10 ερωτήσεις – απαντήσεις

Τα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής

ΤΑ ΠΡΩΤΑ τους βήματα θα κάνουν τον Μάρτιο τα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής (ΠΣΕ) των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, που συγκέντρωσαν πάνω τους πλείστα όσα πυρά. Το υπουργείο Παιδείας ενέκρινε συνολικά 32 ΠΣΕ, τα 15 από τα οποία θα λειτουργήσουν τον μεθεπόμενο μήνα και οι αρμόδιοι αισιοδοξούν ότι το πείραμα θα επιτύχει έτσι ώστε να αναπτυχθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια και να συμβάλει μαζί με το ενιαίο λύκειο και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο στην απορρόφηση όλων των αποφοίτων λυκείου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο προϋπολογισμός για τα πρώτα 32 ΠΣΕ είναι 7 δισ. 171 εκατ. δραχμές που βγαίνουν από το πορτοφόλι του Κοινοτικού Πρόγραμματος Στήριξης (ΚΠΣ).

Από τα 32 ΠΣΕ τα 7 αφορούν τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τα 4 τις θετικές επιστήμες, τα 6 τον τομέα οικονομίας – διοίκησης, τα 9 τον τομέα της τεχνολογίας και άλλα 6 τον τομέα του περιβάλλοντος.

1 Τι είναι τα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής (ΠΣΕ);

­ Τα ΠΣΕ είναι νέα προγράμματα σπουδών σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, που θα λειτουργούν παράλληλα με τα κανονικά προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, αλλά θα εστιάζονται σε νέα γνωστικά ή διεπιστημονικά αντικείμενα.

Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι η εισαγωγή των φοιτητών θα γίνεται χωρίς εξετάσεις. Η παρακολούθηση των μαθημάτων θα γίνεται σε τρεις χρονικές περιόδους: χειμερινή, εαρινή και θερινή.

2 Ποιοι έχουν δικαίωμα να παρακολουθήσουν τα ΠΣΕ;

­ Ολοι οι έλληνες πολίτες ή αλλοδαποί ανεξαρτήτως ηλικίας, με την προϋπόθεση ότι διαθέτουν τουλάχιστον απολυτήριο λυκείου ή άλλο ισότιμο ή αντίστοιχο τίτλο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εσωτερικού ή εξωτερικού.

3 Ποιος θα επιλέγει τους υποψηφίους;

­ Την επιλογή των υποψηφίων θα κάνει η συνέλευση του Προγράμματος Σπουδών Επιλογής, που αποτελεί σύμφωνα με τον νόμο το ανώτατο όργανο διοίκησης του ΠΣΕ και απαρτίζεται από τους διδάσκοντες στο ΠΣΕ. Στη συνέλευση δεν μπορούν να συμμετέχουν περισσότεροι από 30 διδάσκοντες και λιγότεροι από 11. Αν οι διδάσκοντες στο ΠΣΕ είναι περισσότεροι, η επιλογή γίνεται με κλήρωση και αν είναι λιγότεροι από 11 τότε ο αριθμός συμπληρώνεται με διδάσκοντες από άλλους διδάσκοντες του ίδιου ή συναφούς αντικειμένου.

4 Πώς ακριβώς θα γίνεται η επιλογή;

­ Βάσει κριτηρίων που προβλέπει ο σχετικός νόμος. Ο βαθμός του απολυτηρίου ή το σύνολο μορίων που έχουν συγκεντρώσει οι υποψήφιοι που είχαν πάρει μέρος προηγουμένως στις Γενικές Εξετάσεις είναι κριτήρια που ισχύουν για όλες τις κατηγορίες των υποψηφίων. Από εκεί και πέρα λαμβάνονται υπόψη τα έτη εκτός αγοράς εργασίας, τα έτη επαγγελματικής προϋπηρεσίας και, αν οι υποψήφιοι προέρχονται από πανεπιστήμια του εξωτερικού, ο αριθμός επιτυχούς φοίτησης στο ίδρυμα προέλευσης. Για φοιτητές ελληνικών ΑΕΙ ή ΤΕΙ προστίθεται στα εξεταζόμενα κριτήρια ο μέσος όρος βαθμολογίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

5 Σε ποιες κατηγορίες δηλαδή χωρίζονται οι υποψήφιοι για τα ΠΣΕ;

­ Χωρίζονται σε πέντε κατηγορίες και η συνέλευση του ΠΣΕ υποχρεούται από τον νόμο να επιλέξει ένα συγκεκριμένο ποσοστό από κάθε κατηγορία.

Με άλλα λόγια, το φοιτητικό σώμα του ΠΣΕ πρέπει να αποτελείται κατά 45% είτε από νέους και νέες που τελείωσαν το λύκειο και έδωσαν Γενικές Εξετάσεις είτε αργότερα, μετά το 2000 από κατόχους απολυτηρίου ενιαίου λυκείου ή άλλου ισότιμου και αντίστοιχου τίτλου, κατά 20% από φοιτητές πανεπιστημίων του εξωτερικού, κατά 15% από φοιτητές ελληνικών ΑΕΙ ή ΤΕΙ, κατά 10% από πτυχιούχους ΑΕΙ ή ΤΕΙ και κατά 10% από υποψηφίους που δεν ανήκουν σε καμία από τις παραπάνω κατηγορίες.

6 Και αν οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι από τις θέσεις που προσφέρουν τα τμήματα για την παρακολούθηση των ΠΣΕ ακόμη και μετά την επιλογή μέσω κριτηρίων, αν δηλαδή συμπέσουν τα κριτήρια για υποψηφίους περισσότερους από τις θέσεις τι θα γίνει;

­ Τότε τον λόγο έχει η… κλήρωση, που διεξάγεται με ευθύνη της Συνέλευσης του ΠΣΕ ξεχωριστά όμως για κάθε κατηγορία υποψηφίων.

7 Η παρακολούθηση των ΠΣΕ προβλέπει δίδακτρα;

­ Οχι για όσους είναι κάτω των 25 ετών. Για τους μεγαλύτερους προβλέπεται χρηματική εισφορά, την οποία θα καθορίζει κάθε τμήμα. Δεν έχει προσδιορισθεί όμως ακόμη ούτε το ύψος της εισφοράς ούτε πώς θα γίνεται η καταβολή. Από το υπουργείο Παιδείας όμως δίνεται η διαβεβαίωση ότι η οικονομική συμμετοχή θα είναι συμβολική. Επιπλέον δε προσφέρεται η δυνατότητα μερικής ή ολικής υποτροφίας.

8 Πόσο θα διαρκεί η φοίτηση και ποιοι θα διδάσκουν;

­ Γενικά επιτρέπεται η φοίτηση σε 3 μαθήματα ανά περίοδο και ως 9 μαθήματα ανά έτος. Για την απόκτηση πτυχίου απαιτείται η επιτυχής παρακολούθηση ενός πλήρους κύκλου σπουδών που θα κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 36 και 40 μαθημάτων.

Στα ΠΣΕ θα διδάσκουν οι καθηγητές που διδάσκουν και στα κανονικά προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, αλλά ενδεχομένως και έκτακτο προσωπικό.

Την όλη ευθύνη πάντως για κάθε ΠΣΕ την έχει η συνέλευση, που αποφασίζει για θέματα οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας του ΠΣΕ, για τη δομή, για τον οδηγό σπουδών, για τον τρόπο και τη διαδικασία εξετάσεων κλπ.

Σημειωτέον ότι η φοίτηση στα ΠΣΕ μπορεί να διακοπεί, με απόφαση της συνέλευσης, ύστερα βεβαίως από αίτηση του ενδιαφερομένου, όχι όμως για περισσότερο από δύο έτη.

Οι φοιτητές των ΠΣΕ έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν και οι συμφοιτητές τους των κανονικών προγραμμάτων σπουδών των ΑΕΙ και των ΤΕΙ σύμφωνα με την κάθε φορά κείμενη νομοθεσία. Δηλαδή με τα σημερινά δεδομένα θα παίρνουν δωρεάν συγγράμματα και τα αγόρια θα δικαιούνται αναβολή στράτευσης.

9 Σε ποιον τίτλο σπουδών θα οδηγούν τα ΠΣΕ;

­ Τα ΠΣΕ θα οδηγούν στην απόκτηση πτυχίου ισότιμου με τα πτυχία που χορηγούν τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ στους φοιτητές και σπουδαστές που παρακολουθούν τα κανονικά προγράμματα σπουδών. Και αυτό γιατί οι προδιαγραφές των ΠΣΕ είναι αντίστοιχες με αυτές των κανονικών τμημάτων σπουδών, ενώ παράλληλα προβλέπεται και διαδικασία συνεχούς αξιολόγησης των ΠΣΕ.

10 Πού μπορούν να απευθύνονται για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι για τα ΠΣΕ;

­ Στο Γραφείο Ενημέρωσης Πολιτών του υπουργείου Παιδείας, στα τηλ. 3254.970, 3234.042 και 3310.436 και μέσω του Internet στη διεύθυνση: www.ΥΡΕΡΤΗ.gr.