπαθη Τερψιχόρη δεν είναι ακόμη γνωστές. Το κακό είναι ότι οι εξαγγελίες που δεν έγιναν πράξη, μαζί με το προσωρινό πάγωμα των επιχορηγήσεων, ήρθαν σε μια στιγμή που είχε αρχίσει κάτι να συντελείται στο τοπίο του χορού και που εκφράστηκε με την απροσδόκητη άνθηση της τελευταίας δεκαετίας. Το κλίμα ανασφάλειας και η απουσία συνολικής πολιτικής για τον χορό δεν επιτρέπουν ιδιαίτερη αισιοδοξία.


Αλλά και το ελαχιστοποιημένο μερίδιο του χορού στην εφετινή έκδοση του Ελληνικού Φεστιβάλ είναι απογοητευτικό. Χάθηκαν οι αξιόλογοι και άγνωστοι στο αθηναϊκό κοινό εκπρόσωποι της διεθνούς χορευτικής σκηνής για να επιμένουμε στην επανάληψη μετακλήσεων του Χοακίν Κορτές, της Κάρολ Αρμιτατζ, του Εθνικού Μπαλέτου της Γεωργίας ή του Τάνγκο Πασιόν;


Εύλογα διερωτάται κανείς τι νόημα είχε η αλλαγή νομικού καθεστώτος αλλά και η σύσταση καλλιτεχνικής επιτροπής σε έναν θεσμό χωρίς καλλιτεχνικό όραμα και ταυτότητα. Ατελέσφορα μέτρα σωτηρίας για ένα φεστιβάλ σε χρονία κρίση που χρειαζόταν ουσιαστικές τομές και όχι «παρηγοριά στον άρρωστο ». Γιατί όμως δεν αξιοποιείται η εμπειρία, θετική και αρνητική, μιας διοργάνωσης με 45 χρόνια ζωής στο ενεργητικό της; Λύσεις υπάρχουν πάντα, αρκεί να υπάρχει βούληση, όπως λ.χ. τα ειδικευμένα φεστιβάλ ανά την Ευρώπη που εμφανίζονται μακροβιότερα και ανθεκτικά, ίσως γιατί απευθύνονται σε πιο συγκεκριμένο κοινό. Η Αθήνα άραγε δεν δικαιούται κάτι ανάλογο;


Ο ελληνικός χορός πάντως τα τελευταία χρόνια κατάφερε να ξεπεράσει τα εθνικά σύνορα και να γίνει εξαγώγιμος χάρη στην ποιότητα που διαρκώς κατακτά αλλά και στην οικουμενικότητα της γλώσσας του σώματος.


Ελληνοτουρκική προσέγγιση


Το 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου, που γίνεται εφέτος στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ 18 Μαΐου και 4 Ιουνίου, ανοίγει την αυλαία του με την Ομάδα Εδάφους του Δημήτρη Παπαϊωάννου. Η υδάτινη «Μήδεια», εμβληματικό έργο της σημαντικότερης χοροθεατρικής ομάδας μας, ταξιδεύει ως τα βάθη της καταγωγής της έχοντας κερδίσει από το 1993 ­ χρονιά της δημιουργίας της ­ ως σήμερα διεθνή αναγνώριση. Η πρωτοποριακή σκηνική σύλληψη του κλασικού μύθου έρχεται να αποδείξει την αντοχή της στον χρόνο και ο Δ. Παπαϊωάννου θα πρέπει να αισθάνεται ιδιαιτέρως ευτυχής καθώς η ομάδα του φιγουράρει πλάι στη μεγάλη κυρία του γερμανικού χοροθεάτρου Πίνα Μπάους αλλά και στον μέντορά του, τον εμπνευσμένο αμερικανό θεατράνθρωπο Μπομπ Γουίλσον.


Το φεστιβάλ της γείτονος χώρας, με ένα εξαιρετικά ισορροπημένο πρόγραμμα, αποδίδει σημασία τόσο στις κλασικές αξίες όσο και στο ανανεωτικό πνεύμα, με συμμετοχές από την Ελλάδα, τη Βρετανία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Τουρκία. Εμφανίζεται για πρώτη φορά η βρετανική Royal Shakespeare Company με την κωμωδία του Γουίλιαμ Σαίξπηρ Το ημέρωμα της στρίγκλας. Φιλοξενείται εκ νέου το Χοροθέατρο του Βούπερταλ με τη χορογραφία της Πίνα Μπάους Masurca Fogo, έργο που έκανε την πρεμιέρα του στη Λισαβόνα το 1998, αφιερωμένο εξαιρετικά στην όμορφη πόλη του μεσογειακού Νότου. Η Πίνα Μπάους θα είναι και το τιμώμενο πρόσωπο στο εφετινό φεστιβάλ για τη σημαντική συμβολή της στον χορό και στο χοροθέατρο. Η μουσικοθεατρική παράσταση του Μπομπ Γουίλσον The Days Before: Death, Destruction and Detroit ΙΙΙ είναι μια συμπαραγωγή του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεάτρου της Κωνσταντινούπολης με το Φεστιβάλ του Λίνκολν Σέντερ και το ομόλογο Φεστιβάλ MC 93 του Μπομπινί στο Παρίσι. Τη μουσική υπογράφει ο μινιμαλιστής συνθέτης Ριουίτσι Σακαμότο, ενώ μεταξύ άλλων στο πρωτοποριακό έργο συμμετέχει η ηθοποιός Ιζαμπέλα Ροσελίνι. Αξίζει να αναφερθούμε σε μία ακόμη διαπρεπή προσκεκλημένη του φεστιβάλ, τη γερμανίδα ηθοποιό Χάνα Σιγκούλα, που εμφανίζεται σε κοντσέρτο αφιερωμένο στον εορτασμό των 100 χρόνων από τη γέννηση του Κουρτ Βάιλ.


Περισσότερες πληροφορίες για το 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου της Κωνσταντινούπολης στο www.istfest.org


Οι «Χορευτές» στην Κύπρο


Μία ακόμη ελληνική ομάδα, η εταιρεία ορχηστικής τέχνης Χορευτές, συμμετέχει στο νεαρό όσο και πολυεπίπεδο φεστιβάλ χορού, που ξεκίνησε δυναμικά πριν από τρία χρόνια με πρωτοβουλία των πολιτιστικών υπηρεσιών της Κύπρου και πέντε χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας. Οι παραστάσεις που ξεκινούν την Παρασκευή πλαισιώνονται από εκπαιδευτικά εργαστήρια και ολοκληρώνονται στις 9 Ιουνίου. Αν η ελληνική συμμετοχή (25 Μαΐου στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας) με τους Χορευτές της Μαρίας Ανθυμίδου, της Αλίκης Καζούρη και του Μιχάλη Ναλμπάντη επικεντρώνει την προσπάθειά της στον χώρο της μη αφηγηματικής κίνησης αφότου ιδρύθηκε, η τελευταία παραγωγή με τίτλο Απόσταση Ασφαλείας τούς βρίσκει στην καλύτερη στιγμή της πορείας τους. Την ομάδα συνθέτουν ταλαντούχοι νέοι χορευτές, ενώ οι χορογραφίες (Σήμερα της Α. Καζούρη και Μια άλλη μέρα του Μ. Ναλμπάντη) καταφέρνουν και αξιοποιούν βασικές παραμέτρους της γλώσσας της κίνησης ­ χώρο, ενέργεια, δυναμικές των περφόρμερ ­ που σε συνδυασμό με τα computer graphics και τη μουσική χτίζουν ένα interactive οπτικοκινητικό δρώμενο που κρατά σε εγρήγορση τον θεατή. Από τον ενδιαφέροντα προγραμματισμό ξεχωρίζουμε την εμφάνιση του γερμανού περφόρμερ Ουρς Ντίτριχ με το σόλο Στην άκρη της μέρας (Μνήμη – Λήθη) στις 6 Ιουνίου και φυσικά τη γαλλική συμμετοχή με τον διευθυντή του Εθνικού Χορογραφικού Κέντρου της Ορλεάνης Γιόζεφ Νατζ στην τελευταία παραγωγή του Ο χρόνος της αναδίπλωσης (19 Μαΐου): μέσα από ένα ντουέτο ξετυλίγεται η σπάνια κεντροευρωπαϊκή ευαισθησία του χορογράφου που πολιτογραφήθηκε Γάλλος, αν και γεννημένος σε μια πόλη της Βοϊβοδίνας.


Οι YELP στο Μονπελιέ


Η Μαριέλα Νέστορα, νεαρή ιδρύτρια και χορογράφος της ομάδας YELP danceco, γεννημένη το 1971 στην Αθήνα, με ένα διδακτορικό Μοριακής Βιολογίας προτού αφιερωθεί ολοκληρωτικά στον χορό, δεν είναι καινούργια στα ελληνικά χορευτικά πράγματα. Παρουσίαζε συστηματικά τη δουλειά της στον Μήνα Χορού του Ανοιχτού Θεάτρου εδώ και πέντε χρόνια, κρατώντας έτσι επαφή με τη γενέτειρα, αφού μετά το πέρας των σπουδών της ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Η δική της ανακάλυψη του χορού διακρίνεται από επινοητικότητα, έμφαση στη λεπτομέρεια και ανάδειξη της μικρής χειρονομίας με ισόποσο βάρος στην καλοζυγισμένη δομή των δρωμένων. Οι κιναισθητικές εικόνες που δημιουργεί κινητοποιούν άμεσα τις αισθήσεις του θεατή αναδεικνύοντας μια σπάνια θεατρικότητα που δεν στηρίζεται στην αφήγηση παρά στο κινητικό λεξιλόγιο. Με τη χορογραφία της Το τσέλο, το σαλιγκάρι, η Τρυφερότητα και ο Δον Κιχώτης της δημιουργεί την ευχάριστη έκπληξη καθώς επελέγη να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού του Μονπελιέ, ένας από τους κεντρικούς άξονες του οποίου εφέτος είναι η μοντερνικότητα στον Νότο, με ένα πανόραμα του νέου χορού από την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία όσο και από χώρες της Βόρειας Αφρικής. Στις 27 Ιουνίου η Μαριέλα Νέστορα συμμετέχει στο Φεστιβάλ Montpellier Danse 2000.


Περισσότερες πληροφορίες στο www.montpellierdanse. com.